Εξακολουθεί το πολίτευμα της Ελλάδας να είναι κοινοβουλευτική δημοκρατία; Εχει το δικαίωμα ένας υπουργός να χαρίζει λεφτά φορέων κοινωνικής πολιτικής στους εργοδότες; Τα παραπάνω ερωτήματα (και πολλά ακόμη) προκύπτουν από την πρωτοφανή απόφαση του υπουργού Εργασίας Ιωάννη Βρούτση να χαρίσει ασφαλιστικές εισφορές στους εργοδότες, χωρίς αυτό να προβλέπεται από σχετικό νόμο. Αναφερόμαστε στις εργοδοτικές ασφαλιστικές εισφορές υπέρ Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ) και Οργανισμού Εργατικής Εστίας (ΟΕΕ), συνολικού ποσοστού 1,1% επί των αποδοχών κάθε εργαζόμενου.
Ο υπουργός Βρούτσης έχει αποπειραθεί δυο φορές να περάσει από τη Βουλή σχετική τροπολογία, όχι ως αυτοτελή τροπολογία, αλλά αναμιγνύοντας τη σχετική διάταξη με άλλες άσχετες διατάξεις. Την πρώτη φορά (28 Σεπτέμβρη) «έχωσε» τη σχετική διάταξη σε τροπολογία-κουρελού στο νομοσχέδιο για την καταβολή των ειδικών αποζημιώσεων στους δικαστικούς αντιπροσώπους των εκλογών της 17ης Ιούνη. Ολόκληρη η τροπολογία αποσύρθηκε. Τη δεύτερη φορά (5 Οκτώβρη) «έχωσε» την ίδια τροπολογία-κουρελού στο νομοσχέδιο που κύρωνε την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου για την παράταση του προγράμματος «Βοήθεια στο σπίτι». Αναγκάστηκε να αποσύρει τη μισή (αυτή που αφορούσε την κατάργηση των εργοδοτικών εισφορών), επειδή αντέδρασαν και οι βουλευτές των συγκυβερνώντων εταίρων ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ. Ετσι, η κατάργηση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών για ΟΕΚ και ΟΕΕ ακόμη δεν έχει θεσπιστεί με νόμο.
Ομως, ο υπουργός Βρούτσης, από τις 7 Σεπτέμβρη έχει προχωρήσει σε μια πρωτοφανή σκανδαλώδη πράξη: με απόφασή του, χωρίς να έχει καμιά εξουσιοδότηση από νόμο, διέταξε το ΙΚΑ να καταργήσει από 1ης Σεπτέμβρη τις κρατήσεις υπέρ ΟΕΚ και ΟΕΕ! Και όχι μόνο κατήργησε με προσωπική του απόφαση εισφορές υπέρ φορέων κοινωνικής πολιτικής, αλλά το έκανε εν κρυπτώ και παραβύστω, παρακάμπτοντας τη διοικητική ιεραρχία του υπουργείου και κουρελιάζοντας το Δημόσιο Δίκαιο.
Αποφασίζομεν και διατάσσομεν
Στις 7 Σεπτέμβρη από το γραφείο του υπουργού Βρούτση έφυγε εξερχόμενο έγγραφο με αριθμό πρωτοκόλλου 19707/1741. Το έγγραφο απευθυνόταν προς τον Διοικητή του ΙΚΑ Ροβέρτο Σπυρόπουλο και είχε θέμα «Κατάργηση εργοδοτικών εισφορών προς ΟΕΚ-ΟΕΕ». Δεν γνωρίζουμε αν υπήρξε περαιτέρω αλληλογραφία ή επικοινωνία μεταξύ Σπυρόπουλου και Βρούτση, ο διοικητής του ΙΚΑ, όμως, μολονότι γνώριζε καλά ότι δεν υπάρχει καμιά σχετική νομική διάταξη, έσπευσε στις 20 Σεπτέμβρη να εκδώσει το εξής Δελτίο Τύπου:
«Κατάργηση εργοδοτικών εισφορών υπέρ ΟΕΚ και ΟΕΕ
Από τη Διοίκηση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ανακοινώνεται ότι, από 1/9/2012 βάσει των διατάξεων του άρθρου 1 παρ. 6 του Ν.4046/12 (ΦΕΚ28/τ.Α’/ 14-2-2012) καταργούνται οι Εργοδοτικές Εισφορές Υπέρ του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ) και Εργατικής Εστίας (ΟΕΕ) κατά ποσοστό 0,75% και 0,35% αντίστοιχα.
Συνεπώς, ασφαλιστικές εισφορές περιόδων ασφάλισης από 1/9/2012 και εφεξής θα καταβάλλονται μειωμένες κατά 1,10%, όσον αφορά στην εργοδοτική εισφορά, σύμφωνα με τα ανωτέρω.
Επισημαίνεται ότι, οι εισφορές ασφαλισμένου υπέρ των ανωτέρω καταργηθέντων Οργανισμών εξακολουθούν να καταβάλλονται κανονικά».
Παράλληλα με το Δελτίο Τύπου, ο διοικητής του ΙΚΑ έστειλε έγγραφο σε όλα τα υποκαταστήματα του Ιδρύματος να εφαρμόσουν το νέο καθεστώς. Δηλαδή, να μην εισπράττουν εργοδοτικές εισφορές υπέρ ΟΕΚ και ΟΕΕ. Ο Ρ. Σπυρόπουλος παρανόμησε εν γνώσει του. Γνώριζε πολύ καλά ότι δεν υπάρχει νόμος που να καλύπτει τη μη είσπραξη των συγκεκριμένων εργοδοτικών εισφορών. Δεν γνωρίζουμε αν τη «νομική λύση» του την έδωσε ο υπουργός με την απόφασή του, όμως ο διοικητής του ΙΚΑ είναι αυτός που επικαλείται δημοσίως τις διατάξεις του άρθρου 1 παρ. 6 του Ν. 4046/12, οι οποίες δεν προβλέπουν κατάργηση των εργοδοτικών εισφορών υπέρ ΟΕΚ και ΟΕΕ.
Πρόκειται για το νόμο με τον οποίο ψηφίστηκε το Μνημόνιο-2. Με την παράγραφο 6 του άρθρου 1 περιβλήθηκαν με νομική ισχύ οι αντεργατικές ρυθμίσεις του Μνημονίου-2 (το περιβόητο Κεφάλαιο 4, με τίτλο «Διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της ανάπτυξης»). Στο υποκεφάλαιο με τίτλο «Μη μισθολογικά εργασιακά κόστη, καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας και της εισφοροδιαφυγής» αναφέρεται: «Η κυβέρνηση θα θεσπίσει νομοθεσία ώστε να μειώσει τις κοινωνικές εισφορές στο ΙΚΑ κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες και θα εφαρμόσει μέτρα που θα διασφαλίσουν ότι αυτό θα είναι δημοσιονομικά ουδέτερο». Στη συνέχεια αναφέρεται ότι θα κλείσουν ο ΟΕΚ και ο ΟΕΕ και τέρμα. Δεν αναφέρεται, δηλαδή, ότι πρώτο βήμα για τη μείωση κατά 5 μονάδες των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών θα είναι η κατάργηση του 1,1% υπέρ ΟΕΚ και ΟΕΕ. Γι’ αυτό άλλωστε ο Ι. Βρούτσης πασχίζει να ψηφίσει την επίμαχη τροπολογία και μέχρι στιγμής έχει αποτύχει δυο φορές. Γιατί ξέρει ότι χωρίς νομική διάταξη δεν μπορεί να κάνει το «δωράκι» στους εργοδότες.
Σκάνδαλο πολλών εκατομμυρίων
Είναι, λοιπόν, ηλίου φαεινότερον ότι ο υπουργός Εργασίας Ι. Βρούτσης κατήργησε το πολίτευμα, αποφασίζοντας να καταργήσει ασφαλιστικές εισφορές χωρίς να υπάρχει νόμος και χωρίς ο ίδιος να έχει εξουσιοδότηση από νόμο. Πριν η Βουλή αποφασίσει σχετικά, αυτός διέταξε να μην εισπράττονται ασφαλιστικές εισφορές ποσοστού 1,1% και ο διοικητής του ΙΚΑ Ρ. Σπυρόπουλος συνέπραξε σ’ αυτό, εφαρμόζοντας την παράνομη απόφαση του υπουργού.
Πέρα από το πολιτικό σκάνδαλο, εδώ υπάρχει και καραμπινάτο ποινικό αδίκημα. Δεν είναι πατρική περιουσία του Βρούτση και του Σπυρόπουλου οι ασφαλιστικές εισφορές, για να τις χαρίζουν στους εργοδότες με ένα διάταγμα, χωρίς νόμο.
Σύμφωνα με την Εκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, που συνοδεύει την τροπολοιγία Βρούτση, οι απώλειες από την κατάργηση των εργοδοτικών εισφορών υπέρ ΟΕΚ και ΟΕΕ φτάνουν τα 247 εκατ. ευρώ το χρόνο. Ετσι, μόνο για τον Σεπτέμβρη του 2012, που οι εργοδοτικές εισφορές καταργήθηκαν χωρίς να υπάρχει νόμος, έχουν χαριστεί στους εργοδότες τουλάχιστον 20 εκατομμύρια ευρώ, για τα οποία είναι υπόλογοι ο Ι. Βρούτσης και ο Ρ. Σπυρόπουλος. Και βέβαια, έχει ήδη περάσει και ο μισός Οκτώβρης και δεν ξέρουμε πότε ο υπουργός Εργασίας θα καταφέρει να περάσει από τη Βουλή την τροπολογία. Μέχρι τότε, η κατάργηση των εισφορών υπέρ ΟΕΚ και ΟΕΕ θα είναι παράνομη.
Προκειμένου να πετύχει το σκοπό του, ο υπουργός Βρούτσης κουρέλιασε και το Διοικητικό Δίκαιο. Τέτοιες αποφάσεις δεν βγαίνουν μέσα από τα πολιτικά γραφεία των υπουργών. Απαιτείται η τήρηση μιας συγκεκριμένης διαδικασίας, με τη σύνταξη σχεδίου απόφασης από τη διοίκηση. Πρέπει να υπάρξει εισηγητής, να υπογράψει ο τμηματάρχης, ο διευθυντής και ο γενικός διευθυντής και μετά να πάει η απόφαση για υπογραφή στον υπουργό. Παρακάμφθηκε ολόκληρη η διοικητική ιεραρχία, γιατί ο υπουργός φοβόταν ότι κάποιος υπάλληλος μέσα από την αλυσίδα θα υποστήριζε ότι αυτή η απόφαση είναι παράνομη, γιατί δεν υπάρχει νόμος που να την προβλέπει. Γι’ αυτό και η απόφαση βγήκε στη ζούλα και στάλθηκε στον διοικητή του ΙΚΑ από το πρωτόκολλο του υπουργικού γραφείου, ενώ οι αρμόδιες υπηρεσίες έχουν πλήρη άγνοια και για την ύπαρξή της ακόμη.
Σαν τον κλέφτη
Ψάχνοντας δημοσιογραφικά το θέμα εδώ και καιρό, υποβάλαμε σήμερα (16.10.12) αίτηση προς τον υπουργό Εργασίας Ι. Βρούτση, ζητώντας το υπ’ αριθμ. πρωτοκόλλου 19707/1741/7-9-2012 έγγραφό του, το οποίο είναι δημόσιο έγγραφο και δικαιούμαστε να το πάρουμε. Για να μην υπάρξει μάλιστα προβληματισμός στο υπουργικό γραφείο, παραθέσαμε όλη τη σχετική νομική επιχειρηματολογία, βάσει της οποίας κάθε πολίτης δικαιούται να ζητήσει και να πάρει αντίγραφο οποιουδήποτε δημόσιου εγγράφου.
Αμέσως διαπιστώσαμε τον πανικό. Μέχρι που μας ρώτησαν πού βρήκαμε τον συγκεκριμένο αριθμό πρωτοκόλλου (τόσο αφελείς!). Η αίτησή μας πρωτοκολλήθηκε στο γραφείο του υπουργού και διαβιβάστηκε στον διευθυντή του πολιτικού του γραφείου, τον γνωστό… βιονικό οικονομολόγο Παναγιώτη Δουφεξή. Είναι βιονικός ο εν λόγω οικονομολόγος, καθότι καταφέρνει να είναι ταυτόχρονα στέλεχος της εταιρίας «Ανώνυμη Εταιρία Διαχείρισης Αμοιβαίων Κεφαλαίων Ασφαλιστικών Οργανισμών» και διευθυντής του πολιτικού γραφείου ενός υπουργού που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των διαπραγματεύσεων με την τρόικα (εισπράττει πλήρη αμοιβή για την πρώτη θέση και ένα επιπλέον 50% για τη δεύτερη).
Ο Π. Δουφεξής έδωσε την αίτηση στο νομικό σύμβουλο του υπουργού κ. Τσαγκαρόπουλο για να εισηγηθεί αν πρέπει να μας δοθεί το έγγραφο ή όχι. Επειδή αυτά τα κόλπα τα ξέρουμε (ο Π. Δουφεξής είναι φρέσκος στα μεγάλα σαλόνια της πολιτικής, αλλά εμείς παλιοί στο ρεπορτάζ), επικοινωνήσαμε τηλεφωνικά μαζί του. Η αντίδρασή του ήταν σκαιά και πεζοδρομιακή, θυμίζοντας κάτι δεξιούς της δεκαετίας του ’70. Δεν πειράζει, θα μάθει σιγά-σιγά και ο Π. Δουφεξής πως όταν ένας πολιτικός προσπαθεί να κρύψει ένα δημόσιο έγγραφο από τον δημοσιογραφικό έλεγχο, επιβεβαιώνει πως έχει λερωμένη τη φωλιά του.
Εμείς, φυσικά, θα επανέλθουμε. Κλείνοντας αυτό το πρώτο ρεπορτάζ, σημειώνουμε πως εκείνο που αποδεικνύει το εν λόγω σκάνδαλο είναι πως οι υπουργοί της συγκυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου-Κουβέλη δεν έχουν ανάγκη το «σπρώξιμο» της τρόικας για να παίρνουν αντεργατικές αποφάσεις. Οταν πρόκειται να υποστηρίξουν τα συμφέροντα των καπιταλιστών-εργοδοτών δεν διστάζουν να κουρελιάσουν και το σύνταγμα και το Δημόσιο Δίκαιο.
ΥΓ. Δυο φορές απέτυχε ο Ι. Βρούτσης να περάσει από τη Βουλή την επίμαχη τροπολογία, δυο φορές εξέδωσε πανηγυρικές ανακοινώσεις ο ΣΥΡΙΖΑ (διά χειρός Δ. Στρατούλη), υποστηρίζοντας ότι ήταν αυτός που απέτρεψε την ψήφισή της. Το σκάνδαλο, το γεγονός ότι ήδη Βρούτσης και Σπυρόπουλος έχουν καταργήσει τις εργοδοτικές ασφαλιστικές εισφορές, με παράνομο και πραξικοπηματικό τρόπο, ούτε που το πήρε είδηση ο ΣΥΡΙΖΑ. Για μια ακόμη φορά αποδεικνύει ότι το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι η χάρτινη αντιπολίτευση στη Βουλή, που φέρνει ψήφους και οδηγεί προς την κυβερνητική εξουσία διά της τακτικής του «ώριμου φρούτου».
Γεράσιμος Λιόντος