Με τις πρώτες νομοθετικές ρυθμίσεις για τους εργάτες η κυβέρνηση Μητσοτάκη έδειξε τα δόντια της, αφαιρώντας ψίχουλα που είχε παραχωρήσει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με τους νόμους 4554/2018 και 4611/2019, στην προσπάθειά της να καταδημαγωγήσει την εργατική τάξη, ότι δήθεν επαναφέρει δικαιώματα που είχαν αφαιρεθεί βίαια με τους μνημονιακούς νόμους απ’ όλες τις κυβερνήσεις, μη εξαιρουμένης αυτής του ΣΥΡΙΖΑ.
♦ Ο νόμος 4554 ψηφίστηκε στις 10 Ιούλη του 2018 και στις 18 Ιούλη δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ. Στο άρθρο 9 περιλήφθηκαν διατάξεις για την αλληλέγγυα ευθύνη του ιδιοκτήτη ενός έργου με τους εργολάβους και υπεργολάβους, σε ό,τι αφορά τους μισθούς, την ασφάλιση των εργατών που δούλεψαν στο έργο και την πιθανή αποζημίωση για τις απολύσεις.
Συγκεκριμένα, η παράγραφος 1 του άρθρου 9 προέβλεπε:
(η επισήμανση δική μας).
Οπως αντιλαμβάνεστε, στη συμφωνία που υπογράφουν ο ιδιοκτήτης (αναθέτων) με τον εργολάβο προβλέπουν τα κατώτατα μεροκάματα, όπως αυτά διαμορφώθηκαν με τους αντεργατικούς νόμους της μνημονιακής λαίλαπας, την οποία, όπως είναι γνωστό, εκμεταλλεύτηκαν οι καπιταλιστές και υποχρέωσαν τους εργάτες να υπογράφουν εξευτελιστικές ατομικές συμβάσεις. Το ψίχουλο στην προκειμένη περίπτωση είναι ότι, . Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 68 του αντιασφαλιστικού νόμου 3863/2010, υπήρχε , με διαγωνισμό, τον καθαρισμό ή τη φύλαξη κτιρίων του δημοσίου, δήμων, πανεπιστημίων κτλ. Προβλεπόταν ανάμεσα στ’ άλλα ότι στην περίπτωση που οι δουλέμποροι στην καθαριότητα ή στη φύλαξη κτιρίων δεν εκπλήρωναν τις κουτσουρεμένες υποχρεώσεις τους έναντι των εργαζόμενων, έμπαιναν σε μαύρη λίστα και αποκλείονταν για χρόνια από τους διαγωνισμούς.
Η ρύθμιση της παραγράφου 1 του άρθρου 9 του Ν. 4554/2018 προέβλεπε ακόμα ότι σε περίπτωση που στην κατασκευή του έργου ή τμήματος του έργου συμμετείχε και υπεργολάβος, η αλληλέγγυα ευθύνη έναντι των εργαζομένων του υπεργολάβου επεκτεινόταν στον εργολάβο και στον ιδιοκτήτη του έργου.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου στη Βουλή, στις 10 Ιούλη του 2018, ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Σ. Βαρδάκης πανηγύριζε για τις διατάξεις του άρθρου 9 και απευθυνόμενος στους βουλευτές της ΝΔ έλεγε: .
Φυσικά, ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ επεδείκνυε κοντή μνήμη. Ξεχνούσε το όργιο των δουλεμπορικών εταιριών καθαρισμού και φύλαξης δημόσιων κτιρίων σε βάρος των δικαιωμάτων των εργαζόμενων σ’ αυτές.
Στη συζήτηση που ακολούθησε, μετά τον εισηγητή του ΣΥΡΙΖΑ παρενέβη ο τότε εισηγητής της ΝΔ και νυν υφυπουργός Εργασίας Μηταράκης λέγοντας ανάμεσα στ’ άλλα:
Ο Μηταράκης έβγαινε από τ' αριστερά στον ΣΥΡΙΖΑ, κάνοντας μια σωστή επισήμανση, όμως δεν προχώρησε ούτε αυτός ούτε ο Βρούτσης, που ήταν τότε κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ, σε διορθωτικές προτάσεις, με σκοπό να διασφαλίζονται τα συμφέροντα των εργατών. Το σημαντικότερο είναι ότι η ΝΔ καταψήφισε τότε αυτό το ψίχουλο του άρθρου 9 του νόμου 4554/2018.
Τώρα, ως κυβέρνηση πλέον, η ΝΔ ξέχασε τις επισημάνσεις που έκανε τότε διά του Μηταράκη και αντί να κάνει ουσιαστικές τις διατάξεις του άρθρου 9 ώστε να διασφαλίζονται τα δικαιώματα των εργατών που απασχολούνται στους εργολάβους και υπεργολάβους, προχώρησε στην κατάργηση του άρθρου 9 με την παράγραφο 1 του άρθρου 117 του Ν 4623/2019, επιστρατεύοντας γελοία επιχειρήματα για να τη δικαιολογήσει!
♦ Με την παράγραφο 2 του άρθρου 117 του Ν 4623/2019 η κυβέρνηση Μητσοτάκη κατήργησε τα άρθρα 48 και 58 του νόμου 4611/2019, που αφορούν τις απολύσεις εργατών. Πριν από οτιδήποτε άλλο, πρέπει να σημειώσουμε πως όταν η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, η ΝΔ ψήφισε «ναι» στο άρθρο 48 και «παρών» στο άρθρο 58! Δεν πέρασαν ούτε τρεις μήνες (ο νόμος 4611 ψηφίστηκε τον Μάη του 2019) και η ΝΔ κατήργησε διατάξεις που και η ίδια είχε ψηφίσει ή δεν είχε αντιταχτεί!
Πρέπει ακόμα να σημειώσουμε πως η ντροπολογία Βρούτση αναφέρει ότι . Προς τι η αγωνία της κυβέρνησης Μητσοτάκη να προβλέψει την κατάργηση των συγκεκριμένων άρθρων από τότε που ίσχυσαν; Τι φοβήθηκαν; Μήπως εφαρμόστηκαν αυτά τα άρθρα σ’ αυτό το τόσο σύντομο χρονικό διάστημα; Και αν εφαρμόστηκαν σε κάποιες περιπτώσεις, προς τι η αγωνία του Βρούτση;
Στη ντροπολογία αναφέρεται ότι δε θίγονται οι διατάξεις του νόμου 3198/1955 και σύμφωνα με τον Βούτση δεν υπάρχει λόγος να υπάρχει το άρθρο 48 του νόμου 4611/2019. Τι προβλέπει το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 5 του νόμου 3198/1955, που εξακολουθεί να ισχύει;
Η διάταξη που κατήργησε ο Βρούτσης (άρθρο 48 του Ν. 4611/2019) είχε τροποποιήσει ως εξής το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 5 του νόμου 3198/1955: (με τονισμένα γράμματα είναι οι προσθήκες που έγιναν στην παλιά διάταξη).
Από τη σύγκριση των δύο διατάξεων, αυτής που κατήργησε ο Βρούτσης και της παλαιότερης που επανέφερε, γίνεται φανερό ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη δε δέχεται, πρώτο ότι για να είναι έγκυρη η καταγγελία της εργασιακής σχέσης πρέπει και δεύτερο ότι ο εργοδότης είναι αυτός που πρέπει να αποδείξει ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις που αποδεικνύουν ότι είναι έγκυρη η καταγγελία της εργασιακής σχέσης.
Αυτό το ομολογούν ανοιχτά στην Αιτιολογική Εκθεση της ντροπολογίας Βρούτση, που αναφέρει: !
Πρόκειται για αντεργατική πρόκληση, ιδιαίτερα αν αναλογιστούμε ότι τον πρώτο λόγο για την ύπαρξη ή μη βάσιμου λόγου απόλυσης τον είχε πάντοτε ο εργοδότης, όπως φαίνεται καθαρά στη διάταξη του άρθρου 24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη (ΑΕΚΧ), που κυρώθηκε με το πρώτο άρθρο του νόμου 4359/2016. Το άρθρο 24 του ΑΕΚΧ αναφέρεται στο .
Ποιος έχει τον πρώτο λόγο στον καθορισμό της ικανότητας ή της συμπεριφοράς του εργαζόμενου ή στο να προσδιορίζει τις λεγόμενες λειτουργικές απαιτήσεις της επιχείρησης, όταν γίνεται προσφυγή στο ΣΕΠΕ για να κριθεί αν υπάρχει βάσιμος λόγος; Προφανώς ο εργοδότης που μπορεί να φτιάξει το παραμύθι του. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, όμως, ως λακές του κεφαλαίου, δε θέλει να μπαίνουν οι καπιταλιστές φίλοι της σε αυτή την «ταλαιπωρία».
Το άρθρο 58 του νόμου 4611/2019 αφορά την περιβόητη διαδικασία της συμφιλίωσης με προσφυγή των εργαζόμενων στο ΣΕΠΕ γα τις περιπτώσεις παράνομων απολύσεων, μη πληρωμής δεδουλευμένων και ικανοποίησης άλλων απαιτήσεων.
Από το νόμο 3996/2011, που είχε ψηφιστεί από την κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου, προβλέπονταν χρονικά όρια μέχρι να διεξαχθεί αυτή η περιβόητη συμφιλιωτική διαδικασία και έτσι υπήρχε ο κίνδυνος ο εργαζόμενος να χάσει τις προθεσμίες για να προσφύγει στα δικαστήρια. Η κυβέρνηση Τσίπρα, με το άρθρο 58 του νόμου 4611/2019, ήρθε να αποσβέσει αυτές τις προθεσμίες μέχρι να ολοκληρωθεί η συμφιλιωτική διαδικασία (διαδικασία που στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν είχε καμία τύχη). Καταργώντας το άρθρο 58 του νόμου 4611/2019, η κυβέρνηση Μητσοτάκη καταργεί στην πράξη ακόμα και αυτή την ανώφελη συμφιλιωτική διαδικασία, αφού δε δέχεται την απόσβεση των προθεσμιών για την ολοκλήρωσή της.
Με τις πρώτες κιόλας παρεμβάσεις της στην εργατική νομοθεσία, η κυβέρνηση Μητσοτάκη και ο αρμόδιος υπουργός Βρούτσης έδειξαν καθαρά ότι αποτελούν φανατικούς υπερασπιστές των συμφερόντων του κεφαλαίου, για την προώθηση των οποίων δεν έχουν τον παραμικρό δισταγμό.
ΥΓ. Η ντροπολογία Βρούτση (πλέον άρθρο 117 του Ν 4623/2019 στο ).