«Ημέρα Εθνικής Κυριαρχίας» για το Ιράκ και αργία κηρύχτηκε από την ιρακινή κυβέρνηση η 30η Ιουνίου, ημέρα που ολοκληρώθηκε η απόσυρση των μάχιμων αμερικάνικων στρατευμάτων από τις πόλεις του Ιράκ, σύμφωνα με τη διαβόητη SOFA (The Status of Forces Agreement), τη συμφωνία για την αποχώρηση του αμερικάνικου στρατού από το Ιράκ, που υπογράφτηκε στις 17 Νοεμβρίου του 2008 ανάμεσα στις δύο πλευρές. Ως καταληκτική ημερομηνία για την αποχώρηση όλων των αμερικάνικων στρατευμάτων από το Ιράκ ορίζεται από τη SOFA η 31η Δεκεμβρίου του 2011.
Ωστόσο, ούτε η κυβερνητική προπαγάνδα ούτε τα πυροτεχνήματα και οι συναυλίες κατάφεραν να δημιουργήσουν το απαιτούμενο πανηγυρικό κλίμα και να μεταδώσουν στον ιρακινό λαό την ψευδαίσθηση της «νίκης» και της κατάκτησης της «εθνικής κυριαρχίας». Οταν μάλιστα την ίδια μέρα σκοτώθηκαν από επίθεση με αυτοκίνητο – βόμβα στην αγορά του Κιρκούκ 33 άνθρωποι και τραυματίστηκαν 93, ενώ μέσα στο προηγούμενο δεκαήμερο είχαν χάσει τη ζωή τους πάνω από 200 άτομα σε αλλεπάλληλες επιθέσεις.
Το στίγμα των επίσημων πανηγυρικών εκδηλώσεων δίνει παραστατατικά το παρακάτω απόσπασμα από σχετικό ρεπορτάζ των «New York Times»:
«..Τη στρατιωτική παρέλαση στην Πράσινη Ζώνη την Τρίτη –στο επίσημο μνημείο για τον Αγνωστο Στρατιώτη– παρακολούθησαν κυρίως ιρακινοί δημοσιογράφοι και αξιωματούχοι. Το κοινό δεν μπορούσε να πλησιάσει εξαιτίας των εκτεταμένων μέτρων ασφάλειας στην περιοχή.
Πολλοί από τους πανηγυρισμούς φαίνονταν τεχνητοί. Αστυνομικά αυτοκίνητα ήταν στολισμένα με γιρλάντες από πλαστικά λουλούδια και πανό με συνθήματα για την «ημέρα της ανεξαρτησίας» ήταν στερεωμένα σε μισοκατεστραμμένους από τους βομβαρδισμούς τοίχους και φράκτες σ’ όλη την πόλη. Τη Δευτέρα, μια βραδινή γιορτή στο πάρκο Ζάχρα με τραγουδιστές και κωμικούς συγκέντρωσε κυρίως νέους άντρες, πολλοί από τους οποίους ήταν αστυνομικοί εκτός υπηρεσίας…».
Αλλωστε, για ποιο λόγο να χαίρεται και να πανηγυρίζει ο ιρακινός λαός; Για τους εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες, για τα εκατομμύρια πρόσφυγες, για την κατεστραμμένη χώρα του; Για ποια «εθνική ανεξαρτησία και κυριαρχία»;
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν στο Ιράκ 131.000 στρατιώτες. Απ’ αυτούς, ένας απροσδιόριστος ακόμη αριθμός θα παραμείνει στις πόλεις και θα έχει εκπαιδευτικό, συμβουλευτικό και συντονιστικό ρόλο. Υπολογίζεται ότι ο αριθμός αυτός θα ξεπεράσει τις 50.000 άντρες. Οι υπόλοιποι αποσύρονται σε 30 στρατιωτικές βάσεις γύρω από τις πόλεις, αναλαμβάνουν την προστασία των ιρακινών συνόρων και συνεχίζουν τις στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον των ανταρτών στις αγροτικές περιοχές, ενώ παράλληλα θα βρίσκονται σε συνεχή ετοιμότητα για να ενισχύσουν τον ιρακινό στρατό μέσα στις πόλεις, όταν χρειάζεται, με έγκριση υποτίθεται της ιρακινής κυβέρνησης. Και επειδή οι ιρακινές δυνάμεις δεν είναι έτοιμες να αντιμετωπίσουν μόνες τους ακόμη και μια αποδυναμωμένη αντίσταση, είναι βέβαιο ότι τα αμερικάνικα στρατεύματα θα συνεχίσουν να συμμετέχουν σε στρατιωτικές επιχειρήσεις μέσα στις πόλεις, με τη διαφορά ότι θα σταθμεύουν εκτός και θα κάνουν όσο γίνεται λιγότερο αισθητή την παρουσία τους. Σις επαρχίες Νινεβί και Ντιγιάλα, όπου η αντίσταση παραμένει ισχυρή, τα αμερικάνικα στρατεύματα αποσύρονται από τις πόλεις και αναπτύσσονται σε ζώνες γύρω απ’ αυτές, ενώ στις αμφισβητούμενες από τους Αραβες και τους Κούρδους περιοχές στέλνονται περισσότερες ενισχύσεις. Σημειωτέον ότι τα δυτικά προάστια της Βαγδάτης έχουν χαρακτηριστεί από την αμερικάνικη στρατιωτική διοίκηση ως μη αστικές περιοχές και συνεπώς δεν είναι υποχρεωμένη να μετακινήσει τους 3.000 αμερικάνους στρατιώτες από τη βάση Falcon, που βρίσκεται εκεί. Το ίδιο και με την αμερικάνικη βάση στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης, με τη διαφορά ότι τα κονβόι από το Camp Victory προς την Πράσινη Ζώνη θα κινούνται μόνο τη νύχτα, ενώ στη Μοσούλη τα αμερικάνικα οχήματα πρέπει να φέρουν σήμα που να λέει ότι δεν είναι μέρος μάχιμης δύναμης.
Η SOFA προβλέπει μεν ότι για να πραγματοποιηθεί μια στρατιωτική επιχείρηση από τα αμερικάνικα στρατεύματα απαιτείται άδεια από την ιρακινή κυβέρνηση, στην πράξη όμως ο όρος αυτός ακυρώνεται, γιατί ο αμερικάνικος στρατός διατηρεί το δικαίωμα της «νόμιμης αυτοάμυνας» και γιατί το άρθρο 27 της SOFA επιτρέπει στον αμερικάνικο στρατό να αναλαμβάνει δράση ή να παίρνει οποιοδήποτε άλλο μέτρο εντός των ιρακινών συνόρων σε περίπτωση εξωτερικής ή εσωτερικής απειλής. Στην ουσία αφήνει δηλαδή ελεύθερα τα χέρια στην αμερικάνικη στρατιωτική διοίκηση να αποφασίζει και να ενεργεί κατά βούληση.
Ενα σημαντικό ζήτημα που μένει ανοιχτό από τη SOFA είναι η τύχη των μισθοφόρων των ιδιωτικών εταιριών. Πρόκειται για ένα τεράστιο στρατό, που αριθμεί 132.610 μισθοφόρους (36.061 είναι Αμερικάνοι), για τους οποίους δεν υπάρχει επίσημο σχέδιο αποχώρησης.
Σε εκκρεμότητα παραμένει και το δημοψήφισμα το οποίο προβλέπεται να γίνει για να επικυρωθεί η SOFA. Επρόκειτο να πραγματοποιηθεί στις 30 Ιουλίου, όμως πρόσφατα το υπουργικό συμβούλιο αποφάσισε να το αναβάλει για τον Ιανουάριο του 2010, για να πραγματοποιηθεί υποτίθεται μαζί με τις βουλευτικές εκλογές. Στην πραγματικότητα, η αναβολή οφείλεται στις πιέσεις που ασκεί ο Λευκός Οίκος, γιατί φοβάται ότι η SOFA θα καταψηφιστεί. Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα του «Brookings Institution», που δημοσιεύτηκε στο «Iraq Index», το 73% των Ιρακινών είναι αντίθετoι στη SOFA και τη θεωρούν νομιμοποίηση της κατοχής.
Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, οι Αμερικάνοι δεν πρόκειται να αποχωρήσουν εύκολα από το Ιράκ. Αν χρειαστεί, θα επαναδιαπραγματευτούν τη SOFA. Παράλληλα με τους 5.000 πράκτορες, διπλωμάτες και υπαλλήλους που θα εδρεύουν στην πρεσβεία – φρούριο, τη μεγαλύτερη αμερικάνικη πρεσβεία στη Μέση Ανατολή, θα επιδιώξουν να διατηρήσουν στρατιωτικές βάσεις και την απαιτούμενη στρατιωτική παρουσία στη χώρα για να διατηρήσουν τον έλεγχο του ενεργειακού πλούτου. Εκτός κι αν η ιρακινή αντίσταση τους επιβάλλει κάτι άλλο. Πάντως, αυτή τη στιγμή το τοπίο είναι εξαιρετικά θολό.
Οι επιθέσεις της ιρακινής αντίστασης εναντίον κυβερνητικών και αμερικάνικων στόχων είναι βέβαιο ότι θα συνεχιστούν. Το ίδιο και το εμφύλιο μακελειό, ιδιαίτερα στις αμφισβητούμενους από Αραβες και Κούρδους περιοχές.