Ο Δρ. Αζάμ Ταμίμι, γεννημένος το 1955 στην Αλ-Χαλίλ (Χεβρώνα), Παλαιστίνιος της διασποράς, είναι πολιτικός επιστήμονας και ακαδημαϊκός στη Βρετανία και συγγραφέας πολλών βιβλίων σχετικά με το Πολιτικό Ισλάμ και τη Χαμάς. Τον έχουμε γνωρίσει και στην Ελλάδα, όπου έχει έρθει παλαιότερα για διαλέξεις και συμμετοχή σε εκδηλώσεις. Φλογερός πατριώτης και μαχητικός ως συγγραφέας και δημοσιολόγος, δε δίστασε να σταθεί «απέναντι» σε όλες τις κατασκευές της ιμπεριαλιστικής Δύσης περί «τρομοκρατίας» και «τρομοκρατών».
Ενα 24ωρο μετά τον ηρωικό θάνατο του Γιάχια Αλ-Σινουάρ, ο Αζάμ Ταμίμι, έδωσε μια συνέντευξη στο podcast unAPOLOGETIC του Middle East Eye, την οποία μεταφράσαμε και παραθέτουμε. Δε χρειάζεται να συμφωνείς με κάθε επιμέρους εκτίμηση του Αζάμ Ταμίμι. Δεν μπορείς, όμως, να διαφωνήσεις με τον πυρήνα των απόψεων που εκθέτει:
- Το σιωνιστικό σχέδιο στην Παλαιστίνη δεν έχει καμιά τύχη, όπως δεν είχαν όλα τα παρόμοια σχέδια κατοχής στην Ιστορία.
- Το Ισραήλ είναι η μετενσάρκωση των Ναζί.
- Ακόμα κι αν υποθέταμε ότι η Χαμάς θα ηττηθεί και θα τελειώσει, η Παλαιστινιακή Υπόθεση δε θα τελείωνε.
- Ολα τα σχέδια του Ισραήλ από την αρχή αυτού του πολέμου απέτυχαν, γιατί τα απέρριψε ο παλαιστινιακός λαός στη Λωρίδα της Γάζας.
- Στη Γάζα, γίνεται πλέον ένας πόλεμος φθοράς, ανταρτοπόλεμος, τον οποίο οι Παλαιστίνιοι μπορούν να αντέξουν για πολύ καιρό.
- Η 7η Οκτώβρη του 2023 ήταν ένα σημαντικό ορόσημο στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Παλαιστίνιων, γιατί ξαναέφερε την Παλαιστινιακή Υπόθεση στο κέντρο του διεθνούς προσκήνιου.
- Το βαρύ τίμημα που πληρώνουν οι Παλαιστίνιοι σε ανθρώπινες ζωές και καταστροφή δεν είναι υψηλότερο από το τίμημα που έχουν πληρώσει όλοι οι λαοί που αγωνίστηκαν για την ελευθερία τους, όπως οι Βιετναμέζοι, οι Αλγερινοί και άλλοι.
Ολόκληρη η συνέντευξη του Δρ. Αζάμ Ταμίμι
Δημοσιογράφος: Γεια σας, καλώς ήρθατε σε ένα ακόμα επεισόδιο του Unapologetic. Σήμερα μιλάω με τον Δρ. Αζάμ Ταμίμι. Ο Δρ. Αζάμ Ταμίμι είναι πολιτικός επιστήμονας και έχει γράψει εκτενώς για τη Χαμάς.
Ερώτηση: Δρ. Αζάμ, είστε εδώ συγκεκριμένα για να μιλήσετε για τον θάνατο του Γιάχια Σινουάρ. Αρχικά, ποια είναι η γνώμη σας για τον τρόπο που σκοτώθηκε; Τι πιστεύετε ότι συμβολίζει;
Αζάμ Ταμίμι: Oι πληροφορίες που έχουμε πραγματικά τον καθιστούν μία εικονική μορφή. Δεν νομίζω ότι κανένας θα θυμάται τους πρώην ηγέτες της Χαμάς που δολοφονήθηκαν όπως θα θυμούνται τον Σινουάρ. Πιθανότατα, στους Ισραηλινούς δεν άρεσε αυτό το τέλος γι’ αυτόν. Μάλλον προτιμούσαν να πουν στον κόσμο ότι κρυβόταν σε ένα τούνελ και έβρισκε καταφύγιο πίσω από ομήρους, χρησιμοποιώντας τους ως ανθρώπινες ασπίδες. Αλλά, οι στρατιώτες τράβηξαν φωτογραφίες, οι οποίες σύντομα βρέθηκαν στο διαδίκτυο, και ο κόσμος είδε έναν ήρωα να πεθαίνει πραγματικά σε σύγκρουση, πολύ μακριά από αυτό που υποστήριξε χθες ο Νετανιάχου—ότι “οι ηγέτες σας φεύγουν.” Δεν έφυγε!
Ερώτηση: Αναφέρατε ότι τράβηξαν φωτογραφίες. Θέλω να πω, σε μεγάλο βαθμό, η κυκλοφορία αυτών των φωτογραφιών ήταν σκηνοθετημένη από τους ίδιους τους Ισραηλινούς. Πόσο μεγάλο λάθος εκτίμησης ήταν αυτό από την πλευρά τους; Δηλαδή, ποιος θα μπορούσε να είναι ο λόγος για να κάνουν ένα τόσο μεγάλο και σοβαρό λάθος δημοσιεύοντας όλες αυτές τις εικόνες, που όπως είπατε, πραγματικά τον κάνουν μια εικονική μορφή;
Αζάμ Ταμίμι: Αυτό που καταλαβαίνω είναι ότι η αρχική δημοσίευση έγινε χωρίς έγκριση από τους ανωτέρους. Μάλιστα, άκουσα ότι αυτοί οι στρατιώτες μπορεί να περάσουν ανάκριση ή ακόμα και να διωχθούν για αυτό που έκαναν. Αλλά, οι εικόνες έφτασαν στον κόσμο, όλοι τις είδαν, και οι Ισραηλινοί έπρεπε να προσπαθήσουν να το αξιοποιήσουν με κάποιο τρόπο. Έτσι, ο Νετανιάχου ανέβηκε στο βήμα και έκανε μια ομιλία στην οποία προσπάθησε να ισχυριστεί μια μορφή νίκης. Αλλά δεν έχει σημασία τι πιστεύει εκείνος. Αυτό που πραγματικά έχει σημασία είναι τι θα σκεφτούν οι Παλαιστίνιοι και οι υποστηρικτές τους σε όλο τον κόσμο από όσα είδαν σε αυτές τις εικόνες.
Ερώτηση: Αφού πέθανε ο Σινουάρ, ο Χαλίλ Αλ Χάγια προφανώς έκανε μια δήλωση εκ μέρους της Χαμάς. Είπε ότι οι όμηροι δεν θα απελευθερωθούν μέχρι να σταματήσει κάθε επιθετικότητα κατά του λαού της Γάζας και του λαού της Παλαιστίνης, μέχρι να απελευθερωθούν όλοι οι πολιτικοί κρατούμενοι στις ισραηλινές φυλακές και μέχρι να υπάρξει πλήρης αποχώρηση του Ισραήλ από τη Γάζα. Τι πιστεύετε ότι θα συμβεί τώρα στον πόλεμο;
Αζάμ Ταμίμι: Τι θα συμβεί αύριο μόνο ο θεός ξέρει, αλλά ο Νετανιάχου παίζει ένα συγκεκριμένο παιχνίδι από την αρχή του πολέμου. Προσποιήθηκε ότι ήθελε να φτάσει σε μια συμφωνία με τη Χαμάς και κάθε φορά που μια συμφωνία επρόκειτο να επιτευχθεί, υποχωρούσε. Νομίζω ότι από τον Μάη η Χαμάς κατάλαβε ότι δεν θα υπάρξει συμφωνία, και γι’ αυτό σταμάτησε να παίρνει στα σοβαρά κάθε συζήτηση για διαπραγματεύσεις. Συνεχώς διαπραγματεύονταν και οι αντιπροσωπείες πήγαιναν στο Κάιρο ή συναντιούνταν εδώ ή εκεί ή στη Ντόχα, και ο Νετανιάχου ξεκάθαρα δεν νοιαζόταν για τους αιχμάλωτους. Ακόμα δεν νοιάζεται για τους αιχμάλωτους. Νομίζω ότι αν νοιαζόταν ποτέ για τους αιχμάλωτους, θα έπρεπε να είχε συνάψει μια συμφωνία όταν συνέβη ένα περιστατικό—αν θυμάστε, πριν από μερικές εβδομάδες, όταν ένας από τους φρουρούς της Χαμάς, του οποίου τα παιδιά σκοτώθηκαν από τους Ισραηλινούς, δεν άντεξε και πυροβόλησε εναντίον αιχμάλωτων, σκοτώνοντας, αν θυμάμαι σωστά, δύο από αυτούς και τραυματίζοντας έναν. Ο Νετανιάχου έπρεπε να είχε καταλάβει, αν όντως νοιαζόταν για τους αιχμάλωτους, ότι όσο δυσκολότερη κάνει τη ζωή για τη Χαμάς ή για τον λαό της Γάζας τόσο λιγότερο πιθανό είναι οι αιχμάλωτοι να επιστρέψουν ζωντανοί στα σπίτια τους.
Ερώτηση: Ποιος νομίζετε ότι είναι ο τελικός στόχος του Ισραήλ σε όλο αυτό; Βομβαρδίζουν όλο και περισσότερο τη Βόρεια Γάζα την τελευταία εβδομάδα. Λιμοκτονούν το λαό της Βόρειας Γάζας, αρνούνται να αποσυρθούν από την Λωρίδα της Ράφα και βομβαρδίζουν επίσης τον Νότιο Λίβανο και τη Συρία. Ποιος πιστεύετε ότι είναι ο τελικός τους στόχος;
Αζάμ Ταμίμι: Αυτό που συζητούν τώρα είναι κάτι που ονομάζεται το Σχέδιο των Στρατηγών. Φαίνεται ότι αυτό είναι ένα σχέδιο για την εκκένωση ορισμένων περιοχών και τη μετατροπή τους σε ζώνες ασφαλείας. Προσπαθούν να το εφαρμόσουν τώρα στη Βόρεια Γάζα, θέλουν να το κάνουν στο Νότιο Λίβανο και προσπαθούν να το κάνουν και στα σύνορα με τη Συρία. Αυτή η κατάσταση εξελίσσεται και μεγαλώνει, γιατί προφανώς έχουν καταλάβει ότι όσο υπάρχουν σε αυτήν την περιοχή οι γείτονές τους δεν θα μπορέσουν να συνυπάρξουν ειρηνικά μαζί τους, απλώς επειδή θεωρούνται κατακτητές, εισβολείς.
Η πρόταση λοιπόν τώρα είναι να εκκενώσουν αυτές τις περιοχές και να τις παρακολουθούν μέσω πληροφοριών, καθώς και με “πυρά,” όπως το ονόμασαν—πληροφορίες και πυρά. Τώρα, είναι πιθανό να πετύχει αυτό; Νομίζω πως είναι πολύ απίθανο. Αν δούμε τις εμπειρίες άλλων λαών με τον αγώνα ενάντια στην αποικιοκρατία, αυτή πάντα ηττάται στο τέλος. Δεν έχουν καμία ελπίδα, καμία πιθανότητα. Και όχι μόνο αυτό, αλλά το θέμα δεν αφορά πλέον μόνο έναν πόλεμο με τους Παλαιστίνιους ή τους Λιβανέζους. Αυξάνεται συνεχώς η αντίληψη και γίνεται παγκόσμιο ανθρωπιστικό ζήτημα. Το Ισραήλ θεωρείται ως η μετενσάρκωση των Ναζί. Κάνουν ακριβώς αυτό που έκαναν οι Ναζί στην Ευρώπη και αυτό τρομοκρατεί τον κόσμο. Νομίζω ότι με τον καιρό, όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα δουν τον Σιωνισμό, την ιδεολογία αυτού του κράτους και την ιδεολογία του Νετανιάχου και των ανθρώπων που τον υποστηρίζουν, ως μια απειλή για την ανθρωπότητα.
Ερώτηση: Πιστεύετε ότι αυτό θα εξακολουθήσει να ισχύει; Ο πόλεμος θα συνεχιστεί και θα επεκταθεί, εμπλέκοντας το Ιράν; Τι πιστεύετε ότι είναι πιθανό να συμβεί με αυτό;
Αζάμ Ταμίμι: Αυτό εξαρτάται πολύ από την ισραηλινή υποσχεθείσα απάντηση—τι είδους αντίποινα -αν συμβούν ποτέ- και τι είδους στόχους θα επιλέξουν να χτυπήσουν. Φυσικά, μπορεί να επεκταθεί, μπορεί να βγει εκτός ελέγχου και νομίζω ότι τον Νετανιάχου δεν τον απασχολεί αν θα συμβεί αυτό. Δεν τον απασχολεί επειδή ανησυχεί για το δικό του πολιτικό μέλλον και για την εικόνα του. Προσπαθεί τώρα να δημιουργήσει την εικόνα του ως ο σύγχρονος βασιλιάς Δαβίδ των Ισραηλιτών και φαίνεται ότι είναι αρκετά τρελός για να κάνει ό,τι χρειάζεται για να το πετύχει.
Ερώτηση: Στα δυτικά μέσα ενημέρωσης, λίγο μετά τον θάνατο του Σινουάρ, υπήρχαν αναφορές ότι ίσως τώρα ο πόλεμος θα τελειώσει. Τα δυτικά μέσα ενημέρωσης έχουν κάνει λάθος εκτιμήσεις σε πολλά πράγματα τον τελευταίο χρόνο. Τι εκτιμούν λάθος σχετικά με αυτό;
Αζάμ Ταμίμι: Νομίζω ότι αγοράζουν την ισραηλινή αφήγηση ότι η Χαμάς έχει τελειώσει. Ακόμα κι αν η Χαμάς αποδυναμωθεί ή τελειώσει, η Παλαιστινιακή Υπόθεση δεν τελειώνει. Ακόμα κι αν επιβάλουν κάποια νέα τάξη στη Γάζα, τα πράγματα θα ξεσπάσουν ξανά με τον καιρό. Οι δυτικοί δημοσιογράφοι δεν κάνουν πολλή προσπάθεια να σκεφτούν προηγούμενα ιστορικά παραδείγματα ή προηγούμενες εμπειρίες, που είναι εκεί στις βιβλιοθήκες — οι άνθρωποι μπορούν να διαβάσουν γι’ αυτές. Τι συνέβη στο Βιετνάμ, τι συνέβη στην Αλγερία, τι συνέβη στο Αφγανιστάν και σε διάφορα μέρη της Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής; Απλώς γράφουν με βάση αυτό που μπορεί να θεωρηθεί ευσεβείς πόθοι: ότι με την υποστήριξη της Δύσης, το Ισραήλ θα μπορέσει να επιβληθεί σε όλους τους άλλους.
Παρέμβαση δημοσιογράφου: Δηλαδή, παρερμηνεύουν και τον ίδιο τον Νετανιάχου, ο οποίος θέλει να συνεχίσει τον πόλεμο.
Αζάμ Ταμίμι: Φυσικά. Βλέπετε, ο Νετανιάχου ίσως να μην είναι συμπαθής στα μάτια τους—εννοώ, ακόμα και για το Δημοκρατικό Κόμμα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αλλά το ζήτημα είναι σύνθετο, γιατί το Ισραήλ είναι ένα πρότζεκτ του δυτικού πολιτισμού και πιθανώς το τελευταίο αποικιοκρατικό πρότζεκτ στη Γη — το τελευταίο αποικιοκρατικό εποικιστικό πρότζεκτ. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να εξηγήσουμε γιατί οι Αμερικανοί λένε κάτι και κάνουν κάτι άλλο. Ζητούν από τον Νετανιάχου να σταματήσει τον πόλεμο, να επιτρέψει την είσοδο τροφίμων, φαρμάκων, να δώσει στους ανθρώπους μια ανάσα, αλλά ταυτόχρονα συνεχίζουν να του προμηθεύουν θανατηφόρα όπλα για να συνεχίσει να σκοτώνει τους Παλαιστινίους, τώρα και Λιβανέζους. Αυτό συμβαίνει απλώς επειδή ανησυχούν για την “κόρη” τους ή τον “κακομαθημένο γιο τους” που ονομάζεται Ισραήλ, τον οποίο δημιούργησαν και θέλουν να συνεχίσει να ζει και να ακμάζει.
Ερώτηση: Τι πιστεύετε ότι θα συμβεί τώρα με τη Χαμάς; Ποιος πιστεύετε ότι θα αναλάβει; Ποιος πιστεύετε ότι θα είναι ο επικεφαλής του Πολιτικού Γραφείου τους; Τι καταλαβαίνετε για τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και πώς θα επηρεαστούν;
Αζάμ Ταμίμι: Πραγματικά δεν ξέρω. Δεν μπορώ να κάνω εικασίες, γιατί την τελευταία φορά που δολοφονήθηκε ο Χανίγια ήμουν ένας από τους πολλούς που πίστευαν ότι πιθανότατα ο Χάλεντ Μισάλ θα αναλάμβανε. Αλλά τότε, το Συμβούλιο της Σούρα αποφάσισε — συμπεριλαμβανόμενου του ίδιου του Χάλεντ Μισάλ — ότι ο Σινουάρ ήταν μάλλον η καλύτερη επιλογή για εκείνη την κρίσιμη στιγμή. Τώρα, τι θα κάνουν, δεν ξέρω. Περιμένω ότι ίσως ο διάδοχος να είναι κάποιος από τη διασπορά, ίσως από τη Γάζα, αλλά από τη διασπορά. Πιθανότατα θα χρειαστούν μερικές μέρες για να ληφθεί αυτή η απόφαση.
Ερώτηση: Συμφωνείτε με τη θέση της Χαμάς, όπως δήλωσαν, ότι δεν θα απελευθερώσουν τους αιχμάλωτους και θα συνεχίσουν να τους κρατούν μέχρι να αποσυρθεί το Ισραήλ από τη Γάζα, να απελευθερωθούν όλοι οι Παλαιστίνιοι κρατούμενοι και να σταματήσει κάθε επιθετικότητα εναντίον των Παλαιστίνιων;
Αζάμ Ταμίμι: Δεν είναι θέμα να συμφωνώ ή να διαφωνώ, αλλά αυτή είναι η θέση του Κινήματος. Από την πρώτη μέρα, το Κίνημα ήθελε να επιτύχει μια συμφωνία, να μπει σε σωστές διαπραγματεύσεις, αλλά οι Ισραηλινοί αρνήθηκαν. Η Χαμάς, ακόμη δέχτηκε την πρόταση που έκανε ο ίδιος ο Μπάιντεν, ο Νετανιάχου την απέρριψε. Δεν νομίζω ότι, μετά από όλο αυτόν τον πόλεμο, την καταστροφή, τις δολοφονίες και το χάος, η Χαμάς θα παραδώσει απλώς τους αιχμάλωτους χωρίς αντάλλαγμα. Οπότε, αυτό που βλέπω είναι ότι τηρούν τη θέση τους.
Ερώτηση: Πόσο καιρό πιστεύετε ότι θα συνεχιστεί αυτό — ο πόλεμος;
Αζάμ Ταμίμι: Θα πω ξανά, ότι είναι δύσκολο να κάνουμε εικασίες. Οταν ο πόλεμος ξεκίνησε στις αρχές Οκτώβρη πέρυσι, νομίζαμε ότι θα διαρκέσει λίγες μέρες, ίσως μερικές εβδομάδες. Κανείς δεν περίμενε ότι θα κρατούσε πάνω από έναν χρόνο, αλλά ήδη έχει περάσει πάνω από ένας χρόνος τώρα. Γίνεται ένας πόλεμος φθοράς, μετατρέπεται σε ανταρτοπόλεμο και αυτό είναι κάτι που οι Παλαιστίνιοι μπορούν να αντέξουν για πολύ καιρό. Αλλά είναι πραγματικά δύσκολο να πούμε πόσο ακόμα θα συνεχιστεί.
Ερώτηση: Πριν από μερικούς μήνες, οι Ισραηλινοί δολοφόνησαν επίσης τον Ισμαΐλ Χανίγια. Προφανώς, προσπαθούσαν να σκοτώσουν και τον Σινουάρ — δεν ήταν ακριβώς δολοφονία, καθώς σκοτώθηκε σε μάχη. Οταν δολοφονήθηκε ο Ισμαΐλ Χανίγια, σας εξέπληξε;
Αζάμ Ταμίμι: Φυσικά, ήταν έκπληξη — ήταν σοκαριστικό — γιατί δεν περιμένεις να συμβεί κάτι τέτοιο σε μια χώρα που τον φιλοξενούσε ως επίσημο προσκεκλημένο του κράτους. Προφανώς, η δολοφονία του Ισμαΐλ Χανίγια αποκάλυψε μια μεγάλη αποτυχία στην ασφάλεια του Ιράν. Μέχρι τώρα δεν γνωρίζουμε ακριβώς τι συνέβη. Υπάρχουν μερικές ιστορίες, αλλά η πιο αξιόπιστη μέχρι στιγμής είναι ότι επρόκειτο για ένα βλήμα, κάποιο είδος πυραύλου, που εκτοξεύθηκε από κοντινή περιοχή. Το να συμβεί αυτό σε μια περιοχή που βρίσκεται υπό τον έλεγχο των Φρουρών της Επανάστασης, σε κάποιον με την θέση του Ισμαΐλ Χανίγια, ήταν πραγματικά σοκαριστικό.
Ερώτηση: Τι πιστεύετε ότι κρύβεται πίσω από αυτό; Εννοώ, από τότε έχουμε δει την επίθεση με ντρόουν κατά της Χεζμπολά, όπου ο Χασάν Νασράλα επίσης έχει σκοτωθεί. Πιστεύετε ότι το σχέδιο είναι απλώς συνεχής πρόκληση των Παλαιστίνιων και του Ιράν ή στοχεύουν συγκεκριμένα άτομα επειδή προσπαθούν να αποφασίσουν με ποιους τελικά θα διαπραγματευτούν;
Αζάμ Ταμίμι: Εννοείτε τους Ισραηλινούς; Ναι, δεν ξέρω αν έχουν συγκεκριμένο σχέδιο. Νομίζω ότι ψάχνουν για ευκαιρίες — αν δουν μια ευκαιρία, την εκμεταλλεύονται. Αυτό συνέβη και εδώ και υποψιάζομαι ότι είχαν ανθρώπους εσωτερικά στο Ιράν που τους παρείχαν πρόσβαση και τους επέτρεψαν να δολοφονήσουν τον Χανίγια. Στην περίπτωση της Χεζμπολά, υπήρξε επίσης μια μεγάλη αποτυχία ασφάλειας και για ακόμα μία φορά νομίζω ότι το Ιράν ευθύνεται εδώ. Μία από τις ιστορίες που ακούσαμε είναι ότι η συμφωνία για τους βομβητές και τους ασυρμάτους της συνάντησης οργανώθηκε από έναν Ιρανό. Ποιος είναι αυτός ο Ιρανός και πώς κατέληξε να κλείσει αυτή τη συμφωνία με μια εταιρία που είχε στηθεί από τους Ισραηλινούς εξαρχής; Νομίζω λοιπόν ότι τώρα ακόμα και η Χεζμπολά ξέρει, ειδικά μετά τη δολοφονία του ανώτατου ηγέτη της, ότι έχει ρουφιάνους. Το Ιράν έχει ρουφιάνους και η Χεζμπολάχ έχει ρουφιάνους.
Ερώτηση: Ποιος πιστεύετε ότι είναι ο τελικός στόχος του Ισραήλ; Μιλήσαμε για το Σχέδιο των Στρατηγών, το οποίο αφορά κυρίως την προσάρτηση της Βόρειας Γάζας. Μιλάμε για τη Γάζα εδώ, όχι για τα άλλα στοιχεία του Σχεδίου. Αλλά πώς νομίζετε ότι το Ισραήλ, μακροπρόθεσμα, θα προσπαθήσει να διαχειριστεί και να εξασφαλίσει τη Γάζα, δεδομένου ότι την έχουν ισοπεδώσει και έχουν δημιουργήσει μια τόσο μεγάλη ανθρωπιστική καταστροφή;
Αζάμ Ταμίμι: Δεν ξέρω ακριβώς τι σκέφτονται τώρα. Φυσικά, από τις 7 Οκτώβρη έχουμε ακούσει διάφορα σχέδια. Ενα από τα σχέδια ήταν να εκκενώσουν πλήρως τη Γάζα και να επαναφέρουν τους εποίκους, και μάλιστα μερικοί από τους εποίκους ετοιμάζονταν να πάνε εκεί. Μερικοί σκέφτονταν ακόμη και να αγοράσουν γη στη Γάζα από τους Ισραηλινούς, με την προϋπόθεση ότι θα ανακαταλάβουν ολόκληρη τη Λωρίδα. Υπήρχε επίσης συζήτηση για την επιστροφή της Παλαιστινιακής Αρχής από τη Ραμάλα. Τίποτα από αυτά δεν δούλεψε, απλώς γιατί ο πληθυσμός στη Γάζα αρνήθηκε να αποδεχτεί οποιοδήποτε από αυτά τα σχέδια. Η Αντίσταση δεν έχει τελειώσει, το Κίνημα δεν έχει συντριβεί και έτσι το μόνο που κάνει το Ισραήλ τώρα είναι να βομβαρδίζει και να σκοτώνει, να χρησιμοποιεί συνεχώς την πείνα ως όπλο, χωρίς να εξαιρεί κανέναν, με την ελπίδα ότι αυτό θα αναγκάσει τον πληθυσμό να υποκύψει. Αλλά αυτό δεν έχει συμβεί.
Ερώτηση: Οσον αφορά τις εκλογές στις ΗΠΑ, υπάρχει πιθανότητα ο Ντόναλντ Τραμπ να επανέλθει στην εξουσία. Θα χειροτερέψει τα πράγματα αυτό, κατά τη γνώμη σας; Ποιες είναι οι σκέψεις σας γι’ αυτό;
Αζάμ Ταμίμι: Δεν είμαι πραγματικά σίγουρος ότι υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ των Ρεπουμπλικάνων και των Δημοκρατικών όσον αφορά το ζήτημα της Παλαιστίνης. Πιθανώς ο Τραμπ απλά λέει αυτό που σκέφτεται, σε αντίθεση με άλλους που λένε ένα πράγμα και κάνουν κάτι άλλο. Με τον Τραμπ ξέρεις τι πιθανότατα θα δεις το επόμενο πρωί. Το σιωνιστικό πρότζεκτ στην Παλαιστίνη κληροδοτήθηκε στους Αμερικανούς από τους Βρετανούς και οι Αμερικανοί πιστεύουν ότι εξυπηρετούν ή υπερασπίζονται τα δικά τους συμφέροντα. Ομως, ο κόσμος αλλάζει και η ίδια η Αμερική πιθανότατα θα αλλάξει. Εχουμε δει νέους φοιτητές, πολλούς ανθρώπους — ειδικά τη νεότερη γενιά — ψνα τάσσονται υπέρ της αλλαγής, να μαθαίνουν περισσότερα για τη σύγκρουση, για την ιστορία της, και να εκφράζουν τη στήριξή τους στους Παλαιστίνιους. Με την πάροδο του χρόνου, αυτός ο αριθμός θα αυξηθεί και ο αντίκτυπος θα μεγαλώσει επίσης. Αυτό συνέβη και κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Βιετνάμ. Γι’ αυτό, στις 7 Οκτώβρη κάποιοι αμερικανοί συγγραφείς παρομοίασαν ό,τι συνέβη εκείνη την ημέρα με την Επίθεση του Τετ στο Βιετνάμ το 1968. Παρόλο που η Επίθεση του Τετ, η οποία διήρκεσε από τον Φλεβάρη έως τον Αύγουστο του 1968, ήταν αποτυχημένη στρατιωτικά, ήταν η αφορμή να ξεσπάσει ένα κίνημα που προκάλεσε πολιτική αλλαγή υπέρ των Βιετναμέζων και τελικά οι Αμερικανοί αποχώρησαν. Κάποιοι βλέπουν ένα παραλληλισμό εδώ. Νομίζω ότι, τελικά, το σιωνιστικό πρότζεκτ δεν έχει μέλλον στην Παλαιστίνη. Πώς θα τελειώσει δεν ξέρω — ίσως τελειώσει με τον ίδιο τρόπο που τελείωσε η σύγκρουση στο Βιετνάμ.
Ερώτηση: Ποια πιστεύετε ότι θα είναι κληρονομιά του Γιάχια Σινουάρ;
Αζάμ Ταμίμι: Νομίζω ότι αν κοιτάξετε, έχουν περάσει μόλις 24 ώρες από τότε που μάθαμε για τον θάνατό του και ήδη, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχει γίνει ένα είδος εικονικής μορφής — έχει γίνει πρότυπο. Σήμερα το πρωί, αυτή την Παρασκευή, τρεις νεαροί Ιορδανοί πέρασαν τα σύνορα και συγκρούστηκαν με τους Ισραηλινούς· δύο από αυτούς έφυγαν ως μάρτυρες. Νομίζω ότι αυτό θα κινητοποιήσει χιλιάδες ανθρώπους σε όλο τον κόσμο και αυτή θα είναι η κληρονομιά του.
Ερώτηση: Αυτό είναι αλήθεια και έχω δει παρόμοια πράγματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά από την άλλη πλευρά υπάρχει μία ηχώ διαφορετικών απόψεων. Το περιοδικό Time δημοσίευσε μια εικόνα με ένα Χ πάνω στο πρόσωπο του Σινουάρ στο εξώφυλλό του και τα μόνα άλλα πρόσωπα στην ιστορία για τα οποία έχουν κάνει το ίδιο είναι ο Χίτλερ, ο Σαντάμ Χουσεΐν και ο Οσάμα Μπιν Λάντεν. Τι σημαίνει αυτό σε όρους πόλωσης και τι έχει σηματοδοτήσει αυτός ο πόλεμος στην πόλωση μεταξύ Ανατολής και Δύσης;
Αζάμ Ταμίμι: Το περιοδικό Time δεν είναι πια μέτρο για την κοινή γνώμη. Ούτε το Time, ούτε οι New York Times, ούτε η Washington Post, ούτε το BBC. Κανένα από αυτά τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης δεν αντιπροσωπεύει πραγματικά την κοινή γνώμη, καθώς βρίσκονται υπό πίεση να ακολουθήσουν τη γραμμή. Νομίζω ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι πιο αντιπροσωπευτικά, σε κάποιο βαθμό, για το πού κατευθύνεται η κοινή γνώμη. Δεν έχει πραγματικά σημασία τι δημοσιεύει το Time στο εξώφυλλό του· εξακολουθεί να είναι ένα όργανο του ιμπεριαλισμού. Αυτός που θεωρούν αυτοί τρομοκράτη, στα μάτια εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο θα θεωρηθεί ήρωας. Πιθανότατα θα είχαν κάνει κάτι παρόμοιο με τον Νέλσον Μαντέλα, αν δεν είχε καταφέρει να τερματίσει το απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική και να γίνει πρόεδρος της χώρας.
Ερώτηση: Πιστεύετε ότι το παλαιστινιακό ζήτημα βρίσκεται τώρα σε καλύτερη θέση από ό,τι ήταν στις 7 Οκτώβρη του 2023;
Αζάμ Ταμίμι: Ω, σίγουρα, δεν υπάρχει αμφιβολία γι’ αυτό. Νομίζω ότι πριν από τις 7 Οκτώβρη πολλοί άνθρωποι, συμπεριλαμβανόμενων πολλών Παλαιστίνιων, πίστευαν ότι το ζήτημα είχε πεθάνει, ότι πνιγόταν. Οι Σαουδάραβες ετοίμαζαν μια ειρηνευτική συμφωνία ή συνθήκη με τους Ισραηλινούς, για πλήρη εξομάλυνση των σχέσεων, και οι άνθρωποι δεν μιλούσαν πλέον για την Παλαιστίνη ή τη Γάζα, η οποία βρισκόταν υπό πολιορκία για 16 ή 17 χρόνια. Τώρα, κοιτάξτε το παλαιστινιακό ζήτημα. Παρά τον πόνο και την καταστροφή, οι μελλοντικές γενιές πιθανώς θα σκεφτούν, αναδρομικά, ότι αυτό ήταν ένα τίμημα που άξιζε να πληρωθεί για να αναζωογονηθεί η υπόθεση. Πώς αλλιώς αναζωογονείς ένα ζήτημα που όλοι θέλουν να σκοτώσουν;
Ερώτηση: Τι θα συμβεί; Δηλαδή, αυτό είναι η μία πλευρά του νομίσματος και καταλαβαίνω το επιχείρημα, αλλά ταυτόχρονα υπάρχει ένας τεράστιος φόρος αίματος που έχει επιβληθεί από το Ισραήλ. Πώς μπορεί ένα έθνος να ανακάμψει από αυτό;
Αζάμ Ταμίμι: Τα έθνη ανακάμπτουν. Δηλαδή, πόσα εκατομμύρια σκότωσαν οι Αμερικανοί πρώτα στην Κορέα και μετά στο Βιετνάμ; Πόσους σκότωσαν οι Γάλλοι στην Αλγερία; Ενας αλγερινός φίλος μου είπε ότι από τότε που ξεκίνησε η αλγερινή εξέγερση ή η αλγερινή επανάσταση κατά των Γάλλων, εκτιμάται ότι 1,5 εκατομμύριο Αλγερινοί σκοτώθηκαν. Βλέπετε, οι άνθρωποι είναι συγκλονισμένοι από τις φρικτές εικόνες που λαμβάνουμε καθημερινά, ακόμα και κάθε ώρα. Κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Βιετνάμ, είχες μόνο μερικά λεπτά σε ένα ημερήσιο δελτίο που έδειχνε τι έκαναν οι Αμερικανοί στους Βιετναμέζους — τους έκαιγαν με ναπάλμ και χρησιμοποιούσαν ποιος ξέρει τι άλλα όπλα για να τους εξοντώσουν. Στην πραγματικότητα, τους εξόντωναν. Οπότε ναι, είναι φρικτό, είναι επώδυνο, αλλά δεν νομίζω ότι οι Παλαιστίνιοι πληρώνουν πολύ υψηλότερο τίμημα από εκείνους που αγωνίστηκαν για την αξιοπρέπειά τους και την ελευθερία τους.
Δημοσιογράφος: Δρ. Αζάμ σας ευχαριστώ πολύ για το χρόνο σας.
Αζάμ Ταμίμι: Παρακαλώ.