Δεν ξέρουμε αν το πληροφορηθήκατε (διότι ο ελληνικός Τύπος δεν το έκανε «σημαία»), αλλά η πρόταση για καθορισμό πλαφόν στη χονδρική τιμή του φυσικού αέριου ενταφιάστηκε μετά τιμών στο προχθεσινό έκτακτο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ, που υποτίθεται πως θα ετοίμαζε λύση για να εγκριθεί στη Σύνοδο Κορυφής το τελευταίο δεκαήμερο του Οκτώβρη.
Η… συμβιβαστική απόφαση που ελήφθη είναι πως πρέπει να αρχίσουν κοινές αγορές αερίου πριν από το καλοκαίρι του 2023! Να βγει ο χειμώνας, όπως μπορεί κάθε χώρα να τον βγάλει, να δούμε τι θα γίνει και με τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις σχέσεις Ρωσίας-Δύσης και μετά κάνουμε λογαριασμό και βλέπουμε.
Αν και η Ούρσουλα έσπευσε να πανηγυρίσει για την… ιστορική απόφαση, ο Σκρέκας απέφυγε να μας ενημερώσει για τα σχετικά. Ακόμη και ένας πολιτικός επιπέδου Σκρέκα αντιλαμβάνεται πότε ένα θέμα κάνει «τζιζ» και δεν το πιάνει. Στην Πράγα που έγινε το Συμβούλιο δεν έκανε καμιά δήλωση και στην Αθήνα εκδόθηκε το πρωί της Πέμπτης (13.10.22) ένα αόριστο Δελτίο Τύπου, που δεν έλεγε τι αποφασίστηκε αλλά τι πρότεινε ο Σκρέκας («υποστήριξε, για μια ακόμη φορά, πως η επιβολή ενός ανώτατου ορίου τιμών σε επίπεδο χονδρικής είναι η καλύτερη επιλογή για την αντιμετώπιση των τεράστιων διακυμάνσεων των τιμών στην αγορά του φυσικού αερίου»).
Υπάρχει και μια τελική αναφορά σ’ αυτό το Δελτίο Τύπου: «Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας επισήμανε ότι η πρόταση των 15 κρατών μελών διασφαλίζει πως δεν θα υπάρχουν ελλείψεις στα περισσότερα κράτη μέλη». Το σημειώνουμε γιατί λίγη ώρα αργότερα τα 15 μέλη είχαν γίνει πέντε! Ο Σκρέκας το ήξερε, αλλά επέλεξε την παραμύθα.
Η μουγκαμάρα του Σκρέκα προφανώς δεν άρεσε στο Μέγαρο Μαξίμου. Βλέπετε, ο ίδιος ο Μητσοτάκης είχε εμφανιστεί με πολλά ταρατατζούμ μετά την άτυπη σύνοδο κορυφής της Πράγας στις 7 Oκτώβρη: «Διαμορφώνεται ένας κοινός τόπος στο Συμβούλιο ότι πρέπει να υπάρξει μια κοινή, δραστική ευρωπαϊκή παρέμβαση προκειμένου να πέσουν οι τιμές στο φυσικό αέριο και σε αυτή την κατεύθυνση κινούνται και οι προτάσεις τις οποίες επεξεργάζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Είμαι αισιόδοξος ότι στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, και αφού έχει γίνει η σχετική επεξεργασία σε επίπεδο Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας, θα μπορούμε να αποφασίσουμε μία τέτοια παρέμβαση. Χαίρομαι διότι μετά από επίμονη προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης αλλά και των ειδικών που μας συμβουλεύουν οι προτάσεις αυτές έχουν πια ωριμάσει, έστω και με καθυστέρηση».
Επρεπε να βρεθεί ένας τρόπος για να κουκουλωθεί το φιάσκο Μητσοτάκη. Και βρέθηκε με τη δημοσιοποίηση ενός πανηγυρικού Δελτίου Τύπου με τίτλο: «Κώστας Σκρέκας: “Κοινή επιστολή 5 υπουργών για το πλαφόν στο Φυσικό Αέριο“ – Η πρόταση Μητσοτάκη σημείο αναφοράς για την εξεύρεση αποτελεσματικής λύσης». Αυτό το Δελτίο Τύπου εκδόθηκε μερικές ώρες μετά το προηγούμενο. Γιατί δεν ανέφερε κάτι σχετικό ο Σκρέκας στο πρώτο Δελτίο Τύπου; Η δικαιολογία ότι «οι σχετικές συζητήσεις ολοκληρώθηκαν πριν από λίγο» δεν μπορεί να σταθεί. Ο Σκρέκας είχε ήδη επιστρέψει στην Αθήνα όταν εκδόθηκε το πρώτο Δελτίο Τύπου, άρα ποιες συζητήσεις συνεχίζονταν; Η ίδια η «επιστολή των πέντε» αναφέρει ότι οι συζητήσεις έγιναν στις 12 Οκτώβρη, δηλαδή μια μέρα προτού εκδοθεί το Δελτίο Τύπου του Σκρέκα. Επιπλέον, δεν υπήρχε τίποτα απόρρητο για να μην υπάρξει ενημέρωση ότι γίνονται συζητήσεις μεταξύ πέντε χωρών. Γιατί δεν το έκανε ο Σκρέκας; Γιατί εκτίμησε ότι δεν μπορείς να πανηγυρίζεις για ένα φιάσκο.
Οι χώρες που είχαν υπογράψει την επιστολή προς την Κομισιόν στις αρχές Οκτώβρη ήταν 15. Απέμειναν πέντε! Ναι, αλλά προστέθηκε η Ολλανδία που ήταν με τη Γερμανία, γράφουν τα παπαγαλάκια της κυβερνητικής προπαγάνδας. Ναι, αλλά έφυγε η Γαλλία, η δύναμη που έδινε ένα οιονεί κύρος στην επιστολή των 15. Και μαζί με τη Γαλλία έφυγαν άλλες δέκα χώρες. Τι μετράει περισσότερο; Ασε που η Ολλανδία -όπως θα δούμε παρακάτω- προστέθηκε στους τέσσερις για να κάνει αγνώριστη την «επιστολή των 15».
Γι’ αυτό ο Σκρέκας δεν έκανε αρχικά καμιά αναφορά στην «επιστολή των πέντε». Υποχρεώθηκε να το κάνει μετά από απαίτηση του Μαξίμου. Γι’ αυτό και έγραψε στον τίτλο του Δελτίου Τύπου ότι «η πρόταση Μητσοτάκη [είναι] σημείο αναφοράς για την εξεύρεση αποτελεσματικής λύσης».
Σύμφωνα με το… διορθωτικό Δελτίο Τύπου του Σκρέκα, «τα δύο βασικά σημεία της επιστολής που βασίζονται στην πρόταση την οποία υπέβαλε ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, τον Μάρτιο στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, είναι τα εξής: 1. Η επιβολή ενός πλαφόν στην αγορά χονδρικής του φυσικού αερίου. 2. Μέσα από έναν ευρωπαϊκό Κανονισμό, να προσδιοριστεί ένας νέος δείκτης με τον οποίον θα συνδέεται η τιμή του φυσικού αερίου στα μακροχρόνια συμβόλαια».
Την επιστολή, όμως, την παρέθεσε στα αγγλικά! Τόσο δύσκολο ήταν να κάνουν μετάφραση ενός κειμένου 430 λέξεων οι υπηρεσίες; Οχι, βέβαια, απλά δεν βόλευε την προσπάθεια αποθέωσης του Μητσοτάκη, που παρά το φιάσκο επιμένει να εμφανίζεται ως… καθοδηγητής της ΕΕ.
Η επιστολή των υπουργών Ενέργειας Ιταλίας, Πολωνίας, Ελλάδας, Ολλανδίας και Βελγίου προς τη Φον ντερ Λάιεν προτείνει τα εξής, χωρίς κανένα πιεστικό χρονοδιάγραμμα:
«1. Προμήθεια ποσοτήτων φυσικού αερίου μέσω μιας κοινής πλατφόρμας αγορών.
- Συντονισμός και βελτιστοποίηση των ρυθμών πλήρωσης των αποθηκών φυσικού αερίου (π.χ. με τη χρήση της πλατφόρμας).
- Συντονισμός και εντατικοποίηση της ενεργειακής διπλωματίας για τις εισαγωγές φυσικού αερίου με όλους τους αξιόπιστους εταίρους.
- Ανάπτυξη ενός νέου δείκτη αναφοράς LNG για τη μείωση του αντίκτυπου του δείκτη TTF στις συμβάσεις αερίου.
- Ανάγκη ενισχυμένων προσπαθειών για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και
- Ενίσχυση και επιτάχυνση της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ιδίως με την άμεση άρση των ρυθμιστικών φραγμών».
Βλέπετε πουθενά πρόταση για πλαφόν; Δεν υπάρχει ούτε καν υπαινιγμός. Υπάρχει μόνο πρόταση για κοινοτική αγορά ποσοτήτων φυσικού αερίου, χωρίς καν να προσδιορίζονται οι ποσότητες, ούτε χρονοδιάγραμμα υλοποίησης.
Σε ό,τι αφορά το πλαφόν, οι πέντε υπουργοί γνωστοποιούν στην πρόεδρο της Κομισιόν τις δύο διαφορετικές προτάσεις που έχουν διαμορφωθεί και της προτείνουν να τις εξετάσει η Κομισιόν. Ετσι εξηγείται και η είσοδος της Ολλανδίας στη… μικρή παρέα. Συνυπέγραψε καταθέτοντας διαφορετική πρόταση, η οποία μπήκε στην ίδια μοίρα με την πρόταση για πλαφόν! Εδώ μιλάμε, φυσικά, για Βατερλό του Μητσοτάκη και κυρίως του Ντράγκι, που εκπροσωπεί την τρίτη ιμπεριαλιστική δύναμη της ΕΕ. Ο γερμανογαλλικός άξονας άφησε και πάλι στα κρύα του λουτρού την Ιταλία.
- Η πρώτη πρόταση είναι το πλαφόν στα μακροχρόνια συμβόλαια αερίου που έχουν αναφορές στον δείκτη TTF, μέσω ενός νομικού και/ή ρυθμιστικού μέτρου της ΕΕ. «Οι απόψεις διίστανται σχετικά με τη νομική σκοπιμότητα μιας τέτοιας επιλογής και τις πιθανές παρενέργειες των αγορών», σημειώνεται στην «επιστολή των πέντε»!
- Η δεύτερη πρόταση είναι να εφαρμοστεί ένα ανώτατο όριο τιμής / διάδρομος στην αγορά χονδρικής και να δημιουργηθεί ένας χωριστός μηχανισμός για την αντιστοίχιση της προσφοράς και της ζήτησης, αν επιτευχθεί το ανώτατο όριο τιμής. «Οι απόψεις διίστανται σχετικά με αυτήν την επιλογή και το κατά πόσο ένα τέτοιο μέτρο είναι εφικτό και οικονομικά αποδοτικό ή εάν μπορεί να οδηγήσει σε δελτίο διανομής, διαιτησία ή ελλείψεις», σημειώνεται στην «επιστολή των πέντε»!
Αυτό δεν είναι πρόταση κρατών μελών προς έναν διακρατικό οργανισμό που συμμετέχουν, αλλά ανάλυση think tank επιπέδου Αννας Διαμαντοπούλου. Ολα παίζουν, διαλέγετε και παίρνετε! Και μέχρι να διαλέξει η Ούρσουλα, θα περνάει ο καιρός. Το μόνο βέβαιο είναι ότι δεν μπορεί να διαλέξει μέσα σε μια εβδομάδα και να διατυπώσει πρόταση στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής.
Για όποιον παρακολουθεί την πραγματικότητα χωρίς τα παραμορφωτικά γυαλιά της προπαγάνδας του Μητσοτάκη, τα πράγματα ήταν καθαρά. Γράφαμε στο editorial της εφημερίδας μας την περασμένη εβδομάδα:
Φεύγοντας από τη σύνοδο, ο Μητσοτάκης δήλωσε ότι «διαμορφώνεται κοινός τόπος στο Συμβούλιο ότι πρέπει να υπάρξει μια κοινή δραστική παρέμβαση για να πέσουν οι τιμές στο φυσικό αέριο» και «αισιόδοξος ότι μπορεί στο επόμενο Συμβούλιο και αφού γίνει η σχετική επεξεργασία σε επίπεδο υπουργών να αποφασίσουμε μια τέτοια παρέμβαση».
Καμία απόφαση δεν πρόκειται να ληφθεί ούτε στην επόμενη σύνοδο, τον Δεκέμβρη (σ.σ. τον Οκτώβρη είναι το σωστό). Αλλιώς, πρέπει να πιστέψουμε ότι η γερμανική κυβέρνηση ανακοίνωσε ένα κολοσσιαίο πρόγραμμα επιχορηγήσεων στη γερμανική αγορά φυσικού αέριου, ύψους 200 δισ. ευρώ, το οποίο σε δυο μήνες θα το μοιραστεί με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ. Το θέμα θα σέρνεται για καιρό, ανάλογα και με τις εξελίξεις στην αγορά και στον πόλεμο στην Ουκρανία. Οι τιμές των ενεργειακών πρώτων υλών επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητα των καπιταλιστικών επιχειρήσεων και στις συνθήκες του μονοπωλιακού καπιταλισμού οι όποιες κρατικές αποφάσεις θα υπηρετούν αναγκαστικά την ανταγωνιστικότητα των «δικών μας» μονοπωλίων και όχι των ανταγωνιστικών (περισσότερο στο πρόσφατο άρθρο μας: Κρατικομονοπωλιακός καπιταλισμός).
ΥΓ. Ο Μητσοτάκης κόμπαζε σήμερα στη Βουλή ότι η πρότασή του για πλαφόν έγινε δεκτή από άλλες τέσσερις χώρες της ΕΕ! Ο Τσίπρας δεν ήταν σε θέση να του απαντήσει και να του πει ότι λέει ψέματα. Η… παιδική χαρά της Κουμουνδούρου δεν ασχολείται με τα σοβαρά. Της αρκεί να κάνει αντιπολίτευση με κιτρινισμό.