Μια άτυπη «Αθηνά Νο 2» βρίσκεται ήδη στα σκαριά. Δεν θα προέλθει από έναν νέο τυπικό γύρο συγχωνεύσεων-καταργήσεων τμημάτων και ιδρυμάτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, αλλά λόγω του ασφυκτικού κλοιού που έχει επιβάλει στα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ ο οικονομικός στραγγαλισμός τους. Τη χαριστική βολή θα δώσουν και οι διαδικασίες της περίφημης «πιστοποίησης» από την ΑΔΙΠ (Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας), που προβλέπονται από το Νόμο Διαμαντοπούλου (άρθρα 63, 65, 66, 70, 71 του Ν. 4009/2011).
Σημειώνουμε ότι στο άρθρο 71, παράγραφος 5, του εν λόγω νόμου αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Αν εκδοθεί αρνητική απόφαση πιστοποίησης, ο Υπουργός Παιδείας Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων μπορεί, με απόφασή του, να περιορίσει τη χρηματοδότηση του ιδρύματος και την εισαγωγή νέων φοιτητών στο πρόγραμμα σπουδών ή το ίδρυμα, ανάλογα με το αντικείμενο της πιστοποίησης (πρόγραμμα σπουδών ή εσωτερικό σύστημα διασφάλισης της ποιότητας του ιδρύματος). Με την ίδια απόφαση παρέχεται στους φοιτητές των προγραμμάτων σπουδών ή των ιδρυμάτων αυτών η δυνατότητα συνέχισης των σπουδών τους σε άλλο πιστοποιημένο πρόγραμμα σπουδών ή ίδρυμα αντίστοιχα, και ρυθμίζονται τα σχετικά θέματα».
Η εξέλιξη αυτή δεν αποτελεί κεραυνό εν αιθρία. Εξ ου και άπειρες φορές Πανεπιστήμια και ΤΕΙ έχουν οδηγηθεί σε λουκέτα, υψώνοντας φωνή διαμαρτυρίας και απόγνωσης. Ομως, η υπόμνηση του θέματος από «πρόθυμο» στέλεχος της ΑΔΙΠ, που μίλησε στην εφημερίδα του Συγκροτήματος (το ΒΗΜΑ), έχει τη σημασία της. Σκοπό έχει να στείλει τρομοκρατικό μήνυμα στα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ να συμμορφωθούν πάραυτα με τους νόμους-εκτρώματα Διαμαντοπούλου και Αρβανιτόπουλου, ειδικά αυτή την εποχή που η «αξιολόγηση» έχει δρομολογηθεί και καταρτίζονται οι Οργανισμοί των ιδρυμάτων, οι οποίοι πρέπει να είναι απολύτως προσαρμοσμένοι στο γράμμα και το πνεύμα των παραπάνω νόμων-υποδείγματα.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα της εφημερίδας, ο «επιστήμονας, ανώτατο στέλεχος της ΑΔΙΠ» είπε τα εξής:
«Πάμε σε νέο γύρο συγχωνεύσεων τμημάτων των πανεπιστημίων και των ΤΕΙ». «Και αυτό δεν θα το κάνουμε εμείς. Από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο θα αρχίσει η κατάρρευση πολλών ιδρυμάτων, κυρίως στην περιφέρεια. Η πρώτη του μήνα θα βρει πολλούς με τα χέρια ψηλά. Εξάλλου, ας μην ξεχνάμε ότι το υπουργείο Παιδείας θα πρέπει να κόψει περίπου 1 δισ. ευρώ από τα ταμεία του έως το 2016. Και είναι βέβαιο ότι δεν θα τα κόψει από τα σχολεία…».
Στο ίδιο δημοσίευμα επίσης αναφέρεται ότι «η ΑΔΙΠ ζήτησε με έγγραφό της την περασμένη εβδομάδα από όλα τα ανώτατα ιδρύματα της χώρας να προχωρήσουν στο τελικό στάδιο της αξιολόγησής τους: αφού ολοκληρώθηκαν οι εξωτερικές αξιολογήσεις τους, να κάνουν τη συνολική αυτοαξιολόγησή τους και να καταγράψουν τμήματα, προσωπικό, φοιτητές». «Τι σημαίνει αυτό;» διερωτάται η συντάκτρια του άρθρου και την απάντηση τη δίνει το στέλεχος της ΑΔΙΠ: «Αναγκαστικά τα ίδια τα ιδρύματα με βάση τα οικονομικά στοιχεία που θα προκύψουν θα πρέπει να προχωρήσουν μόνα τους σε γενναίες περικοπές και συγχωνεύσεις τμημάτων». Ο ίδιος προβλέπει «νέα περικοπή του αριθμού των τμημάτων κατά περίπου 30% έως το 2016 και συγχωνεύσεις ιδρυμάτων στην επαρχία». «Στην Ελλάδα γίνονται όλα αργά και βασανιστικά. Τα οικονομικά προβλήματα θα λύσουν τελικά όλες τις νομικές, συνδικαλιστικές και διοικητικές αγκυλώσεις που οι πολιτικοί δεν μπορούσαν να λύσουν», παραδέχεται κυνικά.
«Το ΒΗΜΑ» έχει επίσης «πληροφορίες», που του της έδωσε το στέλεχος της ΑΔΙΠ, και για τα χρονικά πλαίσια μέσα στα οποία θα πραγματοποιηθούν οι πιστοποιήσεις από την Αρχή. Ιδού το χαρακτηριστικό απόσπασμα:
«Μέχρι σήμερα ένα πανεπιστημιακό τμήμα ή τμήμα ΤΕΙ άρχιζε να λειτουργεί με ΦΕΚ από τον υπουργό Παιδείας και δεν έκλεινε ποτέ. Ή έκλεινε μόνο με ανάλογη υπουργική απόφαση. Πλέον το τμήμα ανά οκταετία θα πιστοποιείται από την ΑΔΙΠ και εφόσον διαπιστώνονται κατά την αξιολόγησή του προβλήματα, θα του δίνεται διορία ακόμη τριών ετών. Αν και πάλι δεν διορθώνεται, απλώς θα κλείνει, ‘’όπως γίνεται στα περισσότερα πανεπιστήμια του κόσμου’’ αναφέρει χαρακτηριστικά ο συνομιλητής μας. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του ‘’Βήματος’’, η πιστοποίηση των ΑΕΙ θα εφαρμοσθεί σε δύο στάδια: έως τα τέλη Ιουνίου τα ιδρύματα θα πρέπει να υποβάλουν στην ΑΔΙΠ τα έγγραφα με τη συνολική εσωτερική αξιολόγησή τους. Στη συνέχεια θα γίνει πιστοποίηση των προγραμμάτων σπουδών τους από την ΑΔΙΠ, διαδικασία που αναμένεται ότι θα κρατήσει δύο χρόνια. Την τρίτη χρονιά θα γίνουν νέες επιτόπιες αξιολογήσεις από εξωτερικούς αξιολογητές, οι οποίοι και θα εισηγηθούν στο Συμβούλιο της ΑΔΙΠ τα συμπεράσματά τους. Την τέταρτη ακαδημαϊκή χρονιά από σήμερα θα εφαρμοσθεί πλήρως το νέο σύστημα πιστοποίησής τους κατά τα πρότυπα του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Χάρτη Ανώτατης Εκπαίδευσης της χώρας».