Δεν κατάφεραν τελικά ο Μελισσανίδης και η παρέα του να περάσουν τα σχέδιά τους για τη δημιουργία διαδικτυακού μονοπωλίου στο στοίχημα και την καζινοποίηση της χώρας, μέσα από την αύξηση του αριθμού των VLTs (φρουτάκια) από 25 σε 50 μηχανήματα ανά πρακτορείο. Αν και το ρεπορτάζ από το υπουργείο Οικονομικών έλεγε ότι στο νομοσχέδιο θα υπήρχαν και δυο άρθρα που θα καταργούσαν το μεταβατικό καθεστώς του Ν.4002/2011, θα έπαυαν οι άδειες των 24 εταιριών που έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν υπηρεσίες διαδικτυακού στοιχήματος και θα αύξαναν τον αριθμό των «κουλοχέρηδων» που μπορεί να υπάρχουν σε κάθε πρακτορείο από 25 σε 50, τελικά, μετά από εισήγηση της αρμόδιας Γενικής Διεύθυνσης του υπουργείου Οικονομικών, τα συγκεκριμένα άρθρα δεν έγιναν δεκτά και δεν συμπεριλήφθηκαν στο νομοσχέδιο.
Οπως όλα δείχνουν, η κυβέρνηση προς το παρόν δεν δείχνει διατεθειμένη να κάνει άλλο ένα δώρο στους ιδιοκτήτες του ΟΠΑΠ, λίγους μήνες μετά την αποκρατικοποίηση-ξεπούλημα. Δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Βενιζέλος, με την ιδιότητα του υπουργού Οικονομικών, ήταν αυτός που είχε απορρίψει το 2011 τα επιχειρήματα του ΟΠΑΠ ότι του ανήκει μονοπωλιακά το διαδικτυακό στοίχημα και με το μεταβατικό καθεστώς που θέσπισε έδωσε άδεια σε 24 εταιρίες στοιχήματος. Είναι λογικό λοιπόν ο Μπενίτο να μη θέλει να τσαλακωθεί και άλλο η εικόνα του, με μια άτακτη υποχώρηση της κυβέρνησης, αφού οι αντιδράσεις από μια τέτοια απόφαση θα ήταν μεγάλες. Η αποδοχή του αιτήματος της ΟΠΑΠ ΑΕ θα ήταν ξεκάθαρη κρατική ενίσχυση, που είναι κόντρα στην λογική των ευρωπαϊκών επιτροπών για το τζόγο. Είναι σίγουρο ότι μια τέτοια απόφαση θα την πρόσβαλλαν οι εταιρίες που θα θίγονταν με προσφυγή τους στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και θα είχαν σημαντικές πιθανότητες δικαίωσης, αφού η κατεύθυνση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι να ανοίξει η αγορά και να μην υπάρχουν μονοπωλιακές καταστάσεις.
Είναι νωπές ακόμη οι μνήμες από το δώρο που έκανε η κυβέρνηση πριν λίγους μήνες στους σημερινούς ιδιοκτήτες της ΟΠΑΠ ΑΕ, αφού όπως αποδεικνύεται το τίμημα εξαγοράς του πλειοψηφικού πακέτου ήταν πολύ χαμηλότερο σε σχέση με τις προοπτικές της εταιρίας. Τον Αύγουστο του 2013 η τιμή της μετοχής του ΟΠΑΠ ήταν 6,20 ευρώ και με βάση αυτή την τιμή το τίμημα της εξαγοράς ορίστηκε στα 650.000.000 ευρώ. Σήμερα είναι 12,10 ευρώ και με μια απλή αριθμητική πράξη αποδεικνύεται ότι σε ένα περίπου εξάμηνο έχει διπλασιαστεί η αξία της και έχουν γεμίσει με φράγκα οι τσέπες του Μελισσανίδη και των συνεταίρων του. Είναι φανερό ότι μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα θα είχε μεγάλες επιπτώσεις για την κυβέρνηση μια ακόμα αβάντα προς την ΟΠΑΠ ΑΕ, αφού πολύ δύσκολα θα την ανέχονταν οι ανταγωνιστές της. Η κυβέρνηση σε αυτή τη φάση επέλεξε να μην παραδώσει γην και ύδωρ.
Αν δούμε όμως τη στάση και το ρόλο της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων (ΕΕΕΠ), η οποία βρίσκεται σε πλήρη ταύτιση με τις απόψεις και τις προτάσεις της διοίκησης της ΟΠΑΠ ΑΕ, μπορούμε να καταλάβουμε ότι στο μέλλον θα υπάρξει ένα ακόμη «δωράκι» από την κυβέρνηση προς τους «επενδυτές» του τζόγου. Μάλιστα, η νέα διοίκηση της εταιρίας δεν κρατάει ούτε τα προσχήματα και αφήνει να διαρρεύσει στην πιάτσα ότι βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με την ΕΕΕΠ. Τη συνεργασία ανάμεσα στις δυο πλευρές είχε αναγγείλει με τον πιο επίσημο τρόπο ο ίδιος ο Διευ-θύνων Σύμβουλος της ΟΠΑΠ ΑΕ Καμίλ Ζίγκλερ, σε ενημέρωση επενδυτών προς τα τέλη Νοέμβρη 2013, τονίζοντας στην ομιλία του ότι γίνονται συζητήσεις με την ΕΕΕΠ, προκειμένου να δημιουργηθεί η νομοθεσία που αφορά τον διαδικτυακό τζόγο. Στόχος της διοίκησης της ΟΠΑΠ ΑΕ είναι να της δοθεί η δυνατότητα να χρησιμοποιήσει την πλατφόρμα που διαθέτει για την εξυπηρέτηση του Πάμε Στοίχημα, γεγονός που θα αυξήσει το βαθμό ανταγωνιστικότητάς της. Προς το παρόν, η ΟΠΑΠ ΑΕ θα πρέπει να λειτουργήσει σε ανταγωνιστικό περιβάλλον, στο οποίο όμως θα έχει τον πρώτο λόγο, εξαιτίας του ισχυρού brand name, της διαφημιστικής ισχύος και της ολοκλήρωσης των προπαρασκευαστικών ενεργειών για τελική διευθέτηση του παιχνιδιού, με συνέπεια να θεωρείται βέβαιο ότι θα κατακτήσει το μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς.
Το «δωράκι» στο οποίο αναφερθήκαμε προηγούμενα έχει να κάνει με το θέμα των «κουλοχέρηδων». Η κυβέρνηση δύσκολα θα κάνει πίσω στην άρση του μη μονοπωλιακού καθεστώτος, όμως σε μια επόμενη φάση θα μπορούσε να κάνει αποδεκτή την πρόταση της ΟΠΑΠ ΑΕ για αύξηση του αριθμού των μηχανημάτων από 25 σε 50. Κατά τον Καμίλ Ζίγκλερ, δεν υπάρχει κίνδυνος για αντιδράσεις από την κοινή γνώμη για μια ενδεχόμενη καζινοποίηση της χώρας με την αύξηση των μηχανημάτων ανά πρακτορείο. Ανέφερε μάλιστα και μερικά επιχειρήματα βάσει των οποίων είναι αναγκαίο να δοθεί το πράσινο φως από την κυβέρνηση σε αυτό το αίτημα της ΟΠΑΠ ΑΕ. Σύμφωνα με τον τσέχο μάνατζερ, θα γίνουν οικονομίες κλίμακας, θα υπάρχει μεγαλύτερη ποικιλία παιχνιδιών και θα αυξηθεί ο αριθμός των τυχερών τζάκποτ, γεγονός που είναι προς όφελος των παιχτών, οι οποίοι θα μπορούν να κερδίσουν σημαντικά ποσά. Αυτό που δεν είπε είναι οι συνέπειες.
Οσον αφορά την εταιρία, θα υπάρχει σημαντική αύξηση της κερδοφορίας της, αφού όσοι περισσότεροι παίζουν τόσο αυξάνονται τα κέρδη της. Με δόλωμα τα μεγάλα ποσά των τζάκποτ, ο αριθμός των παιχτών που θα τζογάρει μικρά ή μεγάλα ποσά θα αυξηθεί (ας σκέφτουμε τι γίνεται κάθε φορά που υπάρχει τζάκποτ σε Λόττο και Τζόκερ, με τις ουρές στα πρακτορεία) και με δεδομένο ότι η εταιρία επιστρέφει στους παίχτες ένα συγκεκριμένο ποσοστό από τα φράγκα που έχουν τζογάρει, όσο αυξάνεται το πιθανό «κέρδος» για τους παίχτες, αυξάνεται –σε μεγαλύτερο ποσοστό– το κέρδος της εταιρίας.
Μια δεύτερη συνέπεια από την καζινοποίηση θα είναι ότι ένας σημαντικός αριθμός πρακτορείων θα κλείσει, αφού δε θα μπορούν να αντεπεξέλθουν στις προδιαγραφές ενός καταστήματος με 50 «φρουτάκια» (μεγαλύτερος χώρος, περισσότερο προσωπικό, αύξηση του κόστους λειτουργίας κτλ.), με αποτέλεσμα στη συνέχεια να έχουμε ακόμη μεγαλύτερη αύξηση του αριθμού των μηχανημάτων ανά πρακτορείο, αφού η εταιρία είναι σίγουρο ότι θα αξιοποιήσει στο έπακρο τη συμφωνία με την κυβέρνηση και θα εγκαταστήσει 35.000 κουλοχέρηδες ανά την επικράτεια (16.500 μηχανήματα στα δικά της πρακτορεία και άλλες 18.500 σε ιδιώτες υπεργολάβους).
Αν και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δώσει το δικαίωμα στα κράτη μέλη να μην εφαρμόζουν την αρχή της ελεύθερης διακίνησης αγαθών και υπηρεσιών στον τομέα του τζόγου, είναι πολύ αυστηρή σε μονοπωλιακές καταστάσεις. Δύσκολα, λοιπόν, θα μπορούσαν να την πείσουν τα κυβερνητικά στελέχη, ότι ένας ιδιώτης μπορεί να θεωρηθεί προστάτης του καταναλωτικού κοινού, αφού εκ φύσεως, ως καπιταλιστική επιχείρηση, θα έχει σαν βασική του προτεραιότητα το μέγιστο κέρδος.
Κλείνοντας, αυτό που πρέπει να κρατήσουμε είναι ότι προς το παρόν η κυβέρνηση δεν έκανε το χατίρι του Μελισσανίδη και της παρέας του, φοβούμενη αντιδράσεις από τις άλλες εταιρίες που δραστηριοποιούνται στον διαδικτυακό τζόγο και μια πιθανή απόρριψη από τις ευρωπαϊκές υπηρεσίες. Είναι σίγουρο, όμως, ότι θα υπάρξουν σημαντικές διευκολύνσεις και αβάντες προς την ΟΠΑ ΑΕ, προκειμένου να πάρει τη μερίδα του λέοντος από τα φράγκα που «επενδύονται» στο τζόγο και να αυξήσει τα κέρδη της. Αλλωστε, είναι νωπές οι μνήμες από την αποκρατικοποίηση-ξεπούλημα και στοιχειώδεις κανόνες αυτοπροστασίας δεν επιτρέπουν στην κυβέρνηση να κάνει ένα ακόμη «δώρο» και μάλιστα σε προεκλογική περίοδο.
Κος Πάπιας
papias@eksegersi.gr