Δεν χρειάζεται να μετατραπεί κανείς σε Σέρλοκ Χολμς για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο θάνατος του Κώστα Τσαλικίδη, τεχνικού στελέχους της Vodafone, σχετίζεται στενά με την υπόθεση των υποκλοπών. Με τα όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας μέχρι στιγμής, αυτό είναι αυταπόδεικτο. Τα ερωτήματα αρχίζουν από εκεί και πέρα. Ηταν αυτοκτονία; Αν ναι, για ποιο λόγο αυτοκτόνησε έτσι στα καλά καθούμενα; Ηταν εξώθηση σε αυτοκτονία; Από ποιους και για ποιο λόγο; Ηταν δολοφονία; Ποιοι είχαν την ικανότητα να εκτελέσουν με τόσο άψογο τρόπο μια δολοφονία και να την εμφανίσουν σαν αυτοκτονία; ‘Η μήπως δεν ήταν και τόσο άψογος ο τρόπος, αλλά παρουσιάστηκε έτσι στους άσχετους περί αυτά συγγενείς του;
Δεν είμαστε καθόλου αισιόδοξοι ότι θα πάρουμε σαφείς και αδιαμφισβήτητες απαντήσεις σ’ αυτά τα ερωτήματα. Ιδού οι λόγοι που δικαιολογούν -κατά τη γνώμη μας απόλυτα- αυτή την απαισιοδοξία.
Ο Παπαληγούρας δήλωσε ότι στις 11 Μάρτη του 2005, όταν μαζί με τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Δ. Λινό συναντήθηκαν με τον Κορωνιά, αυτός αναφέρθηκε ταραγμένος στο περιστατικό της αυτοκτονίας Τσαλικίδη, χωρίς να το συνδέει επίσημα με την υπόθεση των υποκλοπών. Ο Παπαληγούρας λέει ότι ο ίδιος έδωσε εντολή για πλήρη διερεύνηση του περιστατικού, όμως αυτό δεν αποδεικνύεται από κανένα χαρτί, ο δε Λινός ανεπισήμως το διαψεύδει.
Ομως, ακόμα και αν ο Παπαληγούρας δεν έδωσε καμιά εντολή, ένας τόσο έμπειρος δικαστικός όπως ο Λινός δεν υποψιάστηκε κάτι εξαιτίας της ταραχής του Κορωνιά, ώστε να δώσει ο ίδιος εντολή για δικαστική διερεύνηση της υπόθεσης; Γεγονός είναι ότι στην έγγραφη παραγγελία του προς τον προϊστάμενο της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθήνας Δ. Παπαγγελόπουλο δεν αναφέρει τίποτα για την αυτοκτονία Τσαλικίδη. Ο Λινός διοχετεύει προς τους δημοσιογράφους την πληροφορία, ότι ενημέρωσε τον Παπαγγελόπουλο προφορικά, όμως ο Παπαγγελόπουλος το αρνείται κατηγορηματικά και δηλώνει ότι πληροφορήθηκε το γεγονός στις 30 Γενάρη, όταν εξέτασε τον υποστράτηγο της ΕΛΑΣ Σ. Σύρρο ως μάρτυρα για την υπόθεση.
Ο Σύρρος πάλι πώς μπλέκεται στην υπόθεση; Εδώ και μια διετία ο Σύρρος δεν είναι διοικητής της Αντιτρομοκρατικής. Πήρε προαγωγή, από ταξίαρχος έγινε υποστράτηγος και τοποθετήθηκε στο πόστο του Επιθεωρητή Νοτίου Ελλάδας της ΕΛΑΣ. Ο Βουλγαράκης, σε εκείνη την περιπετειώδη παρουσία του στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, μαζί με τον Παπαληγούρα, προσπαθώντας να προστατεύσει τον εαυτό του, είπε ότι η υπόθεση Τσαλικίδη διερευνήθηκε αστυνομικά και ο φάκελος έκλεισε με την ένδειξη αυτοκτονία. Ο Παπαληγούρας κράτησε αποστάσεις και είπε ότι η υπόθεση παραμένει ανοιχτή. Η διάσταση ανάμεσα στους δυο υπουργούς ήταν προφανής, σχολιάστηκε και ο Ρουσόπουλος ανέλαβε να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα, κάνοντας το απαράμιλλης λογικής σχόλιο, ότι δεν υπάρχει διάσταση ανάμεσα στους υπουργούς, διότι ο ένας μιλούσε για την αστυνομική διερεύνηση που έκλεισε, ενώ ο άλλος μιλούσε για τη δικαστική διερεύνηση που συνεχίζεται!
Δηλαδή, την αλήθεια που δεν μπόρεσε να βρει η Αστυνομία, θα τη βρει κάποιος εισαγγελέας!!! Αν είναι έτσι, τότε κάτι τρέχει με την Αστυνομία. ‘Η δεν έκανε καλά τη δουλειά της ή επιχείρησε να συγκαλύψει ένα έγκλημα. Αλλά και με τους υπουργούς κάτι δεν πάει καλά. Ο ένας έδωσε εντολή για αστυνομική διερεύνηση, ο άλλος (υποτίθεται ότι) έδωσε προφορική εντολή για δικαστική διερεύνηση, όμως δικαστικές αρχές και Αστυνομία δεν συνεργάστηκαν καθόλου επί ένα ολόκληρο ενδεκάμηνο. Δεν συσχέτισαν καθόλου το θάνατο Τσαλικίδη με την υπόθεση των υποκλοπών, μολονότι υποτίθεται ότι διερευνούσαν και την αυτοκτονία! Και οι πολιτικοί τους προϊστάμενοι, δηλαδή οι υπουργοί, τί έκαναν επί σχεδόν ένα χρόνο; Αφησαν τους υφισταμένους τους να μη συνεργάζονται καθόλου, μολονότι υποτίθεται ότι είχαν δώσει εντολές για διερεύνηση; Σα να μη μας τα λένε καθόλου καλά.
Ας επανέλθουμε, όμως, στον περιβόητο Σύρρο. Από πότε ένας ανώτερος αξιωματικός αναλαμβάνει να διερευνήσει μια υπόθεση έξω από τον τομέα ευθύνης του, που εμφανίζεται ως μια τυπική περίπτωση αυτοκτονίας και κανονικά θα τη διεκπεραίωνε ένας υπαστυνόμος του τοπικού Τμήματος; Και γιατί επελέγη από τον Βουλγαράκη ειδικά ο Σύρρος, ο πρώην διοικητής της Αντιτρομοκρατικής, στον οποίο έχουν προσδοθεί ιδιότητες… Κάλαχαν; Ευνόητο είναι πως ο Βουλγαράκης θεώρησε τη συγκεκριμένη υπόθεση πάρα πολύ σοβαρή και γι’ αυτό παρέκαμψε το ΑΤ Κολωνού και τη ΓΑΔΑ και ανέθεσε την υπόθεση σε έναν ανώτατο αξιωματικό που πλέον υπηρετεί εκτός Αττικής. Τόσο ανίκανους τους θεωρεί όλους στη ΓΑΔΑ και κατέφυγε στο Σύρρο; ‘Η μήπως ο Σύρρος επελέγη για να παρακαμφθεί εντελώς η ΓΑΔΑ και να εξασφαλιστεί ο έλεγχος της υπόθεσης από τον υπουργό και έναν ανώτατο αξιωματικό της απόλυτης εμπιστοσύνης του (και της εμπιστοσύνης των Αμερικάνων, μην το ξεχνάμε);
Και τι έκανε ο Σύρρος και έκλεισε την υπόθεση; Ούτε αυτοψία στο χώρο που βρέθηκε νεκρός ο Τσαλικίδης δεν έκανε. Κι αν έκανε, την έκανε εντελώς τυπικά, για τα μάτια που λένε. Γιατί αν έκανε αυτοψία και έρευνα, θα έβρισκε σίγουρα τα τετράδια με τις σημειώσεις του νεκρού, που βρήκε η οικογένειά του και παρέδωσε στις εισαγγελικές αρχές και όσα βρήκε ο Διώτης, όταν πήγε και έκανε αυτοψία (ανεξάρτητα από τη σημαντικότητά τους ή μη). Και μόνο αυτό το γεγονός είναι αρκετό για να μας πείσει ότι ο Σύρρος τοποθετήθηκε από τον Βουλγαράκη στην υπόθεση όχι για να τη διερευνήσει αλλά για να την κλείσει. Α, να μην το ξεχάσουμε: ο Σύρρος υποτίθεται ότι ήταν ένας απ’ αυτούς που παρακολουθούνταν τα τηλέφωνά τους (εδώ μπορείτε να ξεκαρδιστείτε στα γέλια)!
Και ερχόμαστε στην οικογένεια του νεκρού, που είναι η μόνη που δεν «χώνεψε» την εκδοχή της αυτοκτονίας και παρά τον πόνο για την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου σε τόσο μικρή ηλικία, αγωνίστηκε και αγωνίζεται να ριχτεί φως στην υπόθεση. Στην αρχή δόθηκε η εντύπωση, ότι η οικογένεια είχε μείνει με τον πόνο και την απορία και ενεργοποιήθηκε μόνο όταν έγιναν οι κυβερνητικές ανακοινώσεις για τις υποκλοπές. Στη συνέχεια, όμως, αποδείχτηκε ότι η οικογένεια Τσαλικίδη δεν «χώνεψε» την εκδοχή της αυτοκτονίας. Τον Ιούνη του 2005, ο αδερφός του νεκρού απευθύνθηκε εγγράφως στον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Αθήνας, διά του ΑΤ Κολωνού, και ζήτησε να ερευνηθούν τα τηλεφωνήματα από το κινητό του και η ηλεκτρονική αλληλογραφία του με την εταιρία Vodafone και να του χορηγηθούν αντίγραφα των τηλεφωνικών συνδιαλέξεων και των e-mails.
Απάντηση ο άνθρωπος δεν πήρε. Το ρεπορτάζ μας έχει δείξει ότι λίγες μέρες μετά την υποβολή της αίτησης στο ΑΤ Κολωνού, αυτή διαβιβάστηκε στην Εισαγγελία. Μέσα στον Ιούνη του 2005. Και εμείς αναρωτιόμαστε. Ο πολυπράγμων κ. Παπαγγελόπουλος, που τον συνοδεύει η φήμη ότι για ψύλλου πήδημα διατάζει προκαταρκτική εξέταση, δεν ενημερώθηκε ποτέ για το αίτημα της οικογένειας Τσαλικίδη; Αν δεν ενημερώθηκε, γιατί δεν αναζήτησε ευθύνες από τους υφισταμένους του; Αν ενημερώθηκε (εμείς είμαστε σίγουροι ότι ενημερώθηκε), γιατί δεν συσχέτισε αμέσως την ημερομηνία θανάτου του Τσαλικίδη με το πόστο στο οποίο εργαζόταν και το οποίο αναφερόταν στην αίτηση του αδελφού του; Παριστάνει τον αφελή ή τον απρόσεκτο; Το ερώτημα είναι σαφές και οφείλει να απαντήσει: Ακόμα και αν δεχτούμε ότι ο Λινός δεν του έδωσε προφορική εντολή να διερευνήσει και την αυτοκτονία, στο πλαίσιο της προκαταρκτικής εξέτασης που ανέλαβε ο ίδιος προσωπικά, πώς ισχυρίζεται ότι έμαθε για την αυτοκτονία στις 30 του φετινού Γενάρη, συζητώντας μάλιστα «εξωδίκως» με τον Σύρρο, ενώ υπάρχει στην Εισαγγελία Πρωτοδικών το αίτημα του αδελφού του Τσαλικίδη από τον περσινό Ιούνη;
Τελευταίος κρίκος στην αλυσίδα των κρατικών παραγόντων ο εισαγγελέας Διώτης, που διενεργεί τώρα προανάκριση. Αχώριστο δίδυμο με τον Σύρρο επί χρόνια, στενοί συνεργάτες, μαζί παρασημοφορηθέντες από το FBI για την «εξάρθρωση της τρομοκρατίας», καλείται τώρα να βρει αυτά που «δεν μπόρεσε» να βρει ο στενός συνεργάτης και κολλητός του. Για να μη σας κουράζουμε, να το πούμε ευθέως και με λίγα λόγια: εμείς δεν έχουμε καμιά εμπιστοσύνη στην αμεροληψία του Διώτη και νομίζουμε ότι κανείς εχέφρων άνθρωπος δεν μπορεί να του έχει εμπιστοσύνη (εκτός αν υπηρετεί σκοπιμότητες). Ο Διώτης είναι σ’ αυτή τη φάση το κατάλληλο πρόσωπο στην κατάλληλη θέση, όπως ακριβώς στην προηγούμενη φάση ήταν ο Σύρρος το κατάλληλο πρόσωπο στην κατάλληλη θέση.
Το ρεπορτάζ μας επίσης έχει πιάσει πολλούς ψιθύρους στους διαδρόμους της Ευελπίδων, που λένε ότι οι εισαγγελικές αρχές είναι πεπεισμένες πως πρόκειται για αυτοκτονία για αισθηματικούς λόγους. Αν είναι έτσι, τότε η έρευνα δεν γίνεται για να αποκαλύψει την αλήθεια, αλλά για να επιβεβαιώσει ένα εκ των προτέρων δοσμένο σενάριο. Σε μια τόσο δύσκολη υπόθεση, στην οποία η οικογένεια βρίσκεται εξ αντικειμένου σε δυσχερή θέση, εκτός των άλλων και επειδή έχει παρέλθει σχεδόν ένας χρόνος από το συμβάν, δεν είναι και τόσο δύσκολο μια έρευνα να οδηγηθεί σε αδιέξοδο, επισήμως ο φάκελος να κλείσει με την ένδειξη «αυτοκτονία με άγνωστη αιτία» και στο αυτί κάποιων φιλότιμων παπαγάλων να διοχετευθεί η εκδοχή «γκομενοδουλειά».
Μέχρι στιγμής, ό,τι καινούργια στοιχεία έχουμε για το θάνατο του Τσαλικίδη προέρχονται από την επιμονή της οικογένειάς του. Και τα στοιχεία αυτά όχι μόνο δεν αραιώνουν το νέφος των ερωτηματικών και των αμφιβολιών, αλλά αντίθετα το πυκνώνουν. Προσφέρουν περισσότερο υλικό στην εκτίμηση ότι ο Κ. Τσαλικίδης δεν ήταν ένας άνθρωπος που ετοιμαζόταν να αυτοκτονήσει ή, έστω, που είχε τέτοια πίεση ώστε και η αυτοκτονία να αποτελεί ένα από τα ενδεχόμενα της ζωής του. Πέρα απ’ αυτά που αποκάλυψε το συγγενικό του περιβάλλον, υπάρχει το τελευταίο e-mail, ελάχιστες ώρες πριν το θάνατό του, στο οποίο όχι μόνο δίνει τεχνικές οδηγίες σε συναδέλφους του, αλλά αναφέρει για ένα πρόγραμμα στο οποίο εργαζόταν: «Θα το τελειώσω μέχρι τέλος Ιούλη, το αργότερο αρχές Σεπτέμβρη». Φράση που ταιριάζει με μια αναφορά, γραμμένη στα αγγλικά σε ένα από τα τετράδιά του που βρέθηκαν: «By the end of July». Αν μη τι άλλο, αυτές οι αναφορές δεν δείχνουν άνθρωπο έτοιμο να αυτοκτονήσει.
Πρέπει ακόμα να δώσουμε βάση στη δημόσια δήλωση του πρώην προϊσταμένου του (που παραιτήθηκε τον περασμένο Δεκέμβρη από τη Vodafone και αμέσως πήρε πόστο στην Cosmote), ότι ο Κ. Τσαλικίδης είχε τις γνώσεις για να αντιληφθεί σύντομα το (φερόμενο ως) παράνομο λογισμικό στο δίκτυο της Vodafone. Εμείς, όμως, θέλουμε να το πάμε παραπέρα. Είναι δεδομένο ότι (τουλάχιστον) την περίοδο της Ολυμπιάδας γίνονταν μαζικές παρακολουθήσεις τηλεφώνων. Είναι δεδομένο ότι υπήρχε μηχανισμός «νόμιμων συνακροάσεων» (αυτό το παραδέχτηκε και ο Βουλγαράκης). Ο Τσαλικίδης, λοιπόν, όπως και άλλα τεχνικά στελέχη, όχι μόνο της Vodafone αλλά και των άλλων εταιριών, ήξερε πολύ καλά πώς γινόταν αυτή η δουλειά. Δεν ήταν κάποιος ανυποψίαστος. Και δεν ήταν αφελής. Δεν ήταν ούτε πολιτικά αφελής. Αλλωστε, στα φοιτητικά του χρόνια ήταν κοντά σε ακροαριστερή φοιτητική παράταξη στο Πολυτεχνείο. Ουδείς, λοιπόν, μπορούσε να τον κοροϊδέψει. Τι συμβιβασμούς έκανε στη δουλειά του δεν είμαστε σε θέση να το γνωρίζουμε. Τα ερωτηματικά, όμως, γίνονται ακόμα περισσότερα. Τι έμαθε και εξέφραζε την άποψη ότι η Vodafone κινδυνεύει να κλείσει ή ότι είναι ζήτημα ζωής και θανάτου να φύγει από την εταιρία; Δεν έμαθε, βέβαια, ότι γίνονται παρακολουθήσεις, αυτό το ήξερε εξαρχής, αλλά ίσως κάτι που να έχει σχέση με κάποιο συγκεκριμένο δίκτυο.
Από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε αυτό το σκάνδαλο γράψαμε ότι δεν πρόκειται να προσχωρήσουμε στη σεναριολογία που φούντωσε, όπως γίνεται πάντοτε σ’ αυτές τις περιπτώσεις. Απ’ αυτή την αρχειακή θέση δεν θα λοξοδρομήσουμε. Γι’ αυτό και δεν κάνουμε εικασίες για τα ακριβή αίτια του θανάτου του Κ. Τσαλικίδη. Το μόνο σίγουρο, που βγαίνει απ’ όσα παραθέσαμε παραπάνω, είναι πως δεν έχουμε να κάνουμε με μια «τυπική αυτοκτονία», όπως παρουσιάστηκε, αλλά με ένα θάνατο απόλυτα σχετιζόμενο με το σκάνδαλο των υποκλοπών. Ισως ο Τσαλικίδης να ήταν το πρόσωπο που λειτούργησε ως καταλύτης για όσα ακολούθησαν.