Την ερχόμενη Δευτέρα συνεδριάζει για δεύτερη φορά η Επιτροπή για την «γνωμοδότηση υπαγωγής όλων των εργασιών, ειδικοτήτων ή χώρων εργασίας στα βαρέα ή ανθυγιεινά επαγγέλματα του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, του ΟΑΠ-ΔΕΗ ή άλλων φορέων κοινωνικής ασφάλισης». Αν και η κοινή υπουργική απόφαση των Αλογοσκούφη-Μαγγίνα (δεν υπεγράφη επί Τσιτουρίδη, όπως λαθεμένα γράψαμε την προηγούμενη εβδομάδα) υπεγράφη στις 19 Ιούλη, δεν έγινε καμιά κίνηση μέχρι τις εκλογές, για ευνόητους λόγους. Την περίοδο εκείνη δεν έπρεπε να αγγιχτεί οτιδήποτε αφορά το Ασφαλιστικό.
Ομως, στην Επιτροπή έχει τεθεί ως καταληκτική ημερομηνία η 31η Δεκέμβρη του 2007. Τότε πρέπει να παραδώσει τελικό πόρισμα στον υπουργό Εργασίας. Η προθεσμία αυτή δείχνει καθαρά τις προθέσεις της κυβέρνησης. Είναι δυνατόν σε διάστημα πραγματικού χρόνου 4,5 μηνών (πλέον, αυτό έγινε 3 μήνες) να γίνει στοιχειωδώς σοβαρή δουλειά για όλα τα επαγγέλματα, τις ειδικότητες και τους χώρους εργασίας; Ούτε την καταγραφή τους δεν θα προλάβαιναν να κάνουν, ακόμα και αν είχαν την τελειότερη επιστημονική και γραμματειακή υποστήριξη. Στόχος της κυβέρνησης είναι να υλοποιήσει την κατεύθυνση του νόμου Ρέππα, απεντάσσοντας την πλειοψηφία των επαγγελμάτων από τα ΒΑΕ. Για ξεκάρφωμα, μπορεί να εντάξουν ελάχιστα επαγγέλματα.
Με τι κριτήρια θα γίνει αυτό; Μα δεν τους ενδιαφέρουν τα κριτήρια. Εκείνο που θέλουν να πετύχουν είναι η μέση αύξηση των ορίων ηλικίας. Κάποιοι σαν τον Αναλυτή και τον Γκαργκάνα το λένε ανοιχτά, δείχνοντας και τα ΒΑΕ, οι άλλοι δεν το λένε ακόμα, γιατί βρισκόμαστε στη φάση της προετοιμασίας και του «διαλόγου». Αλλωστε, κρατάει χρόνια η κολόνια της κατάργησης των ΒΑΕ. Από το 1986 (επί… σοσιαλισμού, για όσους το ξέχασαν) σταμάτησε η λειτουργία των επιτροπών κρίσης, που αποφαίνονταν επί των αιτημάτων κλάδων και επαγγελμάτων για ένταξη στα ΒΑΕ. Γιατί σταμάτησε; Γιατί είχε αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για την απένταξη και μ’ αυτόν τον τρόπο ξεκαθάριζαν ότι δεν υπάρχει περίπτωση να βάλουν νέα επαγγέλματα σ’ αυτό το καθεστώς.
Στη συνέχεια άρχισε μια φιλολογία περί «ντροπιαστικού καθεστώτος», που δήθεν «πριμοδοτεί τη φθορά της υγείας των εργαζομένων» και τα παρόμοια. Μια φιλολογία στην οποία συμμετείχε και η συνδικαλιστική γραφειοκρατία της ΓΣΕΕ, η οποία έφτασε κάποια στιγμή στο σημείο να βγάλει πόρισμα με το οποίο ζητούσε την κατάργηση των ΒΑΕ και την αντικατάστασή τους με έναν κλάδο πρόληψης επαγγελματικού κινδύνου!
Ομως, η φθορά της υγείας των εργαζόμενων, η γρήγορη κατανάλωση των φυσικών και πνευματικών τους δυνάμεων, είναι αντικειμενικό γεγονός. Με την πάροδο του χρόνου, παρά τις τεχνικές προόδους, αυτό όχι μόνο δεν αλλάζει αλλά γίνεται χειρότερο. Γιατί η τεχνική πρόοδος χρησιμοποιείται για την εντατικοποίηση της εργασίας, η οποία επιταχύνει τη φθορά της εργατικής δύναμης. Πάρτε τον κατεξοχήν κλάδο που συνδέεται με τις νέες τεχνολογίες. Τους εργαζόμενους που εργάζονται σε νέα ή παλιά επαγγέλματα με τη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή. Υπάρχουν μελέτες που λένε πόσο βαριά είναι αυτή η εργασία και τι μέτρα πρέπει να λαμβάνονται ώστε ο εργαζόμενος να προστατευθεί, κατά το δυνατόν, από μυοσκελετικές παθήσεις, έκθεση σε ακτινοβολία, επιπτώσεις στην ψυχική υγεία κ.λπ. Τίποτα δεν έχει περάσει σε επίπεδο νομοθεσίας ή συλλογικών συμβάσεων. Αλλά και να περνούσαν κάποια πράγματα, θα παραβιάζονταν σε μεγάλη κλίμακα. Και να μην παραβιάζονταν, πάλι θα ήταν δεδομένη η φθορά του εργαζόμενου, που μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με μείωση του ημερήσιου ωράριου και με πρόωρη συνταξιοδότηση.
Σ’ αυτή ακριβώς την ανάγκη ανταποκρίθηκαν τα ΒΑΕ, με την κατά 5 έτη πρόωρη συνταξιοδότηση (που πληρώνεται με ένα καθόλου ευκαταφρόνητο επασφάλιστρο) και δεν αποτελούν εξαγορά των εργαζόμενων προκειμένου να ανέχονται τις βαριές και ανθυγιεινές συνθήκες εργασίας. Αν ήταν έτσι, τότε οι καπιταλιστές θα ήταν οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές τους. Ομως συμβαίνει το αντίθετο, γιατί από τη μια θέλουν να γλιτώσουν ως επιχειρήσεις το επασφάλιστρο και από την άλλη θέλουν ως τάξη (μέσω του κράτους τους) να «μαζέψουν» τα ασφαλιστικά δικαιώματα και εν γένει τις δαπάνες κοινωνικού χαρακτήρα.
Η πρώτη συνεδρίαση της Επιτροπής ήταν καθαρά τυπική-πανηγυρική. Ουδείς κατέθεσε κάποιο σχέδιο προτάσεων. Τέθηκαν, όμως, στη διάθεση των μελών της οι γνωστές μελέτες του ΕΛΙΝΥΑΕ (Ινστιτούτο Υγειεινής και Ασφάλειας), τις οποίες έχουμε παρουσιάσει παλιότερα και θα αναφερθούμε και πάλι στα επόμενα φύλλα μας. Πρόκειται για μελέτες που δεν έχουν καμιά σχέση με την υπόσταση των ΒΑΕ, μπορούν όμως να προσφέρουν άλλοθι σε όσους έχουν εκ των προτέρων την άποψη ότι το σύστημα πρέπει να τελειώσει μια και καλή με την πλειοψηφία των επαγγελμάτων που ανήκουν στα ΒΑΕ.
Στην Επιτροπή συμμετέχει και η ΓΣΕΕ, με εκπροσώπους το δίδυμο Ρομπόλη-Ρωμανιά (τακτικός και αναπληρωτής). Οπως λένε οι γραφειοκράτες συνδικαλιστές (συζητήσαμε με αρκετούς) πρόθεση της κυβέρνησης είναι να απεντάξει επαγγέλματα από τα ΒΑΕ, αυτοί όμως προσέρχονται για να πετύχουν την ένταξη επαγγελμάτων που εκκρεμούν οι αιτήσεις τους. Πρόκειται για καθαρά υποκριτική τοποθέτηση. Εδώ και 20 χρόνια δεν έχουν κάνει τίποτα για να ξαναλειτουργήσουν οι επιτροπές κρίσης. Συμφώνησαν στο νόμο Ρέππα που θέσπισε την επανάκριση των επαγγελμάτων, χωρίζοντας μάλιστα τους εργάτες σε παλιούς και νέους (λες και δεν θα κάνουν την ίδια δουλειά). Και στην Επιτροπή προσήλθαν χωρίς θέσεις, χωρίς ένα πακέτο αιτημάτων και προπαντός χωρίς να έχουν ενημερώσει τους εργάτες για το τι παίζεται. Ακόμη και αν κάποια στιγμή αποχωρήσουν, όπως ψιθυρίζουν, θα έχουν στο μεταξύ προσφέρει άλλοθι στην κυβέρνηση.