Ποιο ήταν το «γεγονός» της Πράγας; Σύμφωνα με τα ελληνικά ΜΜΕ (πλην ελάχιστων), ότι ο Κούλης «την είπε» στον «ταραξία» Ερντογάν. Εμάς μας θύμισε λίγο τον σπασίκλα της τάξης, που διαμαρτύρεται ότι τα αλάνια στο τελευταίο θρανίο δεν τον αφήνουν να συγκεντρωθεί, προκαλώντας το συγκαταβατικό γέλιο ακόμη και του καθηγητή, αλλά να μην το χαλάσουμε. Ας αναφωνήσουμε όλοι μαζί «ζήτω της πρωθυπουργάρας που έβαλε στη θέση του τον σουλτάνο» κι ας κλείσουμε τα μάτια στη διαφορετική εκδοχή που περιγράφει ο Ερντογάν και τα τουρκικά ΜΜΕ, για να πάμε παρακάτω.
Στην Πράγα έγιναν δύο events.
Το ένα ήταν η μακρόνειας έμπνευσης σύνοδος της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, κάτι σαν party to know us better για μεγάλα παιδιά, στο οποίο είχαν προσκληθεί και η Λιζα Τρας και ο Ερντογάν (εκεί έγινε και το «χώσιμο» του Κούλη στον θείο Ταγίπ). Μια σύναξη εντελώς άτυπη. Τόσο άτυπη που δεν εκδόθηκε ούτε μια τυπική ανακοίνωση στο τέλος.
Το άλλο event ήταν θεσμικό, αν και το είπαν άτυπο. Ηταν μια έκτακτη σύνοδος κορυφής των ηγετών της ΕΕ, που είχε ως πρώτο θέμα της το ενεργειακό. Δεν θα έβγαζε ανακοίνωση, είπαν, γιατί ήταν έκτακτη. Ετσι λέτε; Αλλο έκτακτη άλλο άτυπη σύνοδος. Υπάρχουν πολλές έκτακτες σύνοδοι κορυφής της ΕΕ που πήραν σημαντικές αποφάσεις. Ετούτη εδώ δεν πήρε αποφάσεις γιατί δεν υπήρχε συμφωνία να παρθούν αποφάσεις.
Βέβαια, τα «πετσωμένα» ΜΜΕ της Ελλάδας άλλα μας έλεγαν τις προηγούμενες μέρες. Οτι η Φον ντερ Λάιεν έκανε πίσω, ότι θα εισηγηθεί την επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αέριου κτλ. κτλ.
Ηταν τα ίδια ΜΜΕ που πριν από μερικές εβδομάδες πανηγύριζαν (παίρνοντας το σύνθημα από επίσημη δήλωση του Μητσοτάκη), ότι η πλειοψηφία των χωρών μελών της ΕΕ (15 στις 27) συνυπέγραψαν κοινή επιστολή προς την Κομισιόν για την επιβολή πλαφόν. Η εξέλιξη ήταν μια άνευ προηγουμένου κρυάδα, καθώς η Κομισιόν αρνήθηκε ακόμα και να βάλει στο τραπέζι αυτήν την πρόταση, με αποτέλεσμα η έκτακτη σύνοδος των υπουργών Ενέργειας να καταλήξει σε ναυάγιο. Αποτέλεσμα μηδέν.
Γιατί θα αποφάσιζε κάτι διαφορετικό η σύνοδος κορυφής; Η Φον ντερ Λάιεν έκανε έναν ελιγμό για να τα έχει καλά με όλους, είπε ότι η Κομισιόν θα εξετάσει την επιβολή πλαφόν μόνο στο φυσικό αέριο που προορίζεται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά πρόταση στο τραπέζι της συνόδου κορυφής δεν έφτασε.
Το ήξερε και ο Μητσοτάκης, γι’ αυτό και προσερχόμενος στη σύνοδο κορυφής φρόντισε να ρίξει τις προσδοκίες που η δική του προπαγάνδα είχε δημιουργήσει: «Πιστεύω, ότι οι συνθήκες έχουν πια πλήρως ωριμάσει ώστε στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής, στις Βρυξέλλες, να πάρουμε τις οριστικές μας αποφάσεις για μια δραστική παρέμβαση στην αγορά του φυσικού αερίου». Ακόμα και το πλαφόν, που είναι κάτι συγκεκριμένο, μετατράπηκε στην εντελώς αόριστη «δραστική παρέμβαση στην αγορά».
Φεύγοντας από τη σύνοδο, ο Μητσοτάκης δήλωσε ότι «διαμορφώνεται κοινός τόπος στο Συμβούλιο ότι πρέπει να υπάρξει μια κοινή δραστική παρέμβαση για να πέσουν οι τιμές στο φυσικό αέριο» και «αισιόδοξος ότι μπορεί στο επόμενο Συμβούλιο και αφού γίνει η σχετική επεξεργασία σε επίπεδο υπουργών να αποφασίσουμε μια τέτοια παρέμβαση».
Καμία απόφαση δεν πρόκειται να ληφθεί ούτε στην επόμενη σύνοδο, τον Δεκέμβρη. Αλλιώς, πρέπει να πιστέψουμε ότι η γερμανική κυβέρνηση ανακοίνωσε ένα κολοσσιαίο πρόγραμμα επιχορηγήσεων στη γερμανική αγορά φυσικού αέριου, ύψους 200 δισ. ευρώ, το οποίο σε δυο μήνες θα το μοιραστεί με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ. Το θέμα θα σέρνεται για καιρό, ανάλογα και με τις εξελίξεις στην αγορά και στον πόλεμο στην Ουκρανία. Οι τιμές των ενεργειακών πρώτων υλών επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητα των καπιταλιστικών επιχειρήσεων και στις συνθήκες του μονοπωλιακού καπιταλισμού οι όποιες κρατικές αποφάσεις θα υπηρετούν αναγκαστικά την ανταγωνιστικότητα των «δικών μας» μονοπωλίων και όχι των ανταγωνιστικών (περισσότερο στο πρόσφατο άρθρο μας: Κρατικομονοπωλιακός καπιταλισμός).
Tην ώρα που ξεκινούσαν τα events της Πράγας, στις Βρυξέλλες οι μόνιμοι αντιπρόσωποι των χωρών-μελών της ΕΕ ενέκριναν το 8ο πακέτο κυρώσεων στη Ρωσία. Η αλήθεια είναι πως μ’ αυτά τα πακέτα ασχολείται πλέον μόνο η Ούρσουλα, η οποία κάθε 15 μέρες ανακοινώνει ότι… «γονατίσαμε τον Πούτιν», όμως εδώ μας ενδιαφέρει ένα από τα μέτρα του νέου πακέτου: επιβολή πλαφόν στην τιμή του ρωσικού πετρέλαιου.
Οταν βάζεις πλαφόν σ’ ένα προϊόν προέλευσης από μια συγκεκριμένη χώρα, σημαίνει πως έχεις εξασφαλίσει χαμηλότερες τιμές για το ίδιο προϊόν από άλλες χώρες. Αλλιώς, το πλαφόν μπορεί να γίνει μπούμερανγκ. Αν το προϊόν πωλείται ακριβότερα από τις άλλες χώρες, τότε η «αγορά», δηλαδή τα ενεργειακά μονοπώλια των χωρών της Δύσης, που αγοράζουν, εμπορεύονται, διυλίζουν πετρέλαιο, θα βρουν τρόπους να αγοράσουν από την «πλαφοναρισμένη» χώρα, πληρώνοντας εν ανάγκη και κάτι παραπάνω από το πλαφόν (ποιος θα τα ελέγξει;), φτάνει η τιμή να είναι χαμηλότερη από την τιμή των άλλων. Απλά μαθήματα λειτουργίας της καπιταλιστικής αγοράς είναι αυτά, τα οποία σίγουρα αγνοεί η Ούρσουλα που ενδιαφέρεται μόνο να κάνει αντι-ρωσική προπαγάνδα, έχοντας… εμμονή με το… γονάτισμα του Πούτιν.
Πάντως, προτού προλάβουν οι μόνιμοι αντιπρόσωποι των χωρών-μελών της ΕΕ να εγκρίνουν το πακέτο κυρώσεων της Φον ντερ Λάιεν έφτασαν τα μαύρα μαντάτα από τη Βιέννη. Ο OPEC+ (το + υποδηλώνει την προσθήκη της Ρωσίας στα 13 μέλη του Οργανισμού Εξαγωγών Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών), μετά από πρόταση της Σαουδικής Αραβίας και της Ρωσίας, αποφάσισε να μειώσει την παραγωγή κατά 2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Είναι η μεγαλύτερη μείωση παραγωγής του OPEC+ από το 2020.
Η απόφαση του OPEC+ δεν είχε σχέση με τα πακέτα κυρώσεων της Κομισιόν αλλά με την πτωτική τάση του παγκόσμιου καπιταλισμού, που οδηγεί σε πτώση της ζήτησης για πετρέλαιο και πετρελαιοειδή και σε πτώση της τιμής του αργού. Οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες αποφάσισαν να μειώσουν την παραγωγή, ώστε μειώνοντας την προσφορά να διατηρήσουν ψηλά τις τιμές και να αποκομίζουν τα ίδια κέρδη με μικρότερη παραγωγή.
Η διατήρηση των τιμών του πετρέλαιου σε πολύ ψηλά επίπεδα θα επιταχύνει την πορεία των καπιταλιστικών οικονομιών προς την ύφεση, τροφοδοτώντας το φαινόμενο που ονομάζεται στασιμοπληθωρισμός. Γι’ αυτό και η απόφαση του OPEC+ για τόσο μεγάλη μείωση της παραγωγής προκάλεσε σοκ σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο.
Πρώτος, μάλιστα, άρχισε να σκούζει ο Μπάιντεν που πριν από μερικούς μήνες είχε ρίξει τα μούτρα του και είχε επισκεφτεί το Ριάντ και είχε συναντηθεί με τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν τον αιματοβαμμένο, για να του ζητήσει να αυξήσει την παραγωγή για να πέσουν οι τιμές. Ολη εκείνη η κινητοποίηση έφερε μια απόφαση για αύξηση της παραγωγής κατά 400.000 βαρέλια. Προτού καν φτάσει αυτή η αύξηση στην κορύφωσή της, έρχεται η απόφαση για μείωση κατά 2 εκατ. βαρέλια!
Κι ενώ αυτή είναι η κατάσταση σε όλο τον ενεργειακό τομέα (πετρέλαιο και φυσικό αέριο), ενώ ο παγκόσμιος καπιταλισμός κατρακυλάει προς την ύφεση συνοδευόμενη από έναν καλπάζοντα πληθωρισμό, που δημιουργεί ένα εκρηκτικό για τα λαϊκά εισοδήματα κοκτέιλ μείωσης της απασχόλησης και νέας φτωχοποίησης, στην Ελλάδα έχουμε τα πιο χυδαία, κυριολεκτικά φασίζοντα παιχνίδια προπαγάνδας. Σαν αυτό με το «καλάθι της νοικοκυράς» που θα φτιάξουν οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ, μετά από παρότρυνση του ακροδεξιού τηλεπλασιέ-τηλεμαϊντανού-υπουργού Ανάπτυξης.
Και τι να πούμε για τα… κίνητρα που δίνει η κυβέρνηση Μητσοτάκη για φυγή από το φυσικό αέριο και πέρασμα στο πετρέλαιο θέρμανσης; Οσα νοικοκυριά το σκέφτονταν, φτύνουν στον κόρφο τους που περίμεναν και δεν παρήγγειλαν καυστήρα, λέβητα και δεξαμενή πετρέλαιου, καθώς είναι βέβαιο ότι οι τιμές, που έδειξαν μια μικρή πτωτική τάση (μακριά βέβαια από τα περσινά επίπεδα, ενώ για τα προπέρσινα δεν το συζητάμε), ετοιμάζονται να ξαναπάρουν την ανηφόρα και η ζημιά θα ήταν διπλή (πληρωμή πάγιου κόστους μετατροπής και ακριβότερες τιμές).
Ποια είναι η άμυνα που έχει ο μισθωτός εργαζόμενος και ο συνταξιούχος στη σημερινή κατάσταση και στις ακόμη χειρότερες προοπτικές της; Η αύξηση των μισθών και των συντάξεων. Eίναι το μόνο που δεν… απασχολεί. Ο κατώτατος μισθός ακόμη δεν έχει φτάσει στο επίπεδο του 2009! Η επόμενη αύξησή του θα γίνει την Πρωτομαγιά του 2013. Οι υπόλοιποι μισθοί, ας πούμε οι μεταξύ 800 και 1.000 ευρώ μεικτά, θεωρούνται μισθοί… ρετιρέ! Οσο για τις συντάξεις, μετά από τόσα πετσοκόμματα θα δουν μια μικρή αύξηση (το μισό του πληθωρισμού, μπορεί και λιγότερο), αλλά για ένα πολύ μεγάλο κομμάτι συνταξιούχων η αύξηση θα απορροφηθεί από την περιβόητη «προσωπική διαφορά» του αντιασφαλιστικού νόμου Κατρούγκαλου-Βρούτση.
Οπως γράφαμε την προηγούμενη εβδομάδα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη και τα αστικά ΜΜΕ καλούν τον ελληνικό λαό να βάλει τα κεφάλια μέσα (βοηθούν και οι βρυχηθμοί του Ερντογάν στην καλλιέργεια μιας λογικής φόβου και υποταγής). Αν οι εργάτες, οι εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι δεν βγάλουν τα κεφάλια έξω για ν’ αντικρίσουν κατάματα τον εχθρό, που είναι στρογγυλοκαθισμένος στα διευθυντήρια των καπιταλιστικών ομίλων, στα κυβερνητικά επιτελεία και στις ιμπεριαλιστικές πρωτεύουσες, οι χειρότεροι εφιάλτες θα γίνουν πραγματικότητα.