Καθώς διάγουμε τον πέμπτο μνημονιακό χρόνο, αποτελεί κοινό τόπο η διαπίστωση ότι η εργατική τάξη και τ’ άλλα εργαζόμενα στρώματα συνθλίβονται από το σύνδρομο της ήττας. Οι μισοί άνεργοι και υποαπασχολούμενοι με άθλια μεροκάματα και συνθήκες εργασίας και οι άλλοι μισοί να προσπαθούν να τα φέρουν βόλτα, πληρώνοντας χαράτσια και υποκύπτοντας σε κάθε αυθαιρεσία των καπιταλιστών εργοδοτών, αυτή είναι η εικόνα της ελληνικής εργαζόμενης κοινωνίας σήμερα.
Δεν υπάρχουν καν τα αγωνιστικά ξεσπάσματα του 2011 και του 2012. Και το ερώτημα είναι γιατί; Πρέπει ν’ ανατρέξουμε σ’ εκείνα τα αγωνιστικά ξεσπάσματα για να διερευνήσουμε τη σημερινή ψυχολογία της ήττας.
Δεν επέδρασε μόνο το γεγονός ότι εκείνοι οι αγώνες ηττήθηκαν, αλλά κυρίως το γεγονός πως η ιδεολογική επένδυση εκείνων των ηττών εμπέδωσε μια συνείδηση αναποτελεσματικότητας των αγώνων. Ολοι θυμόμαστε τι προσδοκίες καλλιεργήθηκαν και το 2011 και το 2012. Προσδοκίες ότι αρκούσε μια μαζική 24ωρη απεργία ή κάποιες μαζικές συγκεντρώσεις στις πλατείες για να καμφθεί η αποφασιστικότητα των κυβερνήσεων που εφάρμοζαν τη μνημονιακή πολιτική. Η διάψευση των μεγάλων προσδοκιών, που καλλιεργήθηκαν έντεχνα από το αντιπολιτευόμενο αστικό στρατόπεδο και έγιναν με μοναδική ευκολία αποδεκτές από τον μίζερο μικροαστικό αντικαπιταλισμό, έφερε τη μεγάλη απογοήτευση, καλλιέργησε την ψυχολογία της ήττας.
Κάποιοι (λέγε με ΣΥΡΙΖΑ) τρίβουν τα χέρια τους με ικανοποίηση απ’ αυτή την εξέλιξη, καθώς τους επιτρέπει από τη μια να εκμεταλλευτούν εκλογικά τη λαϊκή απόγνωση και οργή και από την άλλη να διαχειριστούν το σύστημα χωρίς κοινωνική πίεση. Αλλοι βρήκαν την ευκαιρία να στήσουν νέα πολιτικά μορφώματα και να προβάλλουν ως κορυφαίοι παράγοντες του συστήματος. Δεν υπήρξε ποτέ τα τελευταία 40 χρόνια πιο εύκολη και πιο αποδοτική πολιτική σπέκουλα απ’ αυτή που έγινε την τελευταία τετραετία.
Κι αν ο νέος αστικός διπολισμός δεν δώσει βιώσιμη λύση, πάντα στον ορίζοντα υπάρχει η προοπτική ενός «μεγάλου συνασπισμού», που σήμερα φαντάζει απίθανος, όμως σε συνθήκες «ακυβερνησίας» θα παρουσιαστεί ως «η μόνη ρεαλιστική λύση».
Ας βγάλουμε διδάγματα απ’ αυτή την τραγική τετραετία. Οι αγώνες δεν είναι εξ ορισμού αναποτελεσματικοί. Αναποτελεσματικοί γίνονται όταν οργανώνονται σαν ανώδυνα πανηγυράκια, χωρίς οργάνωση και σχέδιο, χωρίς αποφασιστικότητα, χωρίς σύγκρουση με την αστική νομιμότητα.
Οι κοινοβουλευτικές πολιτικές λύσεις είναι λύσεις προς όφελος του συστήματος. Οι λύσεις προς όφελος της εργατικής τάξης και του λαού ή θα είναι επαναστατικές ή δε θα υπάρξουν. Η συγκέντρωση των επαναστατικών δυνάμεων είναι όρος για την ταξική ανασυγκρότηση του κινήματος, για το σήμερα και για το αύριο.