Εφυγε σήμερα από τη ζωή ο Σπύρος Φυτράκης στα 81 του χρόνια. Ο Σπύρος δεν αναφερόταν ποτέ ως «ο γνωστός ποινικολόγος», ούτε περιδιάβαινε στα τηλεπαράθυρα προς άγραν πελατείας. Δεν κυκλοφορούσε με θηριώδη τζιπ (δεν ήξερε καν να οδηγεί!), ούτε απασχολούσε τις «κοσμικές» στήλες. Αλλωστε, από την πολύχρονη δικηγορική του διαδρομή δεν έκανε λεφτά. Δεν τον ενδιέφερε να κάνει λεφτά. Αν τον ενδιέφερε, θα είχε κάνει άλλες επιλογές.
Από τη δεκαετία του ’60 είχε χαράξει μια ξεχωριστή διαδρομή στη μαχητική δικηγορία, αποτελώντας «μια κατηγορία μόνος του». Υπήρξε συνήγορος κομμουνιστών και αναρχικών αγωνιστών σε μεγάλες πολιτικές δίκες. Από τον Γιώργο Μπαλάφα και τον Αβραάμ Λεσπέρογλου μέχρι την Πόλα Ρούπα και τον Νίκο Μαζιώτη. Και από τον Γιάννη Σερίφη μέχρι τον Τάσο Θεοφίλου και τον Παλαιστίνιο Μοχάμεντ Χαμντάν (Ρασίντ). Και πολλούς/ές άλλους/ες.
Ο Φυτράκης υπήρξε πραγματικός μετρ της ακροαματικής διαδικασίας. Με εξονυχιστική εξέταση των μαρτύρων και με ερωτήσεις-μίνι αγορεύσεις που συνέδεαν τις καταθέσεις με τα πραγματικά περιστατικά, αναδεικνύοντας τις αντιφάσεις και τα ψέματα των ψευδομαρτύρων (ασφαλιτών κατά κανόνα).
Οσο οι πολιτικές δίκες διεξάγονταν στα Μεικρά Ορκωτά Δικαστήρια (τις πήραν από την αρμοδιότητά τους λίγο προτού ξεκινήσει η μεγάλη δίκη για την υπόθεση της 17Ν, για ευνόητους λόγους), ο Φυτράκης επεδείκνυε ένα άλλο ταλέντο του. Αυτό της ανάλυσης και της ολόπλευρης παρουσίασης της υπόθεσης με απλό τρόπο, χωρίς στριφνούς νομικούς όρους, προκειμένου να την κατανοήσουν οι ένορκοι. Αγόρευε απευθυνόμενους κυρίως στους ενόρκους και δευτερευόντως στους δικαστές (για ευνόητους λόγους και αυτό)
Μια άλλη βασική αρχή, την οποία ο Φυτράκης τηρούσε απαρέγκλιτα, ήταν πως οι κατηγορούμενοι στις πολιτικές δίκες είναι πρωτίστως πολιτικά πρόσωπα και αυτοί καθορίζουν τον πυρήνα της υπερασπιστικής τους γραμμής. Ο συνήγορος υπεράσπισης οφείλει να υπερασπιστεί αυτόν τον πυρήνα από νομικής πλευράς και όχι να αιφνιδιάζει τον κατηγορούμενο, προσπαθώντας να του επιβάλει μια διαφορετική στάση, συμβστή με νομικίστικους υπολογισμούς.
Εξωτερικά ήπιος αλλά άτεγκτος στα υπερασπιστικά του καθήκοντα, άνθρωπος με χιούμορ και με υψηλό πολιτιστικό επίπεδο, ο Σπύρος Φυτράκης είχε επιβάλει το σεβασμό προς το πρόσωπό του από δικαστές, δικηγόρους και δημοσιογράφους. Δεν επεδίωκε την προσωπική του προβολή, αλλά και δεν αρνήθηκε ποτέ να κάνει μια δήλωση οn camera ή on air και να πάρει μέρος σε πολιτικές εκδηλώσεις ενάντια στην κρατική καταστολή, για αλληλεγγύη σε πολιτικά διωκόμενους ή κρατούμενους, για την υπεράσπιση των πολιτικών δικαιωμάτων κτλ.
Αν στο ευρετήριο της ιστοσελίδας μας βάλλετε τη λέξη «Φυτράκης», θσ βρείτε εκατοντάδες παραπομπές, όλες από ρεπορτάζ πολιτικών δικών στις οποίες ο Σπύρος Φυτράκης υπήρξε συνήγορος υπεράσπισης. Μας τίμησε με τη φιλία του όλα αυτά τα χρόνια και βρεθήκαμε μαζί σε πολλές εκδηλώσεις. Γι’ αυτό θα τον θυμόμαστε πάντα με αγάπη, όρθιο στο μετερίζι της υπεράσπισης των θυμάτων της κρατικής καταστολής.
Στην κόρη του Λυδία και στους οικείους του τα πιο θερμά μας συλλυπητήρια.
Η κηδεία του Σπύρου Φυτράκη θα γίνει την ερχόμενη Τετάρτη, 26 Ιούνη, στις 11 πμ, στο Νεκροταφείο Καισαριανής.