Η απουσία της Ιταλίας από την υπογραφή της συμφωνίας για τον EastMed είναι η πιο χαρακτηριστική απόδειξη για το ότι πρόκειται για ένα σχέδιο επί χάρτου, χωρίς καμιά δυνατότητα υλοποίησης προς το παρόν. Η Ιταλία, μια ιμπεριαλιστική δύναμη με ισχυρή συμμετοχή στο ενεργειακό «παιχνίδι», δεν είχε κανένα λόγο να συμμετάσχει σε μια κίνηση καθαρά πολιτικού χαρακτήρα, η οποία στρέφεται ευθέως κατά της Τουρκίας, χώρα με την οποία δε θέλει να έρθει σε σύγκρουση χάριν του Ισραήλ, της Ελλάδας και της Κύπρου. Μια βδομάδα μετά τη φιέστα του EastMed, ο ιταλός ΥΠΕΞ Λουίτζι ντι Μάιο, αφού προηγουμένως επισκέφτηκε τη Λιβύη, ταξίδεψε στην Αγκυρα επικεφαλής πολυμελούς αντιπροσωπείας για συνομιλίες με τον τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Σίγουρα συζήτησαν για τις εξελίξεις στη Λιβύη (η Ιταλία έχει φανερή εμπλοκή), όμως είναι γνωστό ότι η Ιταλία ενδιαφέρεται και για το ρωσικό αέριο του αγωγού Turkish Stream, δεδομένου ότι το αζέρικο κοίτασμα που διοχετεύεται στον ΤΑΡ δεν επαρκεί για τις ανάγκες της σε φυσικό αέριο. Είναι άραγε σύμπτωση ότι μια μέρα μετά την επίσκεψη Ντι Μάιο στην Αγκυρα, Ερντογάν και Πούτιν εγκαινίασαν τον Turkish Stream;
Οι ισχυρισμοί της ελληνικής προπαγάνδας, ότι η Ιταλία έχει αντιδράσεις περιβαλλοντικού χαρακτήρα, γι' αυτό καθυστερεί τη συμμετοχή της στο EastMed project, είναι σκέτες μπούρδες. Οπως μπορείτε να δείτε και στο χάρτη, ο EastMed σχεδιάζεται να ενωθεί στην Ηγουμενίτσα με τον Νότιο Διάδρομο (αν κατασκευαστεί ο αγωγός IGI-Poseidon, από τα ελληνοτουρκικά σύνορα μέχρι τη Θεσπρωτία κι από εκεί υποθαλάσσια στις ακτές της Απουλίας). Δεν προβλέπεται νέα υποθαλάσσια όδευση στην Ιταλία. Επομένως, τα περιβαλλοντικά προβλήματα αφορούν τον IGI-Poseidon και όχι τον EastMed. Το ιταλικό κεφάλαιο, πάντως, που έχει επενδύσει στον ΤΑΡ, δε «χαμπάριασε» τις αντιδράσεις τοπικών κοινοτήτων και περιβαλλοντιστών, παρά τις σκληρές συγκρούσεις που υπήρξαν στην Απουλία.
Για να κατασκευαστεί ένας αγωγός θα πρέπει να είναι οικονομικά βιώσιμος από καπιταλιστική άποψη. Δηλαδή να αποδίδει το μέγιστο κέρδος. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει το κόστος κατασκευής και λειτουργίας να είναι τέτοιο που να επιτρέπει στο φυσικό αέριο να πουλιέται σε ανταγωνιστικές τιμές, να υπάρχει επαρκής ποσότητα αερίου, ώστε να δικαιολογείται το κόστος κατασκευής και λειτουργίας. Και βέβαια, αν υπάρχουν αυτές οι προκαταρκτικές προϋποθέσεις, θα πρέπει να βρεθούν τα μονοπώλια που θα χρηματοδοτήσουν τον αγωγό κι εκείνα που θα εμπορευτούν το φυσικό αέριο που θα φτάνει στο τέρμα του αγωγού. Ας δούμε, λοιπόν, τι ισχύει για τον EastMed.
♦ Πρόκειται για αγωγό μήκους περίπου 2.000 χιλιομέτρων, που θα ξεκινά από τη Λεκάνη της Λεβαντίνης (περίπου 200 χλμ νότια της Κύπρου), θα φτάνει υποθαλάσσια στην Κύπρο, πάλι υποθαλάσσια στην Κρήτη και μετά στην Πελοπόννησο. Από εκεί θα κατευθύνεται σε στεριά στη Θεσπρωτία και από εκεί υποθαλάσσια στην Απουλία. Η υποθαλάσσια όδευση φτάνει τα 1.300 χλμ. Κόστος κατασκευής; Γύρω στα 7 δισ. ευρώ λένε. Ειδικοί, όμως, μιλούν για κόστος 11-12 δισ. ευρώ, δεδομένου ότι υπάρχουν τεράστια τεχνικά προβλήματα (μεγάλα βάθη που σε κάποια σημεία φτάνουν τα 3.000 μέτρα, όδευση πάνω στο σεισμικό ρήγμα κ.ά.).
♦ Υπάρχει εναλλακτική λύση στον EastMed; Η προμελέτη που έχει γίνει δείχνει ότι η μεταφορά του φυσικού αερίου μέσω Τουρκίας θα κοστίσει το 1/4 του κόστους κατασκευής του EastMed! Εσείς τι λέτε, υπάρχει περίπτωση τα μονοπώλια που θα εκμεταλλευτούν τα κοιτάσματα Ισραήλ και Κύπρου να επιλέξουν το τετραπλάσιο κόστος του EastMed, επειδή Ισραήλ, Κύπρος και Ελλάδα έχουν διαταραγμένες σχέσεις με την Τουρκία; Πιο εύκολο είναι να αλλάξουν οι διακρατικές σχέσεις στην περιοχή, παρά να υπονομεύσουν την κερδοφορία τους τα μονοπώλια.
♦ Ας λάβουμε υπόψη μας έναν ακόμα παράγοντα. Αν το αέριο της Ανατολικής Μεσογείου συναντά στη Θεσπρωτία το ρωσικό αέριο του Turkish Stream, για να διοχετευθούν από εκεί υποθαλάσσια στην Ιταλία, ποιος ο λόγος για την κατασκευή ενός τόσο κοστοβόρου έργου; Γιατί να μη διοχετευθεί το αέριο της Ανατολικής Μεσογείου στην Τουρκία και μέσω του Turkish Stream αρχικά και του IGI-Poseidon (ελληνικό έδαφος) στη συνέχεια να οδηγείται προς την Τουρκία, κατεβάζοντας πάρα πολύ το κόστος μεταφοράς και δημιουργώντας συνθήκες μέγιστης κερδοφορίας για τα μονοπώλια;
♦ Το κόστος κατασκευής και λειτουργίας του EastMed θα μπορούσε να εξισορροπηθεί και να θεωρηθεί καπιταλιστικά βιώσιμο, αν ήταν εξαιρετικά χαμηλό το κόστος εξόρυξης και τεράστιες οι ποσότητες φυσικού αερίου στα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου. Ομως, το κόστος εξόρυξης στην Ανατολική Μεσόγειο ξεπερνά τα 3 δολάρια το κυβικό πόδι, όταν αυτή τη στιγμή η Ευρώπη αγοράζει ρωσικό αέριο με 4-5 δολάρια το κυβικό πόδι. Αν συνυπολογίσουμε και το κόστος κατασκευής και λειτουργίας του αγωγού, ο EastMed θα πρέπει να πουλάει γύρω στα 7 δολάρια το κυβικό πόδι. Μιλάμε, δηλαδή για τιμή τουλάχιστον 40% υψηλότερη από την υπάρχουσα τιμή. Οσο για τα κοιτάσματα, αυτά που εικάζεται ότι υπάρχουν στην ΑΟΖ της Κύπρου και του Ισραήλ (αυτή που αυθαίρετα έχουν χαράξει οι σιωνιστές) δεν είναι ικανά για να στηρίξουν την κατασκευή ενός τόσο δαπανηρού αγωγού, όπως γράφουν όλοι οι σοβαροί αναλυτές. Ξέρετε να είναι μακάκες οι καπιταλιστές;
♦ Η «απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο» είναι ένα σύντομο ανέκδοτο. Οι προπαγανδιστές του EastMed λένε ότι το αέριο που θα μεταφέρει θα καλύπτει το 10% των αναγκών της ΕΕ. Αλλοι αναλυτές κατεβάζουν το ποσοστό στο 2%. Ακόμα και 10% να είναι, δεν το λες «απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο».
♦ Δεν είναι τυχαίο ότι κανένα πετρελαϊκό μονοπώλιο δεν έχει επιδείξει ενδιαφέρον για την κατασκευή του EastMed. Γιατί άραγε; Πώς θα τον κατασκευάσουν τα τρία κράτη, με πορδές; Πρέπει να σημειωθεί ότι τα μονοπώλια δεν κοιτάζουν μόνο τη βιωσιμότητα του έργου, αλλά συνυπολογίζουν και γεωπολιτικούς παράγοντες. Με την Παλαιστίνη και τον Λίβανο να προχωρούν σε διπλωματικά διαβήματα, καταγγέλλοντας το Ισραήλ για αρπαγή κυριαρχικών τους δικαιωμάτων, με την Αίγυπτο να μένει εκτός παιχνιδιού, ενώ είναι αυτή που μπορεί να αποτελέσει τον ενεργειακό κόμβο της περιοχής (διοχετεύοντας αέριο που θα έχει υγροποιηθεί προς την Ευρώπη αλλά και την Ασία), με το ΑΚΕΛ στην Κύπρο να δηλώνει επίσημα ότι ο EastMed, «είναι ασύμφορος και άγνωστο εάν και πότε θα ολοκληρωθεί», να χαρακτηρίζει την υπογραφή της συμφωνίας του Ζαππείου «επικοινωνιακές φιέστες και τυμπανοκρουσίες για εσωτερική κατανάλωση» και να υποστηρίζει ότι η Τουρκία δεν μπορεί να αποκλειστεί από την Ανατολική Μεσόγειο και γι' αυτό η λύση περνάει μέσα από μια συμφωνία επίλυσης του Κυπριακού, με τους σημιτικούς και άλλους… opinion makers στην Ελλάδα να υποστηρίζουν το ίδιο (κάπως πιο συγκεκαλυμμένα), το κόστος του αγωγού πολλαπλασιάζεται (λόγω ρίσκου) και στα μάτια των μονοπωλίων καθίσταται εντελώς μη βιώσιμος.
υ Υπάρχει και το παραμύθι της στήριξης του έργου από την ΕΕ, η οποία χρηματοδοτεί τη μελέτη. Οπως αποκάλυψε ο Τσαρλς Ελληνας, CEO της E-C Natural Hydrocarbons Company, πρώην πρόεδρος της Εταιρίας Υδρογονανθράκων Κύπρου και μέλος του Arlantic Counsil (του think tank ενώπιον του οποίου έδωσε ο Κούλης τους όρκους πίστης στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό), η ΕΕ διαθέτει ένα κονδύλι 5,2 δισ. ευρώ για μελέτες σε έργα κοινού ενδιαφέροντος, από το οποίο έδωσε 30 εκ. για τη μελέτη του EastMed. «Η ΕΕ επενδύει αυτά τα λεφτά σε έργα που έχουν μεγάλο ρίσκο για να πετύχουν που κανένας ιδιώτης δεν θα επενδύσει», λέει ο Ελληνας, ο οποίος προωθεί τη λύση της κατασκευής σταθμού υγροποίησης (LNG) στην Κύπρο, αδιαφορώντας για τα πολιτικά ζητήματα και προωθώντας τα καπιταλιστικά συμφέροντα που υπηρετεί (να σημειωθεί ότι ο Ελληνας ανεβάζει τα νούμερα, σε σχέση μ' αυτά που παραθέσαμε παραπάνω, υποστηρίζοντας ότι το αέριο του EastMed δεν μπορεί να πουληθεί λιγότερο από 9 δολάρια το κυβικό πόδι!). Πέρα απ' όσα λέει ο Ελληνας (αλλά και στελέχη του ενεργειακού τομέα στο Ισραήλ), το γεγονός είναι ότι η Κομισιόν χρηματοδότησε μόνο μια προμελέτη. Η μελέτη οικονομικής βιωσιμότητας του αγωγού δεν έχει γίνει. Ούτε η τεχνική μελέτη για τη δυνατότητα κατασκευής του αγωγού. Καλό 2024 και βάλε…
