Και ξαφνικά ανακαλύψαμε ότι υπάρχουν κυκλώματα στη Δικαιοσύνη που έναντι αδρής αμοιβής βγάζουν επιθυμητές δικαστικές αποφάσεις. Και στο καπάκι ανακαλύψαμε ότι υπάρχουν δημοσιογράφοι που σιτίζονται από τα κρατικά ταμεία. Σκίζουν τα ρούχα τους οι έντιμοι άνθρωποι των χώρων της Δικαιοσύνης και της δημοσιογραφίας: δώστε ονόματα, δεν επιτρέπεται να διασυρόμαστε όλοι.
Βεβαίως, κάποιοι έχουν δίκιο. Διότι είναι επιλογή τους να μην τα παίρνουν και να προσπαθούν να κάνουν τη δουλειά τους. Ομως, οι περισσότεροι απ’ αυτούς που φωνάζουν είναι εξίσου βουτηγμένοι στις λαμογιές και βρήκαν την ευκαιρία να ξεφορτωθούν κάποιους από τους ανταγωνιστές τους και να γίνουν κυρίαρχοι στο χώρο τους. Είναι αυτοί που κάνουν το μεγαλύτερο θόρυβο, που ξημερώνονται καθημερινά στα τηλεπαράθυρα, ενώ οι έντιμοι επαγγελματίες κουνούν με νόημα το κεφάλι τους, γιατί ξέρουν πολύ καλά ότι τίποτα δεν θ’ αλλάξει. Οπως δεν άλλαξε και τις προηγούμενες φορές.
Υπάρχουν και εκείνοι που σκέπτονται πιο ψύχραιμα, πιο μετρημένα, πιο… συστημικά. Χρειαζόμαστε μια κάθαρση και στους δύο χώρους και να μην το παρατραβήξουμε, γιατί αλίμονο αν βάλουμε ψύλλους στ’ αυτιά του λαουτζίκου. Αλίμονο αν κλονιστεί το κύρος θεσμών όπως η Δικαιοσύνη. Αλίμονο αν καταστεί αναξιόπιστος ο Τύπος (έντυπος και ηλεκτρονικός).
Ας δούμε κατ’ αρχάς τα στοιχεία του ρεπορτάζ.
Πληροφορίες κάνουν λόγο για παραπομπή με την κατηγορία της απόλυσης περίπου 10 δικαστών και εισαγγελέων. Για συμμετοχή στο κύκλωμα έχει κατηγορηθεί μέχρι στιγμής μόνο ένας από τους μεγαλοδικηγόρους των Αθηνών και ένας αρχιμανδρίτης «ιστορία μου αμαρτία μου». Αντε να βρεθούν ελάχιστοι ακόμη δικηγόροι. Στη συνέχεια, το θέμα θα κλείσει με την επιβολή πειθαρχικών κυρώσεων και κάποια στιγμή στο μέλλον ίσως γίνουν και κάποιες ποινικές δίκες. Φυσικά, οι δικηγόροι των οποίων τα ονόματα θα «παίξουν» σ’ αυτή την ιστορία θα χάσουν μεγάλο μέρος της πελατείας τους, αφού θα θεωρηθεί ότι πλέον είναι εκτός κυκλωμάτων και δεν αξίζει τον κόπο να τους χρησιμοποιήσει κανείς.
Ερχόμαστε, λοιπόν, εμείς και ρωτάμε: Ετσι θα τελειώσουν τα κυκλώματα στη Δικαιοσύνη; Αν πάτε στον Κορυδαλλό και θέσετε αυτό το ερώτημα στους κρατούμενους, θα σας περάσουν για τρελό. Αν βρείτε έναν οποιοδήποτε δικηγόρο, απ’ αυτούς που προσπαθούν έντιμα να κάνουν τη δουλειά τους, και τους ρωτήσετε το ίδιο, θα σας χτυπήσουν φιλικά στην πλάτη, θα σας ζητήσουν να καθήσετε και θ’ αρχίσουν να σας διηγούνται απίθανες ιστορίες, τις οποίες δεν μπορούν να δημοσιοποιήσουν επώνυμα, γιατί δεν έχουν αποδεικτικά στοιχεία και είναι αυτοί που θα την πληρώσουν. Βλέπετε, το λάδωμα δεν αφήνει ίχνη. Κάποιοι απρόσεχτοι την πατάνε μόνο και χρησιμοποιούνται ως αποδιοπομπαίοι τράγοι, γιατί το σύστημα από καιρού εις καιρόν χρειάζεται να δείχνει ότι εμπεριέχει διαδικασίες «αυτοκάθαρσης».
Και τί να πεις για τους δημοσιογράφους και γενικότερα για τα κυκλώματα των αστικών ΜΜΕ. Ο χώρος ασκεί εξουσία, η οποία μάλιστα στην εποχή μας έχει γίνει πιο ισχυρή. Εφόσον ασκεί εξουσία, θα γεννάει πάντοτε λαμόγια, παπαγαλάκια, αργυρώνητους, εκβιαστές και άλλα φρούτα. Θα στενοχωρήσουμε ίσως μερικούς καλούς φίλους που εργάζονται σε αστικά ΜΜΕ λέγοντάς τους πως κάθε προσπάθεια κάθαρσης στο χώρο και διαμόρφωσης κανόνων δεοντολογίας που να τηρούνται είναι σκέτος δονκιχοτισμός.
Ας πούμε πως βγαίνει μια διάταξη που λέει ότι οι δημοσιογράφοι που εργάζονται σε ένα ρεπορτάζ απαγορεύεται να έχουν κρατικά πόστα που σχετίζονται με το ίδιο ρεπορτάζ. Και λοιπόν; Λέτε να μη βρεθούν τρόποι για παράκαμψη από εκείνους που ασκούνται στο συγκεκριμένο σπορ; Και τί θα γίνει με τα γραφεία τύπου και δημόσιων σχέσεων των καπιταλιστικών επιχειρήσεων (ιδιωτικών και κρατικών), που στελεχώνονται από ανθρώπους που δουλεύουν και στα «μίντια»; Τί θα γίνει με τα μυστικά κονδύλια και τα λεφτά που δίνονται κάτω από το τραπέζι; Ποιος θα εμποδίσει, για παράδειγμα, την αμερικάνικη πρεσβεία να τα «χώνει» σε ανθρώπους που μπορούν να κάνουν προσεγμένη (και επομένως αποτελεσματική) φιλοαμερικάνικη προπαγάνδα; Ποιος θα εμποδίσει την ΚΥΠ να τα «χώνει» σε ρουφιανάκια και ρουφιανάρες για να της κάνουν τη δουλειά; Τζάμπα νομίζετε έγινε όλη εκείνη η τρομο-εκστρατεία το καλοκαίρι και το φθινόπωρο του 2002; Για την ψυχή του πατέρα τους έκαναν ό,τι έκαναν τα παπαγαλάκια της «αντιτρομοκρατίας»; Ποιος θα εμποδίσει τον τάδε καπιταλιστικό όμιλο να τα «χώσει» σε μερικούς συντάκτες για να του κάνουν γκρίζα διαφήμιση ή για να τον διευκολύνουν αρθρογραφικά όταν περνάει ζόρια; Ας μη συνεχίσουμε με ανάλογα ερωτήματα, γιατί είναι σαφές τι γινόταν, τι γίνεται και τι θα συνεχίσει να γίνεται. Γι’ αυτό, άλλωστε, υπάρχει δυστοκία στο να δοθούν ακόμα και τα ονόματα όσων έχουν βολευτεί σε κρατικές θέσεις. Γιατί είναι μεγάλος ο κύκλος, κυρίως ανάμεσα στις μικρές και μεγάλες φίρμες του επαγγέλματος. Οσο για τους άλλους, εκείνους που δεν τα «πιάνουν», έχουν συνείδηση της δουλειάς που κάνουν, ξέρουν τα όρια της ανεξαρτησίας τους και προσπαθούν αγωνιωδώς να κάνουν όσο το δυνατόν λιγότερους και λιγότερο επώδυνους συμβιβασμούς. Γιατί χωρίς συμβιβασμούς ουδείς επιβίωσε στον αδηφάγο κόσμο των αστικών ΜΜΕ.
Ας κράξουμε τους φαύλους, ας προσπαθήσουμε να αποκαλύψουμε τους διεφθαρμένους μαζεύοντας στοιχεία (δύσκολη, πολύ δύσκολη δουλειά), αλλά ποτέ να μη μας διαφεύγει πως φαύλο και διεφθαρμένο είναι πρωτίστως το σύστημα και δεν υπάρχει περίπτωση ν’ αλλάξει, εκτός αν διαλυθεί στα εξ ων συνετέθη.