Ωχ, ωχ, ωχ! Νέες «μεταρρυθμίσεις» προαναγγέλλει το υπουργείο Παιδείας και ο εκπαιδευτικός κόσμος πρέπει σφόδρα να ανησυχήσει.
Οπως ενημερώνει το υπουργείο, σε διαδικτυακή συνάντηση, στην οποία συμμετείχαν η Νίκη Κεραμέως, η υφυπουργός Ζέττα Μακρή, ο Γεν. Γραμματέας Αλέξ. Κόπτσης, και τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής, με επικεφαλής τον πρόεδρό του Γιάννη Αντωνίου, συζητήθηκαν οι μεταρρυθμίσεις στην εκπαίδευση (για να μην ξεχνιόμαστε: ο τελευταίος, δείγμα πολιτικού σαλταδορισμού, αφού πέρασε απ’ όλους τους πολιτικούς χώρους για να καταλήξει γκεσέμι της αντιδραστικής πολιτικής της ΝΔ, έχει χαρακτηριστεί «ανεπιθύμητος» από την εκπαιδευτική κοινότητα, αφού είναι «διαπρύσιος κήρυκας του δόγματος της αγοράς στην εκπαίδευση», σφοδρός πολέμιος των συνδικαλιστών και ένθερμος υποστηρικτής της ατομικής αξιολόγησης των εκπαιδευτικών με ποσοστώσεις).
Οι «μεταρρυθμίσεις» περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την «επέκταση των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων στο υποχρεωτικό ωρολόγιο πρόγραμμα όλων των Νηπιαγωγείων, Δημοτικών και Γυμνασίων της χώρας από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο» και «την επέκταση δημιουργικών δραστηριοτήτων στα Αγγλικά σε όλα τα Νηπιαγωγεία».
Στην πραγματικότητα, οι «μεταρρυθμίσεις» αυτές δεν είναι καινούργιες, αλλά έχουν ήδη δρομολογηθεί (έχουν εφαρμοστεί πιλοτικά) με το πολυνομοσχέδιο που ψηφίστηκε τον Ιούνιο του 2020 (νόμος 4692) και περιλάμβανε και την διαβόητη αύξηση του αριθμού των μαθητών ανά τμήμα εν μέσω πανδημίας!
Πρόκειται για την προώθηση της διακηρυγμένης επιλογής της κυβέρνησης Μητσοτάκη και του υπουργείου Παιδείας για αυστηρό προσανατολισμό στις δεξιότητες (soft skills). Δεξιότητες που απαιτεί η καπιταλιστική αγορά εργασίας και αποβλέπουν στη διαμόρφωση σταδιακά, από τις πολύ μικρές ηλικίες, του «μερικού ανθρώπου», του ανθρώπου της μερικής δεξιότητας, του φθηνού και «ευέλικτου» για το κεφάλαιο.
Ο προσανατολισμός αυτός γίνεται εμφανής ακόμη από το Νηπιαγωγείο με την εισαγωγή των Αγγλικών, το Δημοτικό και το Γυμνάσιο με τα λεγόμενα «Εργαστήρια Δεξιοτήτων».
Οι «νέοι θεματικοί κύκλοι» των «Εργαστηρίων Δεξιοτήτων» αποτελούν ουσιαστικά υποχρεωτική εφαρμογή των παλιών «καινοτόμων προγραμμάτων», εμπλουτισμένων με κάποιες νέες θεματικές ενότητες (π.χ. διατροφή, οδική ασφάλεια, σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, περιβάλλον, πολιτιστική κληρονομιά, ανθρώπινα δικαιώματα, επιχειρηματικότητα, κ.λπ.) και των «δεξιοτήτων τεχνολογίας και επιστήμης».
Ετσι, καθίσταται δυνατή η εφαρμογή της αξιολόγησης, σε αυτήν τη φάση των σχολικών μονάδων και στη συνέχεια και των εκπαιδευτικών, επειδή τα παραπάνω αποτελούν «κριτήριά» της.
Ειδικά για το Νηπιαγωγείο, ο κατακερματισμός των διδακτικών αντικειμένων και η πολυπρόσωπη παρουσία εκπαιδευτικών με τη διδασκαλία των Αγγλικών, θα έχει και άλλες δυσμενείς επιπτώσεις. Γιατί πρόκειται για ένα περιβάλλον όπου τα παιδιά έρχονται για πρώτη φορά σε επαφή με το σχολείο -εξ ου και το αναλυτικό πρόγραμμα, τα μη διακριτά γνωστικά αντικείμενα, η ανάγκη για σταθερό περιβάλλον αναφοράς- και δεν έχουν κατακτήσει ακόμη τη μητρική τους γλώσσα.
[Σημειώνουμε ότι η «δημιουργική ενασχόληση των μαθητών με την αγγλική γλώσσα», με εκπαιδευτικό κλάδου ΠΕ06 Αγγλικής Φιλολογίας παρουσία του/της Νηπιαγωγού μπήκε μετά τις σφοδρές αντιδράσεις].
Κατάργηση δωρεάν σχολικών βιβλίων;
Εκτός των άλλων, η ατζέντα των «μεταρρυθμίσεων» περιλαμβάνει και την «εκπόνηση νέων Προγραμμάτων Σπουδών».
Στην κατεύθυνση αυτή, το Δελτίο Τύπου του υπουργείου Παιδείας μας πληροφορεί τα εξής: «Παράλληλα προγραμματίζεται η μεταρρύθμιση του ‘’πολλαπλού βιβλίου’’. Η κατάργηση του μονοπωλίου του ενός και μοναδικού σχολικού εγχειριδίου συνάδει πλήρως με τη φιλοσοφία των νέων ΠΣ, ώστε ο εκπαιδευτικός/μαθητής να μπορεί με κριτική σκέψη να συνδυάσει πληροφορία από πολλές πηγές. Ολα τα βιβλία θα είναι διαθέσιμα σε ψηφιακή μορφή και προγραμματίζεται να ενισχυθούν από κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης για την ανάπτυξη επιπλέον ψηφιακού υλικού και εφαρμογών».
Η αναφορά αυτή δεν είναι αθώα. Ούτε αποσκοπεί στην προαγωγή της κριτικής σκέψης των μαθητών, όπως υποκριτικά διατείνεται το υπουργείο, αφού η ασκούμενη πολιτική στην εκπαίδευση καθώς και αυτά που δρομολογούνται, σύμφωνα με όσα αναφέρονται παραπάνω, συνηγορούν στον αυστηρό προσανατολισμό στις δεξιότητες της αγοράς με στόχο τη διαμόρφωση του «μερικού», φθηνού ανθρώπου-εργαζόμενου. Επειδή έχουμε μάθει να διαβάζουμε πίσω από τις εύηχες εκφράσεις, θεωρούμε πολύ πιθανό να σηματοδοτεί την κατάργηση της δωρεάν διανομής σχολικών βιβλίων! Εκεί παραπέμπει η αναφορά ότι «όλα τα βιβλία θα είναι διαθέσιμα σε ψηφιακή μορφή».
Στη διαπίστωση αυτή συνηγορεί και η εγκύκλιος (Αρ. Πρωτ.: Φ.31/ 42917/Δ1, 14-4-2021) της υφυπουργού Ζέττας Μακρή για «Επαναχρησιμοποίηση διδακτικών βιβλίων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης για το σχολικό έτος 2021-2022».
Η εγκύκλιος αναφέρει:
«Σύμφωνα με την υπ’ αρ. Φ.31/37554/Δ1/02-04-2021 (ΑΔΑ: ΩΔΘΞ46ΜΤΛΗ-Α1Υ) Υπουργική Απόφαση, τα διδακτικά βιβλία του συνημμένου παραρτήματος είναι δυνατό είτε να ανακυκλώνονται είτε να επαναχρησιμοποιούνται ανάλογα με την κατάσταση στην οποία παραδίδονται.
Οι Διευθυντές των σχολικών μονάδων οφείλουν: 1. να ενημερώσουν τους μαθητές ότι τα βιβλία του παραρτήματος θα επαναχρησιμοποιηθούν και θα πρέπει να επιστραφούν στη σχολική μονάδα στην καλύτερη δυνατή κατάσταση, με τη λήξη του σχολικού έτους 2020-2021 και πριν τις θερινές διακοπές,
2. να παραλάβουν τα βιβλία από τους μαθητές και να τα φυλάξουν στο χώρο της σχολικής μονάδας, προκειμένου, με ευθύνη τους, να διανεμηθούν και να επαναχρησιμοποιηθούν από τους μαθητές το σχολικό έτος 2021-2022. Τα βιβλία που δεν μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν θα ανακυκλώνονται και
3. εφόσον τα βιβλία που έχουν επιστραφεί προς επαναχρησιμοποίηση δεν καλύπτουν πλήρως το μαθητικό δυναμικό του σχολικού έτους 2021-2022, να προβούν σε παραγγελία των επιπλέον βιβλίων που απαιτούνται, σύμφωνα με τα κατωτέρω…».
Γιούλα Γκεσούλη