Δεκάδες χιλιάδες υποψήφιοι εκτός ΑΕΙ

Λόγω Κλειστού Αριθμού Εισακτέων και Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής

Κλειστός αριθμός εισακτέων και Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής είναι οι δυο λαιμητόμοι που πετσοκόβουν δραστικά τις ελπίδες της νεολαίας της εργαζόμενης κοινωνίας για πανεπιστημιακές σπουδές. Προσθέστε και τα θέματα διαβαθμισμένης δυσκολίας, καθώς και τον αριθμό των υποψήφιων που συμμετέχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις για να έχετε μια ολοκληρωμένη εικόνα της σφαγής.

Συγκεκριμένα

• Φέτος οι θέσεις εισακτέων είναι 77.415, 555 λιγότερες από πέρυσι. Με δεδομένο ότι σε αυτές τις πανελλαδικές πήραν μέρος 92.090 υποψήφιοι (75.435 από ΓΕΛ και 16.655 από ΕΠΑΛ), προκύπτει ότι αμέσως, αμέσως μένουν εκτός νυμφώνος 14.675.

Με ταβάνι τον κλειστό αριθμό εισακτέων, το υπουργείο Παιδείας, έκανε ταυχρόνονα και μια εσωτερική κοπτοραπτική στις θέσεις των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων/τμημάτων. Τρία περιφερειακά Πανεπιστήμια (Δημοκρίτειο, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας) είχαν αύξηση αριθμού εισακτέων, ενώ τα υπόλοιπα είχαν μειώσεις, με τις μεγαλύτερες να υφίστανται το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθήνας.

Τη μεγαλύτερη μείωση στον αριθμό εισακτέων, όμως, υπέστη το Πανεπιστήμιο Πατρών, στο οποίο οι θέσεις από 7.020 πέρυσι κατέβηκαν στις 6.283 (-737 θέσεις), ενώ τέσσερα τμήματά του έχουν μηδενικούς εισακτέους (Γεωπονίας, Διοίκησης Επιχειρήσεων Αγροτικών Προϊόντων και Τροφίμων, Επιστήμης Βιοσυστημάτων και Γεωργικής Μηχανικής και Μουσειολογίας).

Η μείωση των θέσεων συνολικά στα κεντρικά Πανεπιστήμια των μεγάλων πόλεων, όπου κατοικεί το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, θα οξύνει αφόρητα το πρόβλημα των φτωχών και μεσαίων νοικοκυριών, που δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν στα έξοδα φοίτησης των παιδιών τους, ακόμη και αν αυτά περάσουν σε κάποιο τμήμα περιφερειακού Πανεπιστήμιου.

• Ακόμη, όμως και για τα τμήματα που ο αριθμός εισακτέων διατηρήθηκε ο ίδιος με πέρυσι ή αυξήθηκε επιλεκτικά, τίποτε δεν είναι δεδομένο για τους υποψήφιους, καθώς καραδοκεί η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ). Η ΕΒΕ δεν είναι ένας σταθερός παράγοντας αναλλοίωτος σε όλες τις πανελλαδικές εξετάσεις. Είναι μεταβαλλόμενη, γιατί διαμορφώνεται από το μέσο όρο των μέσων όρων των βαθμολογικών επιδόσεων των υποψήφιων στα τέσσερα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα ανά επιστημονικό πεδίο, ο οποίος πολλαπλασιάζεται με συντελεστή που καθορίζεται από τα Ιδρύματα. Ο συντελεστής βρίσκεται εντός του διαστήματος ελάχιστης και μέγιστης τιμής, που έχει διαμορφωθεί στο εύρος μεταξύ 0,80 και 1,20, ενώ ως ελάχιστη και μέγιστη τιμή του συντελεστή της ΕΒΕ των ειδικών μαθημάτων ή πρακτικών δοκιμασιών έχουν οριστεί οι τιμές 0,70 και 1,10 αντιστοίχως.

Στις φετινές πανελλαδικές εξετάσεις οι υψηλόβαθμες σχολές (π.χ. Ιατρικές, Πολυτεχνεία, Νομικές) και αυτές που τα τελευταία χρόνια αποτελούν δημοφιλείς επιλογές των υποψήφιων (π.χ. Χρηματοοικονομικά), επέλεξαν τον μέγιστο συντελεστή 1,20, κάποιες για να μη χάσουν εισακτέους αλλά και για να διατηρήσουν το κύρος τους κινήθηκαν λίγο πάνω από το 1,00, ενώ τα τμήματα που φοβήθηκαν ότι θα χάσουν εισακτέους, με κίνδυνο να κλείσουν στο μέλλον, διάλεξαν τον κατώτερο συντελεστή 0.80.

Θυμίζουμε επίσης ότι σύμφωνα με το νόμο Κεραμέως (νόμος 4777/17-2-2021, άρθρο 4Β), προϋπόθεση για να συμμετάσχει κάποιος υποψήφιος στη διαδικασία επιλογής για τις σχολές και τα τμήματα των Πανεπιστημίων είναι η επίτευξη στις πανελλαδικές εξετάσεις βαθμολογικής επίδοσης ίσης ή μεγαλύτερης από την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) ανά σχολή ή τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση.

Δηλαδή για να έχει δικαίωμα ο υποψήφιος να συμπληρώσει ακόμη και το μηχανογραφικό δελτίο, θα πρέπει οπωσδήποτε να έχει σημειώσει βαθμολογική επίδοση στις πανελλαδικές εξετάσεις τουλάχιστον ίση με την ΕΒΕ ανά σχολή ή τμήμα ή εισαγωγική κατεύθυνση.

• Κατά γενική ομολογία τα θέματα των πανελλαδικών εξετάσεων ήταν περισσότερο εύκολα από άλλες χρονιές. Η Κεντρική Επιτροπή Πανελλαδικών Εξετάσεων δεν λειτουργεί εκτός πολιτικού πλαισίου. Φέτος ήταν μια πολύ δύσκολη και ιδιαίτερη χρονιά. Οι μαθητές προετοιμάστηκαν εν μέσω πανδημίας, με λουκέτα στην ζωντανή εκπαιδευτική διαδικασία σε δυο συνεχόμενες σχολικές χρονιές, ενώ το υπουργείο Παιδείας είχε ανάγκη από την καθιέρωση της ΕΒΕ με όσο το δυνατόν λιγότερους κραδασμούς.

Ετσι φέτος, σύμφωνα με τα στατιστικά του υπουργείου Παιδείας, αυξήθηκαν οι υποψήφιοι που συγκέντρωσαν βαθμολογία «άριστα» (18-20) σε σχέση με πέρσι, ενώ λιγότεροι έπεσαν κάτω από τη βάση. Το γεγονός αυτό, όμως, είναι δίκοπο μαχαίρι, γιατί θα ενταθεί ο ανταγωνισμός ενώ η ΕΒΕ θα κινήσει προς τα πάνω τις χαμηλότερες βάσεις εισαγωγής στα επιστημονικά πεδία.

Τι προκύπτει με βάση τα στατιστικά στοιχεία για τις φετινές πανελλαδικές

Με βάση τα στατιστικά στοιχεία των πανελλαδικών εξετάσεων του σχολικού έτους 2020-2021, που δημοσίευσε το υπουργείο Παιδείας και με προσέγγιση 2 δεκαδικών ψηφίων καταρτίσαμε τον πίνακα 1:

(στην παρένθεση φαίνεται ο περσινός μέσος όρος και στα τέσσερα μαθήματα του κάθε επιστημονικού πεδίου)

• Για να υπολογίσουμε για παράδειγμα το Μ.Ο. 11,12 των ανθρωπιστικών, νομικών και κοινωνικών σπουδών, βρήκαμε τους μέσους όρους των βαθμών όλων των υποψηφίων σε κάθε μάθημα, όπως φαίνεται στον πίνακα 2:

Οι αντίστοιχοι πίνακες για τα υπόλοιπα τρία επιστημονικά πεδία είναι οι εξής:

Στο σημείο αυτό θα κάνουμε ορισμένες παρατηρήσεις:

• Για τους μέσους όρους δε χρησιμοποιούνται οι συντελεστές βαρύτητας κάθε μαθήματος, οι οποίοι επανήλθαν για τις εξετάσεις του 2021, αλλά θα χρησιμοποιηθούν μόνο για τον υπολογισμό των μορίων των υποψηφίων που αποκτήσουν δικαίωμα να υποβάλουν μηχανογραφικό.
• Οι φετινοί μέσοι όροι των τεσσάρων μαθημάτων είναι υψηλότεροι στα επιστημονικά πεδία 2ο, 3ο και 4ο, κατά μισή μονάδα περίπου, ως αποτέλεσμα της επιλογής ευκολότερων θεμάτων. Στο 1ο επιστημονικό πεδίο δεν παρατηρείται διαφορά ως προς το μέσο όρο.
• Για να αποκτήσει ένας υποψήφιος δικαίωμα να υποβάλει μηχανογραφικό δελτίο πρέπει ο μέσος όρος της βαθμολογίας των 4 μαθημάτων να υπερβαίνει την ελάχιστη βάση εισαγωγής. Η Ε.Β.Ε. αποτελεί το γινόμενο του μέσου όρου των βαθμών όλων των υποψηφίων του επιστημονικού πεδίου με τον συντελεστή που θα καθορίσει κάθε σχολή. Ο Συντελεστής αυτός κυμαίνεται από 0,8 έως 1,2. Στον πίνακα 1 υπολογίσαμε την Ε.Β.Ε. με τον μίνιμουμ συντελεστή 0,8 που επέλεξαν ορισμένα όχι και τόσο δημοφιλή τμήματα, πρώην ΤΕΙ, που ανησυχούν ότι θα μείνουν χωρίς φοιτητές και θα κλείσουν, και με τον μέγιστο συντελεστή 1,2 που επέλεξαν τα κορυφαία τμήματα κάθε πεδίου, όπως Ιατρικές, Πολυτεχνικές Σχολές, ικανοποιώντας έτσι το χρόνιο αίτημα της πανεπιστημιακής ελίτ που ζητάει πλήρη αντιστοίχιση των αριθμού των αποφοίτων των σχολών με τις ανάγκες της καπιταλιστικής αγοράς.
• Στον τελευταίο πίνακα 6 και για ορισμένες μόνο σχολές, παρουσιάζουμε τη βάση του 2020, τον συντελεστή που επέλεξε η σχολή, καθώς και την Ε.Β.Ε., όπως αυτή διαμορφώνεται με τις φετινές βαθμολογίες.

Για παράδειγμα στους αγρονόμους – τοπογράφους μηχανικούς (ΕΜΠ) η βάση του 2020 ήταν 13.025 (αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο υποψήφιος που εισήχθη τελευταίος είχε μέσο όρο στα 4 μαθήματα 13,025). Τώρα, για να έχει δικαίωμα να δηλώσει (και όχι απαραίτητα να μπει) τη συγκεκριμένη σχολή, πρέπει ο μέσος όρος των τεσσάρων μαθημάτων του να είναι 14,35. Δηλαδή, πέρυσι η βάση εισαγωγής ήταν αυτή με την οποία μπήκε ο τελευταίος υποψήφιος, ενώ φέτος η βάση εισαγωγής είναι αυτή που ανοίγει το δικαίωμα στον υποψήφιο να κάνει μηχανογραφικό, χωρίς να σημαίνει αυτό ότι απαραίτητα εισάγεται στο αντίστοιχο τμήμα.

Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται σε αρκετές σχολές της επαρχίας. Το αποτέλεσμα θα είναι πολλά από τα συγκεκριμένα τμήματα να μην συγκεντρώσουν ικανό αριθμό φοιτητών και σταδιακά να κλείσουν.

Ενώ σε προηγούμενα άρθρα μας, στις 31 Μαρτίου και στις 16 Μαΐου, μπορούσαμε να υπολογίσουμε τον αριθμό των υποψήφιων που θα έμεναν εκτός ΑΕΙ και ο οποίος, με βάση τα περσινά δεδομένα των πανελλαδικών, ήταν 24.491 υποψήφιοι (ποσοστό 34,4%) (φέτος αυτό, προς το παρόν, αδυνατούμε να το πράξουμε. Και αυτό γιατί το υπουργείο Παιδείας σκόπιμα δεν έδωσε την κλιμάκωση των μορίων των υποψήφιων των πανελλαδικών εξετάσεων του 2021. Ο πίνακας αυτός, που σίγουρα είναι στα χέρια του υπουργείου Παιδείας, όλες τις προηγούμενες χρονιές ανακοινωνόταν μαζί με τα υπόλοιπα στατιστικά στοιχεία. Τη φορά αυτή, το υπουργείο δεν τον δημοσιοποίησε ακόμη για να αποφύγει κουτοπόνηρα την οργή των νέων και των οικογενειών τους.

Γιούλα Γκεσούλη