Ο πρωθυπουργός ενοχλήθηκε από τη στάση των τραπεζιτών. Και έχοντας δίπλα του τη γλάστρα Κατερίνα, εξέφρασε κόσμια την ενόχλησή του: «Ταυτόχρονα όμως βρισκόμαστε αντιμέτωποι και με μία ευρωπαϊκή αύξηση στα επιτόκια. Ενδεχομένως επιβεβλημένη σε επίπεδο ΕΚΤ προκειμένου να συγκρατηθεί ο πληθωρισμός, αυτό όμως αναγνωρίζουμε απόλυτα ότι έχει επιπτώσεις στους δανειολήπτες με αύξηση του κόστους δανεισμού. Και θέλω να σας ενημερώσω ότι είμαστε σε μία συζήτηση με τις ελληνικές τράπεζες οι οποίες πρέπει κι αυτές να αναλάβουν την ευθύνη που τους αναλογεί, να στηρίξουν συνολικά τα ευάλωτα νοικοκυριά καθώς θα έχουν μια υψηλή κερδοφορία καθώς φαίνεται το 2022, έτσι ώστε να μπορέσουμε να αποτρέψουμε και τη δημιουργία μιας νέας γενιάς κόκκινων δανείων. Μια τέτοια πολιτική δηλαδή θα ήταν προς όφελος και των ιδίων των τραπεζών πέραν της επιβεβλημένης στήριξης που πρέπει να παρέχουμε σε εκείνα τα νοικοκυριά τα οποία δοκιμάζονται με την αύξηση της δόσης τους για τα στεγαστικά τους δάνεια».
Επειδή η συγκεκριμένη γλάστρα είναι ομιλούσα, επανέλαβε σαν ηχώ: «Και βεβαίως το μεγάλο πρόβλημα πέφτει στα πιο ευάλωτα τμήματα της κοινωνίας. Εκεί πρέπει να δοθεί όλη η προσπάθεια νομίζω να στηριχθούν αυτά τα κομμάτια της κοινωνίας που κυρίως είναι συμπολίτες μας αλλά και όπως είπατε οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν ανάγκη στήριξης, και νομίζω θα είναι σημαντικός ο ρόλος που θα κληθούν να παίξουν οι τράπεζες, έστω και πιεζόμενες αν μου επιτρέπετε να το πω, ελπίζω ότι θα το κάνουν. Η βοήθεια που μπορούν να προσφέρουν στα προβλήματα που ανακύπτουν και η στήριξη στην κοινωνία νομίζω ότι τελικά θα είναι σε όφελος και της οικονομίας σε βάθος χρόνου. Φυσικά το ενδιαφέρον όλων είναι το πιο ευάλωτο τμήμα της κοινωνίας μας».
Η σεμνή αυτή τελετή έλαβε χώρα νωρίτερα σήμερα στο προεδρικό μέγαρο, ένα 24ωρο μετά τη δεύτερη συνάντηση του Σταϊκούρα με τους διοικούντες των λεγόμενων συστημικών τραπεζών. Στην οποία συνάντηση, σύμφωνα με όσα διέρρευσαν στον αστικό Τύπο, ένας τραπεζίτης σηκώθηκε να φύγει ενοχλημένος και ένας άλλος είπε στον Σταϊκούρα: «Προς το παρόν πληρώνουν τα δάνειά τους, οπότε δεν υπάρχει πρόβλημα. Αν κάποια στιγμή μέσα στο 1923 σταματήσουν να πληρώνουν, θα δούμε τότε τι θα κάνουμε»!
Η εκτενής ανακοίνωση του Σταϊκούρα ήταν σε εντελώς άλλο μήκος κύματος από τη δήλωση του… ενοχλημένου πρωθυπουργού. Απέπνεε… αισιοδοξία. Απαριθμούσε θέματα που «ως απόρροια αυτής της συστηματικής, κοινής προσπάθειας, μέχρι στιγμής, έχουμε πετύχει» και θέματα που «συζητήθηκαν» και για τα οποία η κυβέρνηση «εκτιμά» ότι θα υποβληθούν προτάσεις από τις τράπεζες «μέχρι τέλους του έτους».
Ο Μητσοτάκης είδε τα ρεπορτάζ των εφημερίδων, άκουσε τις πρωινές ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές, διαπίστωσε ότι υπήρχε γενικότερα μια κατακραυγή κατά των τραπεζιτών (που αντανακλά κατευθείαν στην κυβέρνηση) και αποφάσισε να αδειάσει τον υπουργό του. Καθαρά για λόγους προπαγάνδας. Για να φαίνεται πως η κυβέρνηση αγωνίζεται ενάντια στους «κακούς» τραπεζίτες, προκειμένου να απαλύνει τα βάρη του λαού.
Αυτό μοιάζει και με κλείσιμο του ματιού στους τραπεζίτες: «Εμείς θα κάνουμε δηλώσεις εναντίον σας, εσείς τη δουλειά σας». Σιγά μην ανησυχούν οι τραπεζίτες και οι καπιταλιστές που κατέχουν τα μετοχικά κεφάλαια των τραπεζών, μη τυχόν και τους χαλάσει η διαγωγή. Το να θεωρείται ένας τραπεζίτης «βδέλα» είναι τίτλος τιμής γι’ αυτόν. Το αντίθετο θα εθεωρείτο επαγγελματική ανεπάρκεια.
Οσο για τον Τσίπρα, που καταγγέλλει ότι κάθε τράπεζα έχει καταγράψει κέρδη 1 δισ. και δεν μπορεί να συμπεριφέρεται ανάλγητα απέναντι στους δανειολήπτες που ζορίζονται από την κρίση, ο Μητσοτάκης κάλλιστα θα μπορούσε να του φωνάξουμε «πέτα μου τη σκούφια σου». Στην αντιπολίτευση παχιά λόγια και δημαγωγική ρητορεία, στην κυβέρνηση υπηρέτης των τραπεζιτών. Επί ΣΥΡΙΖΑ έγινε η τρίτη ανακεφαλαίωση των τραπεζών, με λεφτά του κρατικού προϋπολογισμού, που ανάλγητα αρπάζονταν από τον κόσμο της δουλειάς. Χωρίς κανέναν όρο, φυσικά. Με τις τράπεζες να πωλούνται στους παλιούς και νέους ιδιοκτήτες τους, με τα golden boys να παραμένουν στις θέσεις τους, με τα κόκκινα δάνεια να πωλούνται σε «κοράκια» (τα περιβόητα funds) και με τους πλειστηριασμούς ακόμη και πρώτης κατοικίας να γίνονται ηλεκτρονικοί και να απειλούνται με βαριά ποινή όποιοι τους διαταράξουν.
Καθώς βρισκόμαστε σε προεκλογική περίοδο και τίποτα δεν πάει καλά για την κυβέρνηση Μητσοτάκη, αυτή ψάχνει τρόπο να δείξει πως κάτι κάνει με τη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος και ιδίως στον τομέα των στεγαστικών δανείων, όπου αναμένεται νέο κύμα μη εξυπηρετούμενων δανείων, λόγω της αύξησης των επιτοκίων (που αυξάνουν τις δόσεις εξυπηρέτησης των δανείων), αλλά και της στενότητας που επιφέρει στο λαϊκό εισόδημα ο πληθωρισμός.
- Εκείνο που έχει ξεκαθαριστεί εξαρχής είναι πως δεν πρόκειται ν’ αλλάξει τίποτα για τα δάνεια που ήδη είναι κόκκινα. Οι δανειολήπτες αυτοί έχουν στη διάθεσή τους τον λεγόμενο εξωδικαστικό συμβιβασμό, τους όρους του οποίου ρυθμίζουν με το γνωστό κοινωνικά ανάλγητο τρόπο οι τράπεζες. Οποιος δεν υποταχτεί σ’ αυτούς τους όρους θα οδηγηθεί, αργά ή γρήγορα, στα «κοράκια».
- Κουβέντα γίνεται για τα δάνεια που έως τώρα εξυπηρετούνται αλλά κινδυνεύουννα γίνουν κόκκινα. Και ως προς αυτό ξεκαθαρίστηκε ότι δεν αναζητείται οριζόντια λύση, αλλά λύση που θα αφορά τους λεγόμενους ευάλωτους, καμιά εικοσαριά χιλιάδες νοικοκυριά. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη παρακαλάει τους τραπεζίτες να της κάνουν δώρο μια προεκλογικής χρήσης ρύθμιση, ελάχιστης επίπτωσης στην κερδοφορία τους (και σε κάθε περίπτωση μηδενικής επίπτωσης στα κεφάλαια των δανείων που χορήγησαν). Ακόμη κι αυτό, όμως, βρίσκεται ακόμη στον αέρα, καθώς οι τραπεζίτες επικαλούνται τις εποπτικές αρχές της Φρανκφούρτης (ΕΚΤ), που μόνο οριακές ρυθμίσεις μπορούν να εγκρίνουν!
- Με την ανακοίνωση του Σταϊκούρα ξεκαθαρίστηκε, επίσης, ότι η όποια ρύθμιση δε θα έχει δημοσιονομικό κόστος. Η φημολογία των τελευταίων ημερών, προερχόμενη από κυβερνητικές πηγές (βουλευτές), ότι δήθεν ο κρατικός προϋπολογισμός θα επιδοτήσει τα επιτόκια των δανείων για να μην επιβαρυνθούν οι δανειολήπτες, πετάχτηκε στα σκουπίδια οριστικά.
Αρα, αναζητείται μια λύση που θα αφορά ελάχιστους δανειολήπτες, δε θα επιβαρύνει τα κεφάλαια των τραπεζών και δε θα επιδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Προς τι τότε το παράπονο του Κούλη και η έκκλησή του στους τραπεζίτες «να αναλάβουν την ευθύνη που τους αναλογεί, να στηρίξουν συνολικά τα ευάλωτα νοικοκυριά καθώς θα έχουν μια υψηλή κερδοφορία καθώς φαίνεται το 2022, έτσι ώστε να μπορέσουμε να αποτρέψουμε και τη δημιουργία μιας νέας γενιάς κόκκινων δανείων», διότι αυτό «θα ήταν προς όφελος και των ιδίων των τραπεζών»; Το τελευταίο είναι πραγματικά γελοίο. Λες και οι τραπεζίτες δεν ξέρουν το συμφέρον των καπιταλιστικών επιχειρήσεων που διευθύνουν και πρέπει να τους το υποδείξει ο Μητσοτάκης.
Τα προηγούμενα, όμως, είναι σοβαρά. Αφού, σύμφωνα με τον Μητσοτάκη, οι τράπεζες θα έχουν υψηλή κερδοφορία το 2022, γιατί δεν τους βάζει έναν ad hoc φόρο, με τον οποίο θα χρηματοδοτήσει την επιβάρυνση των δανείων λόγω αύξησης των επιτοκίων, παρά κάθεται και παρακαλάει τους τραπεζίτες; Αστειευόμαστε, φυσικά. Στο Λονδίνο βρισκόταν ο Μητσοτάκης όταν θεώρησε πρέπον να ξεκαθαρίσει πως δεν προτίθεται να βάλει κάποιο φόρο στις τράπεζες, φημολογία που επίσης άπλωναν οι δικοί του και προφανώς ενόχλησε κάποιους στο City. Να θυμίσουμε πως ο ίδιος, εκτός από το τσάι με τον Κάρολο όπου συζήτησαν βασιλικές μπίζνες, συμμετείχε σε εκδήλωση που οργάνωσαν οι τέσσερις συστημικές τράπεζες στην έδρα της Goldman Sachs. Παρέα με τους τραπεζίτες ήταν στο Λονδίνο, γιατί δεν τους υπέβαλε εκεί το αίτημα και να απαιτήσει να του δώσουν απάντηση, παρά πήγε στο προεδρικό μέγαρο για να το πει μπροστά στις κάμερες με τη γλάστρα δίπλα του;
Η γλάστρα Κατερίνα, αφού πετάρισε τις βλεφαρίδες της, το πήγε παραπέρα: «Νομίζω θα είναι σημαντικός ο ρόλος που θα κληθούν να παίξουν οι τράπεζες, έστω και πιεζόμενες αν μου επιτρέπετε να το πω, ελπίζω ότι θα το κάνουν. Η βοήθεια που μπορούν να προσφέρουν στα προβλήματα που ανακύπτουν και η στήριξη στην κοινωνία νομίζω ότι τελικά θα είναι σε όφελος και της οικονομίας σε βάθος χρόνου». Καλέ ποια είν’ αυτή, η Κατερίνα του Γιώργου Θαλάσση ή η σούπερ-Κατερίνα; Πώς ακριβώς θα πιεστούν οι τράπεζες, μαντάμ; Δε θα καλέσετε τους τραπεζίτες στην επόμενη δεξίωσή σας στο προεδρικά, δαπάναις ελληνικού λαού; Χέστηκαν και μας συγχωρείτε για τη φράση. Επειδή το θέμα επείγει, θα προτείναμε μια πιο δραστική πίεση: να βγείτε στον άγνωστο στρατιώτη, ανάμεσα στους τσολιάδες σας, και να απειλήσετε ότι θα κάνετε χαρακίρι αν οι τραπεζίτες δεν αγκαλιάσουν με στοργή τον λαουτζίκο. Α μα πια…
Κερασάκι στην τούρτα της υποκρισίας ήταν η συνέντευξη Τύπου του κεντρικού τραπεζίτη Στουρνάρα στη γερμανική «Handelsblatt». Ο Στουρνάρας μάς καθησύχασε ότι μάλλον στην επόμενη συνεδρίαση της ΕΚΤ, στις 15 Δεκέμβρη, δε θα αποφασιστεί αύξηση επιτοκίων κατά 75 μονάδες βάσης αλλά μικρότερη. Τα επιτόκια θα αυξηθούν, αλλά με μικρότερο ρυθμό και ίσως ο ανοδικός κύκλος να ολοκληρωθεί νωρίτερα από το αναμενόμενο, είπε. Για το γεγονός ότι οι αυξήσεις επιτοκίου από την ΕΚΤ περνούν αμέσως στα δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου, δεν περνούν όμως στα επιτόκια καταθέσεων, που παραμένουν μηδενικά (ουσιαστικά τα νοικοκυριά καταθέτουν τις οικονομίες τους για να μην τις κρατούν στο σπίτι και κινδυνεύουν από κλοπή), ο Στουρνάρας δεν είπε κουβέντα. Βλέπετε, τον απασχολούν σοβαρότερα ζητήματα, όπως η καθυστέρηση της κυβέρνησης να υλοποιήσει μερικές… κοσμογονικού χαρακτήρα μεταρρυθμίσεις, όπως η επιτάχυνση στην απονομή δικαιοσύνης και η αξιολόγηση στο Δημόσιο (κυρίως η δεύτερη).