Σκηνικό αγωνίας έστησαν χτες το απόγευμα τα αστικά μίντια, προσπαθώντας να εγκλωβίσουν τον κόσμο σε μια αναμονή για τα αποτελέσματα της τηλεφωνικής επικοινωνίας των Πούτιν και Τραμπ. Λες και θα μπορούσε σε μια συνομιλία δύο ωρών (μίας ώρας επί της ουσίας, διότι χρησιμοποιήθηκαν διερμηνείς, καθώς ο Πούτιν ξεκαθάρισε πως -αν και γνωρίζει αγγλικά- θα μιλήσει ρωσικά) να λυθούν τα ακανθώδη ζητήματα του διιμπεριαλιστικού πολέμου της Ουκρανίας. ‘Η λες και μια συμφωνία θα προέκυπτε από μια τηλεφωνική συνομιλία και όχι από μια συνάντηση των δύο ιμπεριαλιστών ηγετών, κατά την οποία θα περιβάλλονταν με το φωτοστέφανο των ειρηνοποιών.
Ο Τραμπ ανακοίνωσε μέσω της πλατφόρμας Truth Social:
«Μόλις ολοκλήρωσα τη δίωρη τηλεφωνική μου επικοινωνία με τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν της Ρωσίας. Πιστεύω ότι πήγε πολύ καλά. Η Ρωσία και η Ουκρανία θα ξεκινήσουν αμέσως διαπραγματεύσεις για την κατάπαυση του πυρός και, το πιο σημαντικό, για το ΤΕΛΟΣ του πολέμου. Οι όροι γι’ αυτό θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ των δύο μερών, όπως και μόνο μπορεί να γίνει, επειδή γνωρίζουν λεπτομέρειες μιας διαπραγμάτευσης που κανείς άλλος δεν θα γνώριζε. Ο τόνος και το πνεύμα της συζήτησης ήταν εξαιρετικά. Αν δεν ήταν, θα το έλεγα τώρα παρά αργότερα. Η Ρωσία θέλει να κάνει ΕΜΠΟΡΙΟ μεγάλης κλίμακας με τις Ηνωμένες Πολιτείες όταν τελειώσει αυτό το καταστροφικό “λουτρό αίματος” και συμφωνώ. Υπάρχει μια τεράστια ευκαιρία για τη Ρωσία να δημιουργήσει τεράστιες ποσότητες θέσεων εργασίας και πλούτου. Το δυναμικό της είναι ΑΠΕΡΙΟΡΙΣΤΟ. Ομοίως, η Ουκρανία μπορεί να είναι ένας μεγάλος ωφελούμενος στο εμπόριο, στη διαδικασία ανοικοδόμησης της χώρας της. Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας θα ξεκινήσουν αμέσως. Ενημέρωσα σχετικά τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, την πρωθυπουργό της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι, τον καγκελάριο της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς και τον πρόεδρο της Φινλανδίας Αλεξάντερ Στουμπ, κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας με εμένα, αμέσως μετά την τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο Πούτιν. Το Βατικανό, όπως εκπροσωπείται από τον πάπα, δήλωσε ότι θα ενδιαφερόταν πολύ να φιλοξενήσει τις διαπραγματεύσεις. Ας ξεκινήσει η διαδικασία»!
Ο Πούτιν δεν συμμερίστηκε τον ενθουσιασμό του Τραμπ. Μιλώντας σε δημοσιογράφους μετά το τηλεφώ-νημα, χαρακτήρισε μεν τη συνομιλία «πολύ ουσιαστική και ειλικρινή» και δήλωσε διατεθειμένος να συνεργαστεί με την Ουκρανία για τη σύνταξη ενός μνημονίου για μελλοντικές ειρηνευτικές συνομιλίες, όμως ξεκαθάρισε -για μια ακόμα φορά- ότι δεν αποδέχεται την 30ήμερη άνευ όρων κατάπαυση του πυρός, πρόταση που σύμφωνα με τους Αμερικανούς ήταν ο κύριος στόχο της τηλεφωνικής επικοινωνίας του Τραμπ με τον ρώσο πρόεδρο.
Σύμφωνα με το TASS, ο Πούτιν είπε στον Τραμπ ότι πρέπει να αντιμετωπιστούν οι «βασικές αιτίες» του πολέμου. Δηλαδή, οι ρωσικές απαιτήσεις (πέραν του εδαφικού που θεωρείται τελειωμένη υπόθεση): αποστρατιωτικοποίηση της Ουκρανίας με μείωση και του στρατού της, καμιά δυτική στρατιωτική «βοήθεια», μη συμμετοχή στο ΝΑΤΟ. Ολα αυτά που η ουκρανική αστική ηγεσία θεωρεί «περιορισμό της εθνικής κυριαρχίας» της.
Οσο για συνάντηση του Πούτιν με τον Ζελένσκι, όπως μετέδωσε το ρωσικό πρακτορεία RIA NOVOSTI, o εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντιμίτρι Πεσκόφ, την απέκλεισε για το άμεσο μέλλον. Ο Πούτιν, πάντως, είπε με νόημα στους δημοσιογράφους ότι οι άμεσες συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας «προσφέρουν λόγους να πιστεύουμε ότι είμαστε γενικά στον σωστό δρόμο».
Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι η Ουκρανία είναι ανοιχτή στη συνέχιση των απευθείας διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία και μετά άρχισε τις συνήθεις ψευτομαγκιές: «Η Ουκρανία δεν πρόκειται να αποσύρει τις στρατιωτικές δυνάμεις της από το έδαφός της ή να υποκύψει στα ρωσικά τελεσίγραφα». Μετά το απογείωσε, ανακοινώνοντας ότι αυτός και οι εταίροι του εξετάζουν το ενδεχόμενο να συγκαλέσουν σύνοδο με τη συμμετοχή των ηγετών της Ουκρανίας, της Ρωσίας, των ΗΠΑ, των χωρών της ΕΕ και της Βρετανίας, για να εξετάσει τον τερματισμό του πολέμου.
Η σύνοδος θα μπορούσε να φιλοξενηθεί από την Τουρκία, το Βατικανό ή την Ελβετία, το συντομότερο δυνατό, είπε χωρίς να κοκκινίσει, όπως κάθε καλός κλόουν. Δεν του έφτασε το φτύσιμο που του έριξε ο Πούτιν την περασμένη εβδομάδα, όταν αυτός τον περίμενε στην Ισταμπούλ και μετά άρχισε τα παράπονα σαν γκόμενος που τον ξεγέλασαν στέλνοντάς τον σε ραντεβού χωρίς ανταπόκριση, ονειρεύεται μεγαλεία, με την αφεντιά του να κάθεται δίπλα στον Πούτιν και στους ιμπεριαλιστές ηγέτες της Δύσης, σαν… ισότιμός τους.
Φυσικά, καμιά τέτοια σύνοδος δεν πρόκειται να γίνει. Τι θα γίνει; Αυτό που ανήγγειλαν και ο Τραμπ και ο Πούτιν, μετά την τηλεφωνική τους επικοινωνία, ο καθένας με το δικό του τρόπο: διαπραγματεύσεις Ρωσίας-Ουκρανίας. Δηλαδή, συνέχιση της διαδικασίας της Ισταμπούλ.
Ας θυμηθούμε τι έγινε στην Ισταμπούλ.
Περιμένοντας τον Βλαδίμηρο
«Αντί ο Πούτιν να έρθει να συναντηθεί με τον πρόεδρο Ζελένσκι στην Τουρκία και να συζητήσουμε σοβαρά για τον τερματισμό του πολέμου και την αποκατάσταση της ειρήνης, αυτό που ακούμε από τη Ρωσία είναι προσωπικές προσβολές κατά του ουκρανού προέδρου», έγραψε στα σόσιαλ μίντια ο Γκεόργκιι Τικχίι, εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ουκρανίας. Και πρόσθεσε: «Δεν είναι η πρώτη φορά που το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών γίνεται περίγελος. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι της αντιπροσωπείας στην Τουρκία δεν ηγείται το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών -ο ρόλος τους είναι να γαβγίζουν από τη Μόσχα».
Ο Τικχίι ανέλαβε να απαντήσει στη ρωσίδα ομόλογό του Μαρία Ζαχάροβα, στην οποία ανατέθηκε να απαντήσει σκληρά στον Ζελένσκι. «Ποιος χρησιμοποίησε τη λέξη “διακοσμητική”; Ενας κλόουν, ένας αποτυχημένος, ένα άτομο χωρίς καμία εκπαίδευση, μιλά για ανθρώπους που έχουν προσόντα, ακαδημαϊκά επιτεύγματα και ιστορικό διακεκριμένων υπηρεσιών στην πατρίδα τους».
Ο Ζελένσκι πήγε στην Τουρκία,«κατσικώθηκε» στο Ακ-Σαράι του Ερντογάν και περίμενε μπας και φιλοτιμηθεί να πάει ο Πούτιν στην Ισταμπούλ, για να πάει κι αυτός. Την έχει τόσο ανάγκη αυτή τη φωτογραφία.
Ο Πούτιν, όμως, όπως θα έκανε κάθε ιμπεριαλιστής ηγέτης στη θέση του, δεν πήγε. Δεν πήγε ούτε ο Λαβρόφ. Η Ρωσία έστειλε μια αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον προεδρικό σύμβουλο Βλαντίμιρ Μεντίνσκι, πρώην υπουργό Πολιτισμού, έναν αναπληρωτή υπουργό Αμυνας, έναν αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών και τον επικεφαλής της υπηρεσίας στρατιωτικών πληροφοριών.
Αυτή την αντιπροσωπεία χαρακτήρισε «διακοσμητική» ο Ζελένσκι, κατηγορώντας τον Πούτιν ότι δεν ενδιαφέρεται πραγματικά για τον τερματισμό του πολέμου. Ακολούθησε το «καταχέριασμα» από τη Ζαχάροβα και τα «παράπονα στη δασκάλα» από τον Τικχίι (κυρία, κυρία, αυτός με είπε μαλάκα).
Υπάρχει μια λεπτομέρεια στην οποία δε δόθηκε η πρέπουσα σημασία από τα αστικά μίντια, που εκεί που ζητούσαν «νίκη της Ουκρανίας», ξαφνικά έγιναν πασιφιστικά. Τα βασικά στελέχη της ρωσικής αντιπροσωπείας, συμπεριλαμβανομένου του επικεφαλής Μεντίνσκι, ήταν και μέλη τις αντιπροσωπείας που διεξήγαγε διαπραγματεύσεις τερματισμού του πολέμου τον Μάρτη του 2022, πάλι στην Ισταμπούλ. Εκείνες τις διαπραγματεύσεις τις διέκοψαν οι Ουκρανοί, με εντολή των ιμπεριαλιστών της Δύσης. Από τότε ο Ζελένσκι, που ήταν έτοιμος να υπογράψει ειρήνη με τη Ρωσία, παραχωρώντας την Κριμαία και το Ντονμπάς, ντύθηκε πολέμαρχος και άρχισε να περιφέρεται στις δυτικές πρωτεύουσες με το ύφος του ηγέτη (τρομάρα του) που θα συντρίψει τη Ρωσία.
Τρία χρόνια από τότε, οι προστάτες του, βλέποντας πως αρκετά «επένδυσαν» σ’ αυτόν τον πόλεμο, τον στέλνουν στα δόντια του Πούτιν. Που δεν πάει ο ίδιος, δεν στέλνει καν τον πολύπειρο Λαβρόφ, αλλά στέλνει την αντιπροσωπεία του 2022, απαιτώντας να καθοριστούν πρώτα οι λεπτομέρειες της Ουκρανικής παράδοσης. Ο Μεντίνσκι το είπε ανοιχτά: «Θεωρούμε αυτές τις συνομιλίες ως συνέχεια της ειρηνευτικής διαδικασίας στην Ισταμπούλ, που είχε διακόψει η ουκρανική πλευρά».
Εχοντας μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του ή, καλύτερα, προσπαθώντας να σώσει το τομάρι του, ο Ζελένσκι ζήτησε εκεχειρία 30 ημερών προτού ξεκινήσουν οι συνομιλίες. Οι Ρώσοι απαξίωσαν και να του απαντήσουν. Ο Ζελένσκι προσπάθησε να εμπλέξει τον Τραμπ και τον Ερντογάν: «Η Ρωσία δείχνει ασέβεια. Κανένας ορισμός της ώρας συνάντησης, καμία ημερήσια διάταξη, καμία αντιπροσωπεία υψηλού επιπέδου. Αυτή είναι προσωπική ασέβεια. Προς τον Ερντογάν, προς τον Τραμπ».
Τραμπ και Ερντογάν δεν τσίμπησαν. Ο Τραμπ, μάλιστα, σημείωσε… θυμόσοφα από το Αμπου Ντάμπι ότι δε θα υπάρξει πρόοδος παρά μόνο όταν συναντηθεί ο ίδιος με τον Πούτιν (δεν έχει οριστεί, πάντως, ημερομηνία συνάντησής τους).
«Δεν μπορούμε να τρέχουμε σε όλο τον κόσμο αναζητώντας τον Πούτιν», είπε ο Ζελένσκι, χωρίς να αντιλαμβάνεται τη γελοιότητα της δήλωσής του. Υστερα, έδωσε εντολή στην ουκρανική αντιπροσωπεία να συμμετάσχει στις διαβουλεύσεις της Ισταμπούλ, που όπως ανακοίνωσε πηγή του τουρκικού ΥΠΕΞ θα είναι τριμερείς εις διπλούν: «Στην ημερήσια διάταξη είναι τριμερείς διαπραγματεύσεις μεταξύ των ΗΠΑ, της Ουκρανίας και της Τουρκίας» και «μεταξύ της Ρωσικής Ομοσπονδίας, της Ουκρανίας και της Τουρκίας. Δεν είναι βέβαιο ότι θα υπάρξει τετραμερής» (ΗΠΑ, Ρωσία, Ουκρανία, Τουρκία). Από αμερικανικής πλευράς μετέβησαν στην Ισταμπούλ οι ειδικοί απεσταλμένοι του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ και Τζόζεφ Κέλογκ (ο ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο, που βρισκόταν στην Τουρκία για τη σύνοδο του ΝΑΤΟ στην Αττάλεια, δεν πήγε στην Ισταμπούλ, δεδομένου ότι δεν πήγε ο Λαβρόφ).
Θα συμμετάσχει ο Πούτιν στις διαπραγματεύσεις κάποια στιγμή στο μέλλον; Ο εκπρόσωπος Τύπου της ρωσικής προεδρίας Ντμίτρι Πεσκόφ, στον οποίο τέθηκε το ερώτημα, πέταξε τη μπάλα στην κερκίδα: «Τι είδους συμμετοχή θα απαιτηθεί περαιτέρω, σε ποιο επίπεδο, είναι πολύ νωρίς για να το πούμε τώρα».
Τώρα γίνεται το αργό ψήσιμο των ουκρανών αντιδραστικών από τους ρώσους ιμπεριαλιστές. Εννοείται πως οι Ρώσοι δεν ακούνε τίποτα για εκεχειρία. Χτες η Ρωσία ανακοίνωσε ότι ο στρατός της κατέλαβε δύο ακόμη οικισμούς στην επαρχία του Ντονιέτσκ. Ο νικητής του πολέμου θα επιβάλλει τους όρους του. Την ουσιαστική διαπραγμάτευση δε θα την κάνει με τον Ζελένσκι αλλά με τους ιμπεριαλιστές της Δύσης, πρωτίστως με τους Αμερικανούς. Αυτό εννοούσε ο Τραμπ, όταν έλεγε ότι πρόοδος θα υπάρξει μόνο όταν συναντηθεί ο ίδιος με τον Πούτιν.
Mετά το τέλος της συνάντησης των δύο πλευρών στο πρώην ανάκτορο του Ντολμά Μπαχτσέ, ο Βλαντίμιρ Μεντίνσκι και ο υπουργός Αμυνας της Ουκρανίας, Ρουστέμ Ουμέροφ, επιβεβαίωσαν ότι συμφωνήθηκε ανταλλαγή 1.000 αιχμαλώτων από κάθε πλευρά, χωρίς να δώσουν λεπτομέρειες για το χρόνο και τη διαδικασία της ανταλλαγής.
«Συζητήσαμε το θέμα της κατάπαυσης του πυρός. Και το θέμα της ανταλλαγής [αιχμαλώτων]. Το αποτέλεσμα είναι η ανταλλαγή 1.000 ατόμων με 1.000 άτομα. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της συνάντησής μας», είπε ο Ουμέροφ.
Ο Μεντίνσκι ήταν κοφτός μεν αποκαλυπτικός δε: «Οι απευθείας συνομιλίες με την ουκρανική πλευρά μόλις ολοκληρώθηκαν. Είμαστε ικανοποιημένοι με το αποτέλεσμα και έτοιμοι να συνεχίσουμε τις επαφές μας. Να τι έχει συμφωνηθεί: Πρώτον, τις προσεχείς ημέρες θα υπάρξει μια μεγάλης κλίμακας ανταλλαγή κρατουμένων: 1.000 για 1.000 άτομα από κάθε πλευρά. Δεύτερον, η ουκρανική πλευρά ζήτησε απευθείας συνομιλίες μεταξύ των αρχηγών κρατών. Εχουμε λάβει υπόψη μας αυτό το αίτημα. Και τρίτον, συμφωνήσαμε ότι κάθε πλευρά θα παρουσιάσει το όραμά της για μια πιθανή μελλοντική κατάπαυση του πυρός, περιγράφοντάς το λεπτομερώς γραπτώς. Μόλις παρουσιαστούν αυτές οι απόψεις, πιστεύουμε ότι είναι σκόπιμο -όπως έχει επίσης συμφωνηθεί- να συνεχίσουμε τις διαπραγματεύσεις μας».
Κοντολογίς, οι ρώσοι ιμπεριαλιστές ζητούν από τους Ουκρανούς,όχι λόγια αλλά γραπτές δεσμεύσεις για να συνεχίσουν να συνομιλούν μαζί τους. Και βέβαια, ο πόλεμος θα συνεχίζεται καθόλη αυτή τη διαδικασία. Υπέρ ποιας πλευράς κυλάει ο χρόνος; Σίγουρα όχι υπέρ αυτής που τώρα εμφανίζεται επισπεύδουσα για κατάπαυση του πυρός.