Ο σάλος που προκάλεσαν τα χλευαστικά σχόλια του στρατηγού Στάνλεϊ ΜακΚρίσταλ για ανώτατους κυβερνητικούς αξιωματούχους στο συντάκτη του Περιοδικού «Rolling Stone» δεν άφηνε άλλη επιλογή στον Ομπάμα. Ετσι λοιπόν, στις 24 Ιουνίου, ύστερα από τη σύντομη συνάντησή του με το στρατηγό, ανακοίνωσε την απομάκρυνσή του από τη θέση του ανώτατου διοικητή των αμερικανονατοϊκών δυνάμεων στο Αφγανιστάν και την αντικατάστασή του από το στρατηγό Ντέιβιντ Πετρέους, επικεφαλής μέχρι τώρα της Κεντρικής Διοίκησης του αμερικάνικου στρατού.
Στο δημοσίευμα του «Rolling Stone», ο στρατηγός ΜακΚρίσταλ και στενοί συνεργάτες του φέρονται, μεταξύ άλλων, ότι είπαν (χωρίς να το διαψεύδουν) τα εξής:
Οταν ρωτήθηκε για τον Τζο Μπάιντεν, ο οποίος ήταν αντίθετος στη μεγάλη αύξηση των αμερικάνικων στρατευμάτων στο Αφγανιστάν, ο ΜακΚρίσταλ απάντησε «Ρωτάτε για τον αντιπρόεδρο Μπάιντεν; Ποιος είναι αυτός;». Και ένας συνεργάτης του μετέτρεψε το όνομα του Μπάιντεν σε «Bite me» (δάγκωσέ με).
Για τον αμερικάνο πρεσβευτή στην Καμπούλ, Καρλ Εϊκενμπέρι, ο οποίος είχε διαμηνύσει στο Λευκό Οίκο ότι ήταν επίσης αντίθετος στην αύξηση των αμερικάνικων στρατευμάτων στο Αφγανιστάν, ο ΜακΚρίσταλ είπε ότι νιώθει ότι προδόθηκε και ότι «καλύπτει τα πλευρά του για τα βιβλία της Ιστορίας, ώστε, αν αποτύχουμε, να πει: εγώ σας τα έλεγα».
Ενας συνεργάτης του αποκαλεί τον ειδικό απεσταλμένο του Λευκού Οίκου στο Αφγανιστάν και στο Πακιστάν, Ρίτζαρντ Χόλμπρουκ «πληγωμένο ζώο», ενώ ο ΜακΚρίσταλ λέει για ένα μέιλ από τον Χόλμπρουκ: «Ωχ! Οχι άλλο μέιλ από το Χόλμπρουκ. Δε θέλω ούτε να το ανοίξω».
Ο ΜακΚρίσταλ επίσης αποκαλεί «κλόουν» τον Τζιμ Τζόουνς, απόστρατο στρατηγό των πεζοναυτών και τώρα Σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας.
Πολλές αμερικάνικες εφημερίδες θεωρούν τις εξελίξεις αυτές κορύφωση της έντασης ανάμεσα στην πολιτική και τη στρατιωτική ηγεσία σχετικά με τη στρατηγική του πολέμου στο Αφγανιστάν. Υποστηρίζουν ότι διαφωνίες ανάμεσα στη στρατιωτική ηγεσία και το Λευκό οίκο εμφανίστηκαν σχεδόν αμέσως μετά την ανάληψη της προεδρίας από τον Ομπάμα, ότι αυξάνονταν καθώς η κατάσταση στο Αφγανιστάν επιδεινωνόταν και ότι έφτασαν στο αποκορύφωμά τους τον περασμένο Δεκέμβριο, όταν ο Ομπάμα σε ομιλία του στην αμερικάνικη Στρατιωτική Ακαδημία στο Γουέστ Πόιντ ανακοίνωσε ότι τον Ιούλιο του 2011 θα αρχίσει η αποχώρηση των αμερικάνικων στρατευμάτων από το Αφγανιστάν. Τακτική που θεωρείται από τους στρατιωτικούς ότι αντίκειται στις αρχές του πολέμου για την καταστολή εξεγέρσεων.
Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πόσο βάσιμες είναι οι εκτιμήσεις αυτές. Ωστόσο, κι αν ακόμη υποθέσουμε ότι είναι βάσιμες, δεν αποτελούν τη βασική αιτία που προκάλεσε τα χλευαστικά σχόλια του στρατηγού ΜακΚρίσταλ και στενών συνεργατών του και οδήγησε στην απόλυσή του. Η βασική αιτία είναι η ζοφερή κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι Αμερικάνοι στο Αφγανιστάν. Η αύξηση των αμερικάνικων στρατευμάτων, από 30.000 όταν ανέλαβε ο Ομπάμα στις 100.000 μέχρι τα τέλη Αυγούστου, δεν έφερε το προσδοκόμενο αποτέλεσμα, δεν έχει αλλάξει τη ροή των πραγμάτων. Οι εκκαθαριστικές επιχειρήσεις εναντίον των Ταλιμπάν καρκινοβατούν, «κάνουν ένα βήμα μπροστά και τουλάχιστον μισό πίσω», όπως επεσήμανε σε πρόσφατο δημοσίευμά της η «Ουάσιγκτον Ποστ». Χαρακτηριστικό παράδειγμα η αποτυχία της μεγαλύτερης από την αρχή του πολέμου αμερικάνικης εκκαθαριστικής επιχείρησης στην περιοχή Μαρτζάχ της επαρχίας Χέλμαντ. Μερικές βδομάδες μετά την επικράτηση των αμερικανοαφγανικών στρατευμάτων, οι Ταλιμπάν επέστρεψαν, φυτεύουν παντού αυτοσχέδιες βόμβες και χτυπούν με ελεύθερους σκοπευτές ή με μικρές ομάδες μαχητών τα αμερικάνικα περίπολα. Οι τεράστιες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα αμερικάνικα στρατεύματα στη Μαρτζάχ ανάγκασαν στη συνέχεια το στρατηγό ΜακΚρίσταλ, πριν από μερικές μέρες, να αναβάλει από τον Ιούνιο για το φθινόπωρο την ακόμη μεγαλύτερη εκκαθαριστική επιχείρηση στην Κανταχάρ, το ισχυρότερο προπύργιο των Ταλιμπάν.
Τη ζοφερή για τους Αμερικάνους αυτή εικόνα συμπληρώνει η τελευταία έκθεση του ΟΗΕ για τις συνέπειες του πολέμου στο Αφγανιστάν, η οποία παραδόθηκε στο Συμβούλιο Ασφάλειας στις 19 Ιουνίου. Σύμφωνα με την έκθεση αυτή, οι επιθέσεις με αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς αυξήθηκαν κατά 94% στους τέσσερις πρώτους μήνες του 2010 σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2009, ενώ οι επιθέσεις αυτοκτονίας έχουν τριπλασιαστεί σε τρεις μήνες, από τις 16 Μαρτίου μέχρι τις 16 Ιουνίου, με τρεις επιθέσεις κατά μέσο όρο τη βδομάδα έναντι μιας κατά το προηγούμενο διάστημα του 2010. Επιπλέον, οι 2 στις 3 επιθέσεις αυτοκτονίας χαρακτηρίζονται «σύνθετες», επειδή συμμετέχουν περισσότεροι του ενός μαχητές που χρησιμοποιούν άλλα όπλα. Παράλληλα, φυσικά, αυξάνουν και οι απώλειες. Με αποτέλεσμα, μέσα στον Ιούνιο, μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές να έχουν σκοτωθεί 75 νατοϊκοί στρατιώτες.
Εύλογα λοιπόν αναρωτιέται κανείς: Μήπως ο στρατηγός ΜακΚρίσταλ αναζητούσε και βρήκε ένα τρόπο να πηδήξει από το σκάφος επειδή κινδυνεύει σοβαρά να βουλιάξει; Αυτό τουλάχιστον αφήνει καθαρά να εννοηθεί ο τίτλος «Ο δραπέτης στρατηγός» του σχετικού άρθρου του περιοδικού «Rolling Stone».