Η εύκολη «ανάγνωση» των αποτελεσμάτων των περιφερειακών εκλογών που έγιναν χθες στη Μαδρίτη μιλάει για «θρίαμβο της Δεξιάς» και «συντριβή της Αριστεράς». Βοηθάει σ’ αυτό και η ανακοίνωση του «πολύ» Πάμπλο Ιγκλέσιας, ότι αποχωρεί από την πολιτική. Ο Ιγκλέσιας παραιτήθηκε από την αντιπροεδρία της κυβέρνησης Σάντσεθ για να διεκδικήσει την τοπική κυβέρνηση της Μαδρίτης ως επικεφαλής του συνδυασμού των Unidas Podemos (είναι η πολιτική συμμαχία των Podemos με ένα από τα ρεβιζιονιστικά κόμματα, την Ενωμένη Αριστερά – Izquierda Unida). Οπως φαίνεται, όμως, στραβά τα λογάριασε. Μολονότι το κόμμα του αύξησε τη δύναμή του κατά 45%, ήρθε τέταρτη δύναμη (πίσω και από το φρανκικό Vox), ενώ έχασε κάθε δυνατότητα να σχηματίσει κυβέρνηση μαζί με τα υπόλοιπα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα. Μάλλον του ήρθε «αχαμνά», καθώς έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του, γι’ αυτό και παραιτήθηκε, δηλώνοντας σε οπαδούς του ότι αισθάνεται σαν «αποδιοπομπαίος τράγος που κινητοποιεί τα πιο σκοτεινά, τα πιο αντιδημοκρατικά συναισθήματα»!
Η επίσημη Δεξιά (Λαϊκό Κόμμα), με υποψήφια την απερχόμενη περιφερειάρχη Ισαμπέλ Ντίαθ Αγιούσο, γνωστή και ως «ισπανίδα Τραμπ», σάρωσε, υπερδιπλασιάζοντας τις ψήφους της σε σχέση με το 2019. Συγκεκριμένα πήρε (σε παρένθεση οι αριθμοί του 2019): 1.620.213 (719.852) ψήφους, ποσοστό 44,73% (22,23%) και 65 (30) έδρες. Πρέπει, όμως, να σημειωθεί ότι το Λαϊκό Κόμμα μάζεψε όλες τις ψήφους των Πολιτών (Ciudadanos, το ισπανικό Ποτάμι), που έπεσαν στις 129.216 (629.940) ψήφους, ποσοστό 3,57% (19,46%) και 0 (26) έδρες. Οι Πολίτες δεν πήραν έδρα γιατί δεν έπιασαν το 5% που αποτελεί όριο εισόδου.
Η επίσημη Δεξιά επανέφερε και με το παραπάνω στις τάξεις της τους ψηφοφόρους που είχε χάσει την περίοδο Ραχόι. Η νίκη της γίνεται πιο «χτυπητή» διότι ήρθε σε συνθήκες αυξημένης συμμετοχής των ψηφοφόρων, που έφτασε το 76,19% έναντι 64,2% το 2019 (ψήφισαν σχεδόν 400.000 περισσότεροι ψηφοφόροι).
Η Μαδρίτη, βέβαια, βρίσκεται στα χέρια της Δεξιάς εδώ και 26 χρόνια, όμως είναι άλλο να κάνεις περιφερειακή κυβέρνηση σε συνεργασία με τους Πολίτες και να χρειάζεσαι και ψήφο εμπιστοσύνης από τους φρανκιστές, επειδή σου λείπουν 13 έδρες (όπως το 2019), και άλλο να αγγίζεις μόνος σου την απόλυτη πλειοψηφία. Η Αγιούσο έχει 65 έδρες, της λείπουν μόνο 4 για να έχει απόλυτη πλειοψηφία και οι φρανκιστές του Vox έσπευσαν να ανακοινώσουν ότι θα της δώσουν ψήφο εμπιστοσύνης χωρίς να ζητούν συμμετοχή στην περιφερειακή κυβέρνηση.
Το Vox αύξησε ελαφρά τις δυνάμεις του, παίρνοντας 330.660 (287.667) ψήφους, ποσοστό 9,13% (8,88%) και 13 (12) έδρες. Ο αρχηγός των φρανκιστών Σαντιάγο Αμπαθκάλ έσπευσε να συγχαρεί την Αγιούσο για την «εξαιρετική νίκη» της, ενώ η υποψήφια περιφερειάρχης Ροθίο Μοναστέριο, αφού επεσήμανε με νόημα ότι «καταγράφηκε μια σαρωτική ήττα του Λαϊκού Μετώπου», τόνισε ότι «το Vox θα έχει αποφασιστικό ρόλο τα επόμενα δύο χρόνια στη Μαδρίτη».
Συντριπτική ήττα υπέστη το κυβερνών Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα (PSOE), που πήρε 610.190 (884.218) ψήφους, ποσοστό 16,85% (27,31%) και 24 (37) έδρες. Η ήττα γίνεται Βατερλό, αν αναλογιστούμε ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ πήρε ενεργά μέρος στον προεκλογικό αγώνα και εκφωνούσε συνεχώς ομιλίες κατά την τελευταία προεκλογική εβδομάδα, οπότε η ήττα αντανακλά ευθέως στον ίδιο και όχι στους περιφερειακούς υποψήφιους.
Το PSOE έχασε και τη δεύτερη θέση, την οποία κατέλαβε ο περιφερειακός σχηματισμός Mas Madrid (Περισσότερη Μαδρίτη), τον οποίο έχει συγκροτήσει ο άλλοτε συναρχηγός των Podemos Ινίγο Ερεχόν με την Μανέλα Καρμένα, πρώην δήμαρχο της Μαδρίτης. Το Mas Madrid πήρε 614.660 (475.672) ψήφους, ποσοστό 16,97% (14,69%) και 24 (20) έδρες (όσες και το PSOE) και σίγουρα θ’ ανοίξει η όρεξη του Ερεχόν για πανισπανική εμφάνιση του συνδυασμού. Ισως να δούμε και κινήσεις επανένωσης με τους Unidas Podemos, μετά την αποχώρηση του Ιγκλέσιας που ήταν αυτός που διέγραψε τον Ερεχόν.
Τι βάρυνε περισσότερο στη συνείδηση των ψηφοφόρων της περιφέρειας της Μαδρίτης; Η γενική πολιτική ή η πολιτική διαχείρισης της πανδημίας; Η Αγιούσο, ως περιφερειάρχης της Μαδρίτης, αντιτάχτηκε στα ψευτο-λοκντάουν της κυβέρνησης Σάντσεθ, αρνούμενη να κλείσει μπαρ και εστιατόρια (γι’ αυτό και την ονόμασαν «ισπανίδα Τραμπ»). Θα πρέπει κανείς να ζει από κοντά την κοινωνική και πολιτική κατάσταση της Ισπανίας, για να εκτιμήσει τι βάρυνε στη συνείδηση των ψηφοφόρων. Δεν μπορούμε να στηριχτούμε στις εκτιμήσεις που κάνει ο αστικός Τύπος.
Από την άλλη, η περιφέρεια της Μαδρίτης έχει περίπου το 15% του πληθυσμού της χώρας και είναι παραδοσιακά «κάστρο» της Δεξιάς και του φρανκισμού (η εποχή του No Pasaran απέχει πολλές δεκαετίες και η σαραντάχρονη φρανκική δικτατορία φρόντισε με το κνούτο και τα εκτελεστικά αποσπάσματα ν’ αλλάξει τους συσχετισμούς). Υπάρχουν άλλες περιοχές, όπως π.χ. η Καταλονία, όπου η Δεξιά δεν έχει δύναμη. Δεν μπορείς, λοιπόν, να επεκτείνεις ευθύγραμμα το εκλογικό αποτέλεσμα της Μαδρίτης σε πανισπανικό επίπεδο.
Ομως, η τόσο δυναμική επιστροφή της Δεξιάς στην περιφέρεια της Μαδρίτης, όπου μαζί με τους φρανκιστές πήρε το 54%, εξαφανίζοντας από τον πολιτικό χάρτη τους «κεντρώους» Πολίτες και επιβάλλοντας στη σοσιαλδημοκρατία μια ταπεινωτική ήττα, δεν μπορεί με ευκολία να περιοριστεί σε «τοπικό» φαινόμενο. Ισως έχει φτάσει η ώρα της επανάκαμψης στην εξουσία του Λαϊκού Κόμματος, που έχει απαλλαγεί από τον «τοξικό» Μαριάνο Ραχόι και έχει νέο αρχηγό.
Ενώ οι φρανκιστές προσπάθησαν να επαναφέρουν το σχίσμα του Εμφυλίου Πολέμου, κατηγορώντας συλλήβδην τα πέραν της Δεξιάς πολιτικά κόμματα (όλα σοσιαλδημοκρατικής κοπής) σαν… Λαϊκό Μέτωπο, το Λαϊκό Κόμμα απέφυγε αυτού του τύπου την πόλωση, δίνοντας στην καμπάνια του το κωδικό όνομα «Ελευθερία». Ελευθερία από τι; Ο καθένας μπορεί να φανταστεί ό,τι θέλει, όμως ο αρχηγός του Λαϊκού Κόμματος Πάμπλο Κασάδο δήλωσε ότι «η Ελευθερία νίκησε», προσδιορίζοντας το περιεχόμενο: «Οι πολίτες εμπιστεύτηκαν τη διαχείριση της πανδημίας από την Αγιούσο».
ΥΓ. Αν μείνουμε στο τελευταίο, τότε τα μαντάτα δεν είναι καλά για τον Μητσοτάκη και τη ΝΔ. Γιατί στην Ελλάδα την πανδημία δεν τη διαχειρίζεται η σοσιαλδημοκρατία, όπως στην Ισπανία, αλλά η Δεξιά.