Οι Lost Bodies ντύνουν ηχητικά και οπτικά το τελευταίο ποίημα του παλαιστίνιου ακαδημαϊκού και ποιητή Ρεφαάτ Αλαρίρ, που δολοφονήθηκη στοχευμένα στη θρυλικά Σατζαΐα στην Πόλη της Γάζας, αρνούμενος να εγκαταλείψει την πόλη και τη γειτονιά όπου μεγάλωσε.
Άν πρέπει να πεθάνω
Mουσική: Γιώργος, Βασίλης, Κωσταντής, Λέανδρος, ίριδα, Θάνος.
Visuals : Μάριος Γ
Με την ευκαιρία, να θυμίσουμε την ιστορία του Ρεφάατ Αλαρίρ, όπως παρουσιάστηκε από τις στήλες της εφημερίδας μας όταν τον δολοφόνησαν οι σιωναζιστές.
Mπορεί να πεθάνουμε αυτή την αυγή.
Μακάρι να ήμουν ένας μαχητής της ελευθερίας, ώστε να πεθάνω πολεμώντας αυτούς τους γενοκτόνους μανιακούς ισραηλινούς εισβολείς που εισβάλλουν στη γειτονιά μου και την πόλη μου.
Αυτά έγραψε στις 4 Δεκέμβρη του 2023 σε μια ανάρτησή του στο Χ ο παλαιστίνιος ποιητής, συγγραφέας και ακαδημαϊκός, Ρεφαάτ Αλαρίρ, συνοδεύοντας τα λόγια με ένα ανατριχιαστικό ηχητικό από τους βομβαρδισμούς που μαίνονταν γύρω.
Δυο μέρες αργότερα δολοφονήθηκε. Είναι ένας από τους μάρτυρες της Γάζας, της Παλαιστίνης. Αντιστάθηκε με το δικό του τρόπο: αρνήθηκε να εγκαταλείψει τη Σατζαΐα, τη γειτονιά του στην πόλη της Γάζας, και να εκτοπιστεί στα νότια. Στις 30 Νοέμβρη του 2023 δήλωσε στον βρετανικό ιστότοπο The New Arab για την απόφασή του να μην φύγει από τη Βόρεια Γάζα: «Το Ισραήλ καταστρέφει τη Γάζα μ’ ένα τρόπο που θα επηρεάσει τη ζωή για τις δεκαετίες που έρχονται».
Λίγες μέρες πριν από τη δολοφονία του, άφησε το μήνυμά του μ’ ένα ποίημα, γραμμένο στ’ αγγλικά, που δημοσίευσε στο Χ, για να το διαβάσουν οι φίλοι του σε όλο τον κόσμο. Ενα ποίημα με τίτλο: Ιf I Must Die.
Refaat Alareer
Ιf I Must Die
If I must die,
you must live
to tell my story
to sell my things
to buy a piece of cloth
and some strings,
(make it white with a long tail)
so that a child, somewhere in Gaza
while looking heaven in the eye
awaiting his dad who left in a blaze—
and bid no one farewell
not even to his flesh
not even to himself—
sees the kite, my kite you made, flying up above
and thinks for a moment an angel is there
bringing back love
If I must die
let it bring hope
let it be a tale
Εύστοχη ήταν και η απάντηση που έδωσε σε έναν σιωνιστή στις 29 Οκτώβρη του 2023. Ο σιωνιστής έγραψε: «Ενα μωρό βρέθηκε σ’ ένα φούρνο, ψημένο μέχρι θανάτου από τους τρομοκράτες της Χαμάς, σύμφωνα με την πρώτη ανταπόκριση από το Ισραήλ». Και ο Ρεφαάτ απάντησε: «Με ή χωρίς μπέικιν πάουντερ;».
Ο Ρεφαάτ Αλαρίρ ανήκει στη νέα γενιά των παλαιστίνιων ποιητών και αποτελούσε πηγή έμπνευσης για μια γενιά νέων. Δίδασκε αγγλική λογοτεχνία στο Ισλαμικό Πανεπιστήμιο της Γάζας και ταυτόχρονα είχε μια έντονη λογοτεχνική και κοινωνική δραστηριότητα. Συνειδητοποίησε νωρίς, λόγω της εξειδίκευσής του και της διδασκαλίας της αγγλικής λογοτεχνίας, την αξία της γλώσσας για να απευθύνεται σε άλλους και στον έξω κόσμο. Ιδρυσε, μαζί με νέους άντρες και γυναίκες από τους μαθητές του και άλλους εμπνευστές, το έργο «We Are Not Numbers», για να δημοσιεύσει ρεαλιστικές ιστορίες στα Αγγλικά για την παλαιστινιακή ζωή στις διάφορες πτυχές της και τη σύνδεση μεταξύ του παλαιστινιακού πόνου και της Κατοχής. Ηταν αυτός που ενθάρρυνε αναρίθμητους νέους και νέες στη Γάζα να φτιάξουν τις δικές τους διηγήσεις και να πουν την Ιστορία της Γάζας και της Παλαιστίνης βασισμένοι στις προσωπικές τους εμπειρίες. Είχαν κυκλοφορήσει ήδη δύο τόμοι με διηγήματα νέων της Γάζας, σε επιμέλεια του καθηγητή Αλαρίρ.
«Εγραψε πολλά βιβλία και δεκάδες ιστορίες για τη Γάζα. Η δολοφονία του Ρεφαάτ είναι τραγική, οδυνηρή και αισχρή. Είναι μια τεράστια απώλεια», έγραψε ο φίλος του και συνιδρυτής της Πρωτοβουλίας «Δεν Είμαστε Αριθμοί», Αχμαντ Αλναούκ.
«Τίποτα δε θα μας κάνει να σιωπήσουμε. Τίποτα δε θα μας σπάσει. Και όταν πεθάνουμε, θ’ αφήσουμε πίσω ιστορίες και θρύλους που θα οδηγούν τα παιδιά μας στο ίδιο μονοπάτι: λευτεριά και τίποτ’ άλλο. Αναπαύσου εν ειρήνη, Ρεφαάτ Αλαρίρ. Θα εξακολουθήσουμε να οδηγούμαστε από τη σοφία σου, τώρα και για πάντα», έγραψε ο (γεννημένος στη Γάζα) Ράμζι Μπαρούντ. «Αισθάνθηκα πως ό,τι έγραψε ή επιμελήθηκε αντιπροσωπεύει μια προτεραιότητα για εμάς σε όλο τον κόσμο. Καθοδηγούμασταν απ’ αυτόν και από ανθρώπους σαν αυτόν. Ο θάνατός του με έχει αποπροσανατολίσει εντελώς», συμπλήρωσε.
O Ρεφαάτ Αλαρίρ γεννήθηκε τον Σεπτέμβρη του 1979 στη Σατζαΐα, στην Πόλη της Γάζας. Τελείωσε το Ισλαμικό Πανεπιστήμιο της Γάζας το 2001, πήρε μάστερ από το University College of London το 2007 και διδακτορικό στην Αγγλική Λογοτεχνία από το Πανεπιστήμιο Putra της Μαλαισίας.
Είχε με τη σύζυγό του Νουσάιμπα έξι παιδιά, μεταξύ των οποίων τις αγαπημένες κόρες του Αμάλ και Λίνα. Στην εισβολή των σιωναζιστών το 2014 σκοτώθηκαν ο αδελφός του Χαμάντα, ο παππούς της συζύγου του, ο αδερφός της, η αδερφή της και τα τρία της παιδιά. Σε ένα άρθρο του στους Νew York Times το 2021, ο Ρεφάατ ανέφερε ότι ο ίδιος και η σύζυγός του είχαν χάσει περισσότερους από 30 συγγενείς, δολοφονημένους από τους σιωνιστές.
Μετά την 7η Οκτώβρη, ο Ρεφαάτ δεν κρύφτηκε. Βγήκε μπροστά. Σε εμφανίσεις του στο ΒΒC, το Democracy Now και το ABC News χαρακτήρισε την Καταιγίδα του Αλ-Ακσα «νομιμοποιημένη και ηθική». Οπως είπε, «ήταν ακριβώς όπως η Εξέγερση του Γκέτο της Βαρσοβίας».
Ο επικεφαλής του Ευρωμεσογειακού Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Δρ Ράμι Αμπντο δήλωσε ότι ο φίλος του Ρεφαάτ Αλαρίρ είχε δεχτεί απειλές θανάτωσής του μέσω Διαδικτύου και κινητού τηλεφώνου από λογαριασμούς Ισραηλινών. «Το Ισραήλ έχει μακρύ ιστορικό στόχευσης παλαιστίνιων ακαδημαϊκών και οι συνθήκες στόχευσης του Ρεφάατ είναι σαφείς, είτε με επανειλημμένες προειδοποιήσεις και απειλές είτε με τη μέθοδο που δολοφοήθηκε, δηλαδή την ειδική στόχευση του μέρους όπου εντοπίστηκε», είπε ο Αμπντο στο Al-Jazeera Net.
H επιδρομή από ισραηλινά πολεμικά αεροσκάφη είχε στόχο το διαμέρισμα στο οποίο βρισκόταν και ανήκε στην αδερφή του .Βρίσκεται στο δεύτερο όροφο τριόροφης πολυκατοικίας, γεγονός που δείχνει ξεκάθαρα ότι είχε στοχοποιηθεί συγκεκριμένα αυτό το διαμέρισμα σ’ αυτό το κτίριο. Ο αδερφός του Σαλάχ και ένας από τους γιους του (Μοχάμεντ), η αδερφή του Άσμα και τα τρία παιδιά της (Αλάα, Γιάχια και Μοχάμεντ) μαρτύρησαν μαζί με τον Ρεφαάτ σ’ αυτή την αεροπορική επιδρομή.
Ο Ρεφαάτ είχε εκτοπιστεί από το σπίτι του πολλές φορές από το ξέσπασμα του ισραηλινού πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας στις 7 Οκτώβρη. Είχε μετακομίσει, λίγες μέρες πριν από τη δολοφονία του, με τη σύζυγο και τα παιδιά του από το διαμέρισμα της αδερφής του σε ένα από τα κέντρα φιλοξενίας σε σχολείο της Υπηρεσίας Αρωγής και Εργων των Ηνωμένων Εθνών για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες (UNRWA) στη συνοικία Αλ-Τουφάχ, βορειοανατολικά της πόλης της Γάζας. Εκεί, ο Ρεφαάτ έλαβε ένα τηλεφώνημα από άγνωστο που παρουσιάστηκε ως ισραηλινός αξιωματικός και τον απείλησε ότι ήξεραν ακριβώς σε ποιο σχολείο ήταν και επρόκειτο να τον φτάσουν, καθώς οι ισραηλινές χερσαίες δυνάμεις προχωρούσαν βαθιά στη Γάζα. Αυτή η κλήση ώθησε τον Αλαρίρ να επιστρέψει ξανά στο διαμέρισμα της αδερφής του, κρυφά και μόνος, αφήνοντας τη γυναίκα και τα παιδιά του στο σχολείο-καταφύγιο, πιστεύοντας ότι έτσι δε θα έθετε σε κίνδυνο τους χιλιάδες εκτοπισμένους.
Ο Δρ Αμπντο είπε: «Ο Ρεφάατ αντιπροσωπεύει μια μοναδική περίπτωση στην αφήγηση της παλαιστινιακής ιστορίας χωρίς κατευνασμό και ωραιοποίηση των γεγονότων. Αυτή η αφήγηση έγινε σημείο συνάντησης για χιλιάδες υποστηρικτές της παλαιστινιακής υπόθεσης και φοιτητές που βασίστηκαν σε μεγάλο βαθμό στις βασικές γραμμές και τα χαρακτηριστικά των ομιλιών του για τον παλαιστινιακό αγώνα και την Αντίσταση. Ηταν ο πιο τολμηρός στην αντιμετώπιση των ζητημάτων και τόσο θαρραλέος που με οδήγησε να του μιλήσω επανειλημμένα για την ανάγκη να χαμηλώσει τη ρητορική προκειμένου να διατηρηθούν οι λογαριασμοί του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης».
Αλλά ο Ρεφαάτ ήταν «πεισματάρης όταν επρόκειτο για την αλήθεια. Ενας λογαριασμός έκλεινε και ένας άλλος άνοιγε, σε σημείο που κάποτε διαχειριζόταν δέκα λογαριασμούς. Αλλά ποτέ δεν παρέλειψε να κάνει ό,τι μπορούσε για να καθοδηγήσει τους νέους και να διδάξει πώς να γράφουν και να εκφράζουν τα προβλήματά τους. Γι’ αυτό είναι αμέτρητοι οι θαυμαστές του».
«Ο Ρεφαάτ ήταν ένας καλοσυνάτος άνθρωπος. Πήγε στο γραφείο του, τρεις ημέρες πριν από το μαρτύριό του, και πήρε την πρωτοβουλία να δώσει το μηνιαίο οικονομικό επίδομα στον φύλακα του κτιρίου και στον υπάλληλο εργασίας, και έκανε επιθεώρηση υπό πυρά, παρόλο που το θέμα ήταν εκτός της ευθύνης του».
Ο Ρεφαάτ έγινε μάρτυρας. Η μορφή του και το έργο του δεν χάθηκαν. Θα μείνουν ως πολύτιμο πετράδι της παλαιστινιακής πολιτιστικής και μορφωτικής κληρονομιάς. Οπως θα μείνει και το τελευταίο τουίτ του, στο οποίο εξύμνησε την Παλαιστινιακή Αντίσταση, τρεις μέρες προτού οι άνανδροι σιωναζιστές τον δολοφονήσουν.
ΥΓ. Το τελευταίο ποίημα του Ρεφάατ Αλαρίρ, στ’ αγγλικά και στα ελληνικά (σε μετάφραση του Βασίλη Ρενιέρη) ακούστηκαν και στην πρόσφατη παράσταση της ανοικείωσης, Ως τον ύστατο χτύπο της καρδιάς μου.